Vikipediya

Elxanilər dövləti: Redaktələr arasındakı fərq

Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
93.184.233.16 (müzakirə) tərəfindən edilmiş 3528490 dəyişikliyi geri qaytarıldı.
93.184.233.16 (müzakirə) tərəfindən edilmiş 3528483 dəyişikliyi geri qaytarıldı.
Sətir 99:
{{Əsas|Elxan}}
 
Onun hakimləri Elxan adlandırıldığına görə bu dövlətə, həmçinin Elxanilər dövləti də deyilir. "Elxan" adı "''tabe olan xanlıq''" mənasını verir.
Onun hakimiyyət illəri boyu bir pox qayırmadığına görə ona "krasivaye poxatan" titulu verilmişdir.
 
== Tarixi ==
Sətir 109:
==== Canişinlər ====
# [[Çormoqun noyon]] (1231-1241)
# [[Baycu noyon|eBaycu noyon]] (1241-1255)<ref>George Finlay ''The history of Greece from its conquest by the Crusaders to its conquest by the Ottomans'', p.384</ref>
 
=== Elxanlar dövrü ===
1255-ci ildə [[Möngke xan|Möngke xaqan]] tərəfindən qərbə göndərilən [[Hülaku xan]] [[Baycu noyon|Baycu]]<nowiki/>nu əvəz etdi. [[1258]]-ci ildə [[Bağdad]]ı alaraq [[Abbasilər|Abbasilər dövlətinə]] son qoydu.Daha sonra [[Rum Sultanlığı|Anadolu Səlcuqilər Dövləti]]<nowiki/>ni özünə tabe etdi.Bu qəhrəmanlığına görə ona "Atanşik" titulu verildi. Monqollar Anadolunun elm, mədəniyyət və ticarət mərkəzləri olan şəhərləri dağıtdılar və yağmaladılar. Bu dövrdə Anadoluda ticarət zəiflədi. Türklər Şərqi və Mərkəzi Anadoludan qərb bölgələrinə doğru köçmək məcburiyyətində qaldılar. Monqollar Anadolu Səlcuqilər Dövlətinin yıxılmasında önəmli rol oynadılar.Bundan istifadə edən I Kahpe Hülakilər dövlətinə hücum çəkdi amma döyüşdə məğlub oldu.[[File:OljeituLetterToPhilippeLeBel1305.jpg|thumb|300px|right|[[Sultan Məhəmməd Xudabəndə Olcaytu xan]]ın Fransa kralı [[IV Filip]]ə göndərdiyi məktub, Fransa milli arxivi ]]
Hülakular dövlətinin əraziləri [[Fars körfəzi]]ndən [[Dərbənd]]ə və [[Ceyhun]] çayından [[Misir]]ə qədər uzanırdı. Ölkənin ən başlıca və mühüm məmləkəti Azərbaycan idi. Məhz burada dövlətin paytaxtları, əvvəlcə [[Marağa]], daha sonra isə [[Təbriz]] yerləşirdi. Hülaku xanın vəfatından sonra ölkədə mərkəzi hakimiyyət bir qədər zəiflədi. Şimalda yerləşən [[Qızıl Orda]] ([[1226]]-[[1502]]) hökmdarları bundan istifadə etməyə cəhd göstərdilər. [[1265]], [[1288]], [[1290]]-cı illər onlar dövlətin şimal əyalətlərinə yürüşlər etmişdilər. Bu yürüşlərdə ilk növbədə, [[Azərbaycan]] əhalisi, şəhər və kəndləri zərər çəkdi.
 
Elxanilər [[Suriya]] və [[Fələstin]]i işğal etdikdən sonra [[Misir]]ə doğru irəliləməyə başladılar. Ancaq Məmlüklər Əyn-i Cəlut döyüşündöyüşündə Elxaniləri məğlubiyyətə uğradaraq Fələstin və Suriyadan çıxardılar ([[1260]]). Məmlük sultanı [[Baybars]] Elxaniləri ikinci dəfə Əlbistanda məğlub etdi ([[1277]]). Məmlüklər tərəfindən məruz qaldıqları məğlubiyyətlərdən başqa Elxanilər heç bir müharibəni uduzmayıblar.
[[File:ArghunLetterToPhilippeLeBelExtract1289.jpg|thumb|300px|left|Elxani [[Arqun xan]]ın Fransa kralı [[IV Filip]]ə göndərdiyi məktub, Fransa milli arxivi ]]
 
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Elxanilər_dövləti"