Kartof: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Cenubi Azerbaycan dilinde yeralma
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 32:
 
 
'''{{latb|Solanum tuberosum}}''' veyavəya '''Yeralma''' ({{lang-la|Solanum tuberosum}})<ref>[[Nurəddin Əliyev]]. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.</ref> — {{lataz|Solanum}} cinsinə aid [[bitki]] növü.<ref>[[Elşad Qurbanov]]. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009. </ref>
 
'''Kartof''' [[badımcançiçəklilər]] fəsiləsinin Solanum cinsindən çoxillik bitki növü. Əsasən, Cənubi və Mərkəzi Amerikada bitən 200-dək yabanı və mədəni növü məlumdur. Mədəni halda 2 növü – geniş yayılmış [[Çili]] kartofu (S. tuberosum) və And kartofu (S. andigenum) var. Çili kartofu 3-6 gövdədən ibarət, hündürlüyü 50-80 sm olan koldur. Yarpağı təklələkvarı bölümlüdür. Kök yumrularının forması girdə, oval, uzunsov, ləti ağ, sarı, çəhrayı, qırmızı və göydür. Üzərində spiral istiqamətində 3-4 tumurcuğu olan gözcüklər yerləşir. Kartofun tərkibində orta hesabla 76,3% su, 23,7% quru maddə, o cümlədən 17,5% [[nişasta]], 0,5% şəkər, 1-2% [[zülal]], 1%-dək [[mineral duzlar]], C, B1, B2, B6, PP, K [[vitaminlər]]i və [[karotinoidlər]] var. Xalq təbabətində kartof şirəsindən vərəmin, tənəffüs orqanlarının, mədə yarasının, onikibarmaq bağırsağın müalicəsində də istifadə edilir.