Mariya Göppert-Mayer: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 4:
Göttigen Universitetindən məzun olan Mariya Göppert-Mayer doktorluq dissertasiyasını atomlar tərəfindən sovrulan iki mümkün foton nəzəriyyəsi üzərində yazmışdır. Hazırladığı tezisinin təcrübi təsdiqlənməsi o illərdə uzaq bir ehtimal olarkən, lazerin inkişaf etdirilməsi bunu mümkün etmişdir. Bu gün iki foton udmanın kəsik sahəsinin ölçü vahidi Göppert-Mayer (GM) vahidi ilə xarakterizə olunur.
Mariya Göppert-Mayer o sırada Johns Hopkins Universitetində dosent olan Cozef Edward Mayer ilə evlənmiş və Amerika Birləşmiş Dövlətlərinə yerləşmişlər. Johns Hopkins Universiteti o sirlərdən çox qatı olaraq tətbiq olunan "adam / yoldaş himayə etmə" (nepotism) qaydaları səbəbi ilə Mariya Göppert-Mayeri alim olaraq işə almamış. ancaq assistent olaraq bir iş vermişdir. Mariya Göppert-Mayer mövzusunun ən orijinal məqaləsi olaraq qəbul edilən "cüt beta tənəzzülü" (double beta decay) məqaləsini 1935-ci ildə asistent olarkən yazmışdır. 1937-ci ildə Kolumbiya Universitetində pulsuz bir mövqeyi qəbul etmişdir. Kolumbiyada ikən İkinci Dünya Müharibəsi əsnasında Manhetten proyektində Edward Teller ilə birlikdə Los Alamos labaratoriyalarında super bombanın inkişaf etdirilməsində izotop təhlil üzərində çalışmışdır.
Müharibədən sonra Çikaqo Universitetində könüllü dosent olaraq işə başlayan Mariya Göppert-Mayer universitet yaxınlığındakı Arqonne Milli Labarotoriyasında da mütəxəssis fizik olaraq vəzifə almışdır. 1960-cı ildə Kaliforniya Universitetində (San-Dieqo) Fizika sahəsində professor olan Mariya nüvə qabıqların quruluşunun istiqamətli bir riyazi modeli mövzusundakı çalışması ilə 1963-ci ildə Fizika sahəsində J. Hans D. Jensen və
==İlk illəri==
Mariya Göppert 28 iyun 1906-cı ildə Prussiyanın Kattowitz şəhərində Fridrix Göppert və arvadı Mariya nee Wolfun tək uşağı olaraq doğulmuşdur. 1910-cu ildə ailəsi, altı ildir professor olan atası Göttingen Universitetindən pediatrik professorluq təklifi alınca birlikdə Göttingen şəhərinə köçmüşlər. Atasına anasından daha yaxın olan Göppert bunu "Atam daha maraqlı idi, hər şey bir tərəfə, o bir elm adamı idi" deyə açıqlamışdır.
Sətir 26:
==Ölümü və xatirəsi ==
Mariya Göppert-Mayer 1960-cı ildə Kaliforniya Universitetində (San Dieqo) Fizika bölməsinə professor olaraq təyin edilmişdir. San Dieqoya gəlişindən dərhal sonra bir infarkt keçirməsinə baxmayaraq uzun illər dərs verməyə davam etmişdir. Bir il əvvəl özünü komaya salan Mariya Göppert 20 Fevral 1972-ci ildə San Dieqoda vəfat etmişdir. Məzarı San Dieqodakı ''El Kamino Abidə Parkı''dadır. Ölümündən sonra Amerika Fiziklər Birliyi tərəfindən karyeralarının başlanğıcında olan gənc qadın tədqiqatçılara Mariya Göppert-Mayer Mükafatı verilməyə başlandı. Bu mükafatı qazanan, doktorluq almış, karyeralarının başlanğıcında olan qadın tədqiqatçıya pul mükafatı və işini dörd hörmətli quruluşda natiq olaraq izah etmək üçün imkan təmin etməkdədir. Keçmişdə çalışdığı iki universitet də Mariya Göpperti yad etməkdədir.
== Xarici keçidlər ==
* [http://www.nobel-winners.com/Physics/maria_goeppert_mayer.html Nobel Prize - Biyografi]
* [http://geratorp.bravehost.com/dmx/mayer-bio.html Biyografi]
{{Fizika sahəsində Nobel mükafatı}}
[[Kateqoriya:1906-cı ildə doğulanlar]]
[[Kateqoriya:Kaliforniyada vəfat edənlər]]
[[Kateqoriya:Alman fiziklər]]
[[Kateqoriya:Almaniyalı Nobel mükafatı laureatları]]
| |||