'''Validə Sultansultan''' (Osmanlıca: '''والده سلطان''') Osmanlıda '''Sədəf-i Dürr-i Xilafət''' olaraq da bilinən, Osmanlı padşahlarının səltənətləri dövründə yaşayan analarına verilən ünvandır. "[[Qadınlar Səltənəti]]səltənəti"nin əsasını qoyan [[Xürrəm Sultan|Hasəki Xürrəm Sultan]] isə oğlu [[II Səlim|II. Səlimin]]in taxta çıxışını görmədən 1558-ci tarixindəildə vəfat etdiyi üçün [[Validəvalidə Sultan]]sultan ola bilməmişdir.
[[Şəkil:New Mosque Yeni Camii Istanbul.JPG|thumb|[[III Mehmed|III. Mehmedin]]in anası [[Safiyə Sultan|Safiyə Validə Sultan]] tərəfindən tikilən [[Yeni Məscid]]]]
Validə Sultanlarsultanlar həm böyük siyasi gücləgücə, malikhəm olmaqladə yüksək miqdarda gəlirə malik olurdular. Validə SultanlarOnlar adətən bu gəliri xeyriyyə işlərinə, külliyə, xəstəxana, məscid və mədrəsələrin inşa edilməsinə xərclənirdi.
== Tarixçəsi ==
Validə Sultansultan ünvanı ilk dəfə [[Sultan Süleyman Qanuni|Qanuni Sultan Süleymanın]]nin anası [[Ayşə Hafsa Sultan]]a verilmiş və bu səbəbdən oğlu üzərində çox böyük təsiri olmuşdur. Validə Sultanlarsultanlar dövlət işlərinə çox qarışmazdılar, ancaq [[Qadınlar Səltənəti]]səltənəti adlanan dönəmdə [[Xürrəm Sultan]], [[Nurbanu Sultan]], [[Safiyə Sultan]] və ən çox da [[Kösəm Sultan]] dövlət idarəsində söz sahibi olmuşdur. Kösəm Sultan oğlu [[IV Murad|IV. Murad]] taxta çıxanda 11 yaşında olduğundan naibəlik ünvanı 10 il dövləti şəxsən özü idarə etmişdir. Ancaq [[IV Mehmed|IV. Mehmedin]]in anası [[Turhan Xədicə Sultan|Turhan Xədicə Sultandan]]dan sonra validə sultanların dövlət məsələlərinə təsiri azalmış və yenidən xeyriyyəçilik işləri ilə məşğul olmağa başlamışdır.
Osmanlı adətlərinə görə vəfat edən padşahın qadınları köhnə saraya köçürülməli, əgər şahzadəsi bir gün taxta çıxarsa, yenidən Topqapıya gətirilərək Validəvalidə Sultansultan elan edilməli idi. Osmanlı tarixində ən çox qadınla evlənən padşah [[I Əbdülməcid|I. Əbdülməcid]] olmuşdur. Onun 11 Qadınxanım Əfəndiəfəndi, 8 iqbal və 3 gözdəsi olmaqla 22 qadınıarvadı olmuşdur. Osmanlı sultanı I. Mustafa isə əqli cəhətdən zəif, hətta bəzi qaynaqlara görə dəli olması səbəbi ilə heç bir qadını özünə yaxın buraxmamışdır.
Osmanlı dövlətinin son dönəmlərindəki validə sultanlardan [[Bəzmialəm Sultan]] və [[Pərtəvniyal Sultan]] İstanbuldakı bir çox saray, məscid, xəstəxana və məktəb inşa etdirmişdir. Osmanlı dövlətinin ən son Validəvalidə Sultanısultanı [[II Əbdülhəmid|II. Əbdülhəmidin]]in mənəvi anası [[Piristü Qadın Əfəndi]] olmuşdur. Öz anası vəfat etdiyindən padşah tərəfindən validə sultanlığa yüksəlmiş və 1904-cü tarixinəilə qədər bu vəzifədə qalmışdır. II. Əbdülhəmiddən sonrakı padşahlar taxta çıxdıqda anaları vəfat etdiyindən 1904-cü tarixiil Validəvalidə Sultanlıqsultanlıq ünvanının ləğvi ili sayılır.
