Vikipediya

Əmətullah Rabiyə Gülnuş Sultan: Redaktələr arasındakı fərq

Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{Dövlət xadimi
|azərbaycan dilində adı = Əmətullah Rabiyə Gülnuş Validə Sultan
|azərbaycan dilində adı = Əmətullah Rabiyə Gülnuş Validə Sultan|adın orijinalı = |portret = Portrait of Rabia Gülnuş.jpg|portretin ölçüsü = 250|izah = Gülnuş Sultana aid yağlı boya portret|titul = Validə Sultan|dövr əvvəl = 6 fevral 1695|dövr son = 6 noyabr 1715|sələfi = [[Xədicə Müəzzəz Sultan]]|xələfi = [[Saliha Sebkati Validə Sultan]]|doğum tarixi = {{doğum tarixi|1642||}}|doğum yeri = |ölüm tarixi = {{vəfat tarixi|1715|11|6}}|ölüm yeri = [[İstanbul]], [[Osmanlı imperatorluğu]]|sülaləsi = |həyat yoldaşı = [[IV Mehmed]]|uşaqları =Xədicə Sultan, [[II Mustafa]], [[III Əhməd]], Fatma Sultan |Dini = [[İslam]]}}
|adın orijinalı =
|portret = Portrait of Rabia Gülnuş.jpg
|portretin ölçüsü = 250
|izah = Gülnuş Sultana aid yağlı boya portret
|titul = Validə Sultan
|dövr əvvəl = 6 fevral 1695
|dövr son = 6 noyabr 1715
|sələfi = [[Xədicə Müəzzəz Sultan]]
|xələfi = [[Saliha Sebkati Validə Sultan]]
|doğum tarixi = {{doğum tarixi|1642||}}
|doğum yeri =
|ölüm tarixi = {{vəfat tarixi|1715|11|6}}
|ölüm yeri = [[İstanbul]], [[Osmanlı imperatorluğu]]
|sülaləsi =
|həyat yoldaşı = [[IV Mehmed]]
|uşaqları = Xədicə Sultan, [[II Mustafa]], [[III Əhməd]], Fatma Sultan
|Dini = [[İslam]]
}}
 
'''Əmətullah Rabiyə Gülnuş Sultan''' (d. 1642 - ö. 6 noyabr 1715) — Osmanlı sultanı [[IV Mehmed]]in hasəkisi, [[II Mustafa]] və [[III Əhməd]]in anası və Osmanlı tarixinin son hasəki sultanıdır.
 
== Hasəkilik dönəmi ==
Atasının adı Retimo Vervizzive olduğu və 1646 tarixindəki Resmo fəthindən sonra Sərdar [[Dəli Hüseyn Paşa]] tərəfindən saraya təqdim edilmişdir. Sultan [[IV Mehmed]]in ən çox sevdiyi qadını və tək hasəkisi olmuşdur. Sultan hər dəfə ova gedərkən hasəkisini də özü ilə aparmış, hətta 1672 tarixində Podelski qalasının fəthindən sonra burada onun adına məscid tikdirmişdir. 1687 tarixində Sultan [[IV Mehmed|IV. Mehmed]]inMehmedin taxtdan endirilməsi, [[II Süleyman|II. Süleyman]]ın taxta oturması ilə köhnə saraya sürgün edilmişdir və 1693 tarixində Sultan Mehmedin vəfatı ilə dul qalmışdır.
 
== Validə sultanlıq dönəmi ==
Sultan [[II Əhməd|II. Əhməd]]in vəfat etməsi və yerinə 1695 tarixində Gülnuş Sultanın oğlu [[II Mustafa|II. Mustafa]]nın taxta oturması ilə köhnə saraydan Ədirnə sarayına çağırıldı və Validə Sultan elan edildi. Gülnuş Sultan saraya gələn kimi bəzi dəyişikliklər etdi. Belə ki, mərhum sultan [[II Əhməd|II. Əhməd]]inƏhmədin hasəkisi Rabiyə Sultan və qızı Asiyə Sultan köhnə saraya sürgün edilmiş, oğlu şahzadə İbrahim isə körpə olduğundan Gülnuş Sultanın himayəsinə verilmişdir. Bundan başqa qızlar ağası Uzun İshaq ağa qovularaq yerinə Yarpaqsız Əli ağa gətirildi. Gülnuş Sultan hər zaman oğlunun yanında olmuş, hətta onunla birlikdə səfərə belə çıxmışdır. Bəzi vaxtlar [[sədrəzəm]] və şeyxülislamla görüşüb dövlət məsələlərini müzakirə etmiş, buna baxmayaraq heç zaman dövləti idarə etməmişdir. Oğlu [[II Mustafa|II. Mustafa]]nıMustafanı devirib, digər oğlu [[III Əhməd|III. Əhməd]]i taxta oturdanda dövlət adamları tərəfindən razılığı alınmışdır. Ümumilikdə 20 il validə sultan olan Gülnuş Sultan 1715-ci ildə Ədirnədə vəfat etmiş, 1708 tarixində özünün inşa etdirdiyi Yeni Validə Məscidindəki türbəsinə dəfn olunmuşdur.
 
== Övladları ==
* Xədicə Sultan - Müsahib Mustafa paşa ilə evləndirilmişdir.
* [[II Mustafa|II. Mustafa]]
* [[III Əhməd|III. Əhməd]]
* Fatma Sultan
 
== Həmçinin bax ==
* [[Validə sultanlar]]
 
{{Osmanlı sultanlarının anaları}}
 
[[Kateqoriya:Validə sultanlar]]
[[Kateqoriya:Osmanlı sultanlarının arvadları]]
[[Kateqoriya:Osmanlı sultanlarının anaları]]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Əmətullah_Rabiyə_Gülnuş_Sultan"