İrəvan qalasının işğalı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Number Pi (müzakirə | töhfələr)
Number Pi (müzakirə | töhfələr)
Sətir 17:
1827-ci ilin mayında Aleksandr Benkendorf İrəvan ətrafına gəldi, ancaq şəhəri mühasirəyə almadı. Benkendorfun niyyəti [[Abbas Mirzə]]nin düşərgəsinə hücum etmək idi. Bunun üçün üç topla [[kazak]]ların iki polkunu və bir yüngül piyada batalyonunu ayırdı. Çayı keçən əsgərlər qarşı sahildə qacarların hücumuna məruz qaldı. Kuban kazakları cəsarətlə onlara qarşı mübarizə aparakən, Don kazakları onlara kömək etmədi. 300 rus əsgər öldü, qalanlar piyada və topların köməkliyi ilə geri çəkildi.{{sfn|Monteith|1856|pp=133-134}}
 
Mart ayında [[Tiflis]]dən hərəkətə keçmiş [[İvan Paskeviç]] iyunda Benkendorfun öncü birliyi ilə birləşdi. Benkendorfun öncü birliyini aclıq və xəstəlik yormuşdu və farsların düşərgəsinə edilən süvari hücumu itkilərə səbəb olmuşdu. Ona görə də bu birlik Afanasiy Krasovskinin əsgərləri ilə əvəz edildi. Əsgərlərin digər hissəsi isə Qərniçay yaxınlığında yerləşdirildi.{{sfn|Baddeley|2011|pp=164-165}}
 
Bundan sonra Paskeviç [[Abbasabad qalası]]na doğru hərəkət etdi. Avropa üslubunda tikilmiş bu qala Naxçıvan xanlığının müdaifəsində stratejik əhəmiyyət daşıyırdı. Abbas Mirzə qalanın müdafəsini [[Ehsan xan Kəngərli]]yə tapşırmışdı. Məhəmmədəmin xan Dəvəli və bəxtiyarilərin başçısı Abbas xan ona dəstək üçün göndərilmişdilər. Ruslar nərdivanlar vasitəsilə qalaya dırmaşmaq istədikdə böyük itkilər verdilər və mühasirəyə davam etdilər. Ehsan xan Paskeviçlə gizli danışıqlara başladı və Abbasabadın qapılarını ruslara açdı. O, Naxçıvan xanlığının naibi elan edildi.<ref name=irani>{{cite web
Sətir 27:
| accessdate = 1 February 2009
| archiveurl =https://web.archive.org/web/20110429161341/http://www.iranicaonline.org/articles/abbasabad-fortress
| archivedate =29 April 2011}}</ref> Abbasabad qalası Abbas Mirzə Cavanbulaqda məğlub olduqdan sonra [[Naxçıvan xanlığı]] Rusiya vilayətinə çevrildi. Təbrizə gedən yol açıldı.{{sfn|Baddeley|2011|pp=165}}
 
1827-ci ilin yayının isti keçməsi Krasovskinin ordusuna əziyyət verirdi. [[Günəş]]də temperatur 53.7 °C, kölgədə isə 41.2 °C idi.{{sfn|Бобровский|1895|pp=102 / Ч. 4}} Yerli iqlim Rusiyadan təzə gələn əsgərlərin kütləvi şəkildə xəstəliklərə tutulmasına səbəb olurdu.{{sfn|Утверждение русского владычества на Кавказе|1906|pp=274 / Т. 4, Ч. 1}}{{sfn|Нерсисян|1975|pp=41}} Qızdırma və yayılan [[dizenteriya]]ya görə döyüşə girə biləcəklərin sayı 4000-dən az idi.{{sfn|Керсновский|1993|с=100 / Т. 2}} Avqustda Qafqaz korpusuna rəhbərlik edən general-adyutant Paskeviç Qafqazdakı rus ordusunun vəziyyətini təsvir edərkən [[I Nikolay]]a məlumat verdi ki, istilər davam edir, otluq yoxdur, atlar yorulub və əsgərlərin üçdə bir hissəsi hospitaldadır. 1800 nəfərlik polklarda təqribən 1000 nəfər qalmışdı{{sfn|Бобровский|1895|pp=105 / Ч. 4}} ([[qvardiya]]da isə xəstələr 200-dən çox deyildi, 900 nəfər isə silahlı idi{{sfn|Акты, собранные Кавказской археографической комиссией|1878|pp=560, № 517, «Рапорт ген. Паскевича» / Т. 7}}). İki ay yağışsız keçdikdən sonra 21 iyunda Krasovski mühasirədən vaz keçməyə məcbur edildi. Beləliklə, İrəvanın mühasirəsini dayandırmaq və payızın başlanmasından əvvəl dağlara hərəkət etmək qərara alındı. Mühasirənin dayandırılmasının başqa bir səbəbi də o idi ki, azuqə və mühasirə silahlarının gətirilməsi avqustdan əvvəl gözlənilmirdi.{{sfn|Baddeley|2011|pp=166}}