Cozef Con Tomson: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 16:
|Tanınmış yetirmələri =
|Tanınır =
|Mükafatları =
|İmzası = Jjthomson sig.svg
|İmzanın eni =
|Sayt =
}}
'''Cozef Con Tomson''' ({{lang-en|Joseph John Thomson}} ([[18 dekabr]] [[1856]] – [[30 avqust]] [[1940]]) — Britaniya fiziki idi.
O, [[elektron]]un hissəcik kimi davranışını nümayiş etdirən təcrübələrinə görə 1906-cı ildə fizika üzrə Nobel mükafatı almışdır.▼
<ref name="Gribbin">{{cite book|author=J. Gribbin |year=1999 |title= Q is for Quantum: An Encyclopedia of Particle Physics |pages=|publisher=[[The Free Press]] |isbn=0-684-85578-X}}</ref>▼
▲O, [[elektron]]un hissəcik kimi davranışını nümayiş etdirən təcrübələrinə görə 1906-cı ildə fizika üzrə Nobel mükafatı almışdır.<ref name="Gribbin">{{cite book|author=J. Gribbin |year=1999 |title= Q is for Quantum: An Encyclopedia of Particle Physics |pages=|publisher=[[The Free Press]] |isbn=0-684-85578-X}}</ref>
==Həyatı==
Sətir 36 ⟶ 37:
==Professional fəaliyyəti==
Tomson Kavendiş Laboratoriyasında direktor kimi işə başlayandan sonra burada əsas tədqiqatlar elektrik cərəyanının təbiətinin öyrənilməsi istiqamətində aparılırdı. Tomsonun əsas maraq obyekti isə katod şüaları idi. 1890-cı illərin əvvəllərində bir neçə ölkədə fiziklər katod şüalarının təbiətini öyrənməklə məşğul idilər. Katod şüalarının neqativ yüklü hissəciklər olduğu artıq məlum idi. Lakin bu hissəciklərin nə olduğu hələ dəqiqləşməmişdi.
[[File: Thomson cathode ray exp.gif | thumb|right|350px|Katod şüası (mavi xətt) elektrik sahəsinin təsiri ilə əyilir (sarı).]]
Tomson [[catod borusu]] ilə bir neçə təcrübə apardıqdan sonra belə nəticəyə gəldi ki (1897), katod şüaları ölçüləri atomdan çox kiçik olan hissəciklərdən ibarətdir və o, bu hissəcikləri “korpuskul” adlandırdı. Onun təklif etdiyi bu ad sonradan başqa fiziklər tərəfindən “elektron” termini ilə əvəz edildi.<ref name="Gribbin">{{cite book|author=J. Gribbin |year=1999 |title= Q is for Quantum: An Encyclopedia of Particle Physics |pages=|publisher=[[The Free Press]] |isbn=0-684-85578-X}}</ref>
Elektronların kəşfi fizikada böyük irəliləyiş idi, çünki o göstərdi ki, atom ən kiçik hissəcik deyil. Fiziklər yeni kəşfə əsaslanaraq atomun quruluşu haqda fikir yürütməyə başladılar və atomun müxtəlif modellərini təklif etdilər. Bu modellərdən biri atomu içində mənfi yüklü elektronlar yerləşmiş müsbət yüklü sfera kimi təsvir edirdi. Formasına görə bu model fiziklər arasında "gavalı pudinqi" (plum pudding) adını aldı. Bu model [[Ernest Rezerford|Ernest Rutherford]]un (Rezerford) protonu kəşf etməsi ilə birdəfəlik rədd edildi. Tomson [[kalsium]]un radioaktiv izotopunu, [[hidrogen]]in bir elektronu olduğunu kəşf etmişdir.
Tomson 1906-cı ildə qazların elektrik keçiriciliyinə aid nəzəri və eksperimental tədqiqatlarına görə Nobel mükafatı aldı. <ref>{{cite web |author= |title= The Nobel Prize in Physics 1906 |url=http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1906/ |work=[[ Nobelprize.org]] |year= |accessdate=2013-03-05}}</ref> O 1908-ci ildə Cəngavər Tituluna layiq görüldü.
1918-cu ildə Tomson Triniti Kollecinin Masteri vəzifəsinə təyin edildi.<ref>{{cite web |author= |title= The Master of Trinity |url= http://www.trin.cam.ac.uk/index.php?pageid=172
▲ |work=[[ Trinity College, Cambridge]] |year= |accessdate=2013-03-02}}</ref> və ömrünün sonuna qədər bu vəzifədə çalışdı.<ref name="Gribbin">{{cite book|author=J. Gribbin |year=1999 |title= Q is for Quantum: An Encyclopedia of Particle Physics |pages=|publisher=[[The Free Press]] |isbn=0-684-85578-X}}</ref>
== Həmçinin bax ==
*[[Atom]]
==İstinadlar==
{{İstinadlar|2}}▼
▲{{İstinadlar|}}
== Xarici keçidlər ==
* [http://www.crtsite.com/ The Cathod Ray Tube site] History and Physics Instruments
* [http://www.phy.cam.ac.uk/history/electron/description.php Cavendish Laboratory]J. J. Thomson
{{Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatları}}
[[Kateqoriya:Elementar hissəciklər]]
[[Kateqoriya:Böyük Britaniya fizikləri]]
| |||