Rusiya imperiyası I Dövlət Duması: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 31:
dərc edilsin.<ref>Политическая жизнь русских мусульман до февральской революции. Оксфорд, 1987,</ref> "Bütün rus təbəələrinin hüquq bərabərliyi, vicdan azadlığı, söz azadlığı, şəxsiyyətin toxunulmazlığı, kəndlilərə torpaq verilməsi kimi məsələlərin işlənib hazırlanmasında, bu qəbildən olan ümumi dövlət məsələlə rində milli xarakterli elə bir məsələyə yol verilə bilməz. Rusiyanın bütün xalqlarının mənafeləri buna yol vermir, dövrün bütün şəraiti bunun əleyhinədir".<ref>Политическая жизнь русских мусульман до февральской революции. Оксфорд, 1987,</ref>
== Azərbaycanlı deputatların Dumanın fəaliyyətində iştirakı ==
Azərbaycanlı deputatlar Dumanın işində - həm onun iclaslarında, həm də şöbə və komissiyalarında əməli surətdə yaxından iştirak edirdilər. [[İrəvan]] və [[Yelizavetpol]] quberniyalarında millətlərarası toqquşmalar barəsində daxili işlər nazirinə ünvanlanan sorğu üzrə [[İsmayıl xan Ziyadxanov]] çıxış etdi. Onun kifayət qədər ətraflı bəyanatında Azərbaycan cəmiyyətinin XX əsrin əvv əllərindəki ərizə və petisiyalarında olan, demək olar ki, bütün tələbləri öz əksini tapmışdı. O, bir daha imperiya çərçivələri hüdudlarında siyasi hüquqsuzluq vəziyyətindən narahatlığını bildirib, qeyri millətlərin hakim siniflərinə də rus burjuaziyası və mülkədarları ilə eyni [[hüquq]] verilməsinə tərəfdar çıxdı. İsmayıl xan Ziyadxanov Duma tribunasından inzibati orqanların özbaşınalığı, müsəlman ruhanilərinin mənafeyinin tapdalanması haqqında məlumat verdi. O, [[aqrar]] məsələdə başlıca bəlanı çarizmin köçürmə siyasətində görürdü. "Mərkəzi [[Rusiya]] kimi bizim də torpağa ehtiyacımız var, biz də həmçinin aztorpaqlılıq və torpaqsızlıqdan əziyyət çəkirik. Lakin inzibati orqanlar bu məsələni başqa cür həll etdi", deyə köçürmələrə qarşı etiraz edirdi. [[İsmayıl xan ZiyadxanovunZiyadxanov]]un məruzəsində zemstvonun olmamasına, şəhər özünüidarə orqanlarında yerli millətlərin nümayəndələrindən olan qlasnıların sayının məhdudlaşdırılmasına da diqqət yetirilirdi. Ali təhsilli azərbaycanlıların dövlət müəssisələrindəki vəzifələrə buraxılmaması, bəzi ali məktəblərin azərbaycanlılar üçün bağlı olması onu narahat edirdi.<ref>Политическая жизнь русских мусульман до февральской революции. Оксфорд, 1987, səh.55</ref>
 
[[Azərbaycan]] nümayəndələrini əhalinin şəxsi və mülki təhlü kəsizliyi məsələləri də maraqlandırırdı. Dövlət dumasınm 31 nəfər üzvü 1906-cı il iyunun
26-da daxili işlər nazirinə əsas qanunların nəşrinə qədər ([[1906]]-cı ilin apreli) bir sıra yerlərdə gücləndirilmiş mühafizənin elan olunması barəsində narahatlıq bildirən sorğu təqdim etdi. [[Əbdürəhim bəy Haqverdiyev]] də sorğunu imzalayanların sırasında idi. Duma üzvləri xəbərdarlıq edirdilər ki, [[İrəvan]] və [[Yelizavetpol]] quberniyalarında bir ildən çox davam edən bu vəziyyət " minlərlə insan həyatının itkisi və diyarın tam iqtisadi dağıntısı ilə nəticələnmişdir".
 
==Dumanın sonu==