Krım müharibəsi: Redaktələr arasındakı fərq

fuk u m9''

 

Rusiyanın Türkiyəyə təzyiq göstərməsi köhnə əhvalat idi. [[Böyük Pyotr]] isti sulara can atırdı, [[II Yekaterina]] özünün [[Yunan lahiyəsi]]nə malik idi. [[I Aleksandr]] Balkan federasiyasını qurmağı arzulayırdı. Hər bir yetişən yeni nəsil özünün türk-rus müharibəsini görürdü. [[Rus-türk müharibəsi (1768-1774)|1768-1774-cü illərdəki müharibə]] Rusiyanın [[Qara dəniz]]də bərqərar olmasınndan uzağa getmədi və [[Polşa]]nın birinci [[Polşanın parçalanması|parçalanması]] ilə başa çatdı. [[Rus-türk müharibəsi (1787-1792)|1787-1791-ci illər türk-rus müharibəsi]] [[Fransa inqilabı]] ilə dayandırıldı. [[Rus-türk müharibəsi (1806-1812)|1806-1812-ci illər müharibəsi]]ndə ruslar [[Bessarabiya]]nı və [[Qafqaz]]ın bir hissəsini ələ keçirdi və Napoleonun Rusiyaya müdaxiləsi ilə müharibə dayandırıldı. [[Rus-türk müharibəsi (1828-1829)|1829-1830-cu illər müharibəsi]]ndə çar [[I Nikolay]] [[Yunanıstan]]ın yenicə qazandığı müstəqilliyini himayə etdi və [[Dunay çayı]]nın mənsəbinin sol sahilini anneksiya etdi. 1853-cü ildə Nikolay yenidən Osmanlıya qarşı tələblər irəli sürdü, Dunay knyazlıqları olan [[Valaxiya]] və [[Moldova]]nı hərbi güc tətbiq etməklə işğal etdi. Bu vaxtkı danışıqlar [[Osmanlı imperiyası]]nda yaşayan [[xristian]]ların da himayə edilməsini zahirən əhatə edirdi, bura [[Qüds]]dəki, [[Fələstin]]dəki və [[Anadolu]]nun şərqində yaşayan xristianlar da daxil idi. Bu xristianlar üzərində [[Fransa]] da həmçinin müəyyən himayə yurisdiksiyasına iddia edirdi. Əsrlərlə fransızlar [[Yaxın Şərq]]dəki əsas qərb xalqı olmuşdu, onlar bir çox halda sultanı pulla və məsləhətçilərlə təmin etmişdilər, nəhəng miqyasda ticarət aparırdılar, onlar həm də xristian missionerlərini adamlarla və maliyyə cəhətdən təmin edirdilər. Onlar həmçinin uzun müddət idi ki, [[Süveyş kanalı]]nın tikintisi barədə danışıqlar aparmışdılar. [[III Napoleon]] çar Nikolaya nifrət etməkdə xüsusi səbəbə malik idi, çünki çar onu macəraçı inqilabçı kimi dəyərləndirmişdi. III Napoleon türk hökümətini [[Türkiyə xristianları|Türkiyə daxilindəki xristianları]] himayə etmək barəsindəki rusların iddiasına müqavimət göstərməyə həvəsləndirirdi.