Sam Mirzə: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 29:
| sülalə = [[Səfəvilər]]
| atası = [[Şah İsmayıl Xətai]]
| anası = XanbəyimŞahbəyim xanımTaclı Bəyim
| həyat yoldaşı =
| uşaqları = }}
Sətir 36:
 
== Həyatı ==
[[10 sentyabr]] [[1517]]-ci ildə, [[Şah İsmayıl Xətai]] və XanbəyimŞahbəyim xanımınTaclı ikinciBəyimin övladı olaraq dünyaya gəlmişdir. <ref>Qazı Əhməd Qumi. Xülasətüt-təvarix, Tehran, 1359 h.ş.,s.550-555</ref> [[Bəhram Mirzə Səfəvi]]ni əvəz edərək iki dəfə [[Xorasan]] hakimi və [[Ərdəbil]] hakimi olmuşdur. Şah İsmayılın qəfil ölümündən sonra 10 yaşında hakimiyyətə keçən oğlu Təhmasib mirzə feodalların, qızılbaş əmirlərinin əlində oyuncağa çevrilmişdi. İlk on il hədsiz hərcmərclik və qızılbaş tayfa başçıları arasında kəskin qanlı döyüşlər dövrü idi. Əmirlər və tayfa başçıları arasında bu qanlı çəkişmələrlə yanaşı, bir tərəfdən də osmanlılar tez-tez [[Azərbaycan]]a hücum edirdi. Şahlığının 10-cu ilində — 20 yaşlarında hakimiyyəti möhkəmlətmək, ölkəni daha çox nizama salmaq istərkən Təhmasib daxildə və xaricdə böyük çətinliklərlə üzləşir. Əmirül-üməra [[Hüseyn xan Şamlı]] ən yaxşı torpaqları şamlıların əlində toplamağa çalışmaqla yanaşı, vaxtilə lələsi olduğu Sam Mirzəni hakimiyyətə keçirmək üçün Şah Təhmasibi zəhərləmək istəyir. Şah bunu eşidərək Hüseyn xanı yanına çağırtdırıb, tikə-tikə doğratdırır. Elə bu zamanlar Sam Mirzə qardaşına xəyanət edərək özünü Osmanlı sultanı Sultan Süleymanın vassalı sayır. [[1534]]-cü ildə Sultan Süleyman qızılbaş ordusunun Xorasan ətrafında özbəklərlə vuruşduğunu nəzərə alaraq böyük ordu ilə Azərbaycana hücum edir. Bu zaman bir çox qızılbaş əmirləri — Azərbaycanın cənub hissəsinin əmirül-ümərası [[Musa sultan Mosullu]], əyanlardan [[Məhəmməd xan Zülqədər]], [[Hüseyn xan Təkəli]], [[Qazi xan Təkəli]] və başqaları sultanın tərəfinə keçirlər. Şah Təhmasib öz ordusu ilə Van və Ərciş torpaqlarına çəkilir, ordu yorğun və Osmanlılara müqayisədə az olduğu üçün ciddi döyüşə girmir. Sultan öz ordusu ilə qışı [[Bağdad]]da keçirir və yenidən [[Təbriz]]ə gəlir, Azərbaycanı talayıb İstanbula qayıdır.
==Üsyan==
Tarixi kitablarda göstərilir ki, Sam mirzə, oğlanları və Əlqasın oğlanlarının qatili Məhəmməd bəy Qoyunçuoğlu Piri bəyin yanına gedir. Əmirxan Mosullu Vəraminə Piri bəyin üstünə gedib, onu öldürdür. Qoyunçuoğlunu tutub gətirir və həbs edirlər...