Məhinbanu Sultan: Redaktələr arasındakı fərq

Məhinbanu Sultan Şah [[I İsmayıl]] ilə [[Şahbəyi Taclı Bəyim|Taclı Bəyim Sultan]]ın qızı idi.1516-cı ildə Təbrizdə doğulmuş, sərt saray təlim, tərbiyəsi almışdı.Uşaqlıq illəri 'soyuq' saraylarda keçmişdi.O dövr həqiqətən belə idi.Çaldıran savaşı çoxlarının qəlbində dərin iz buraxmışdı.Mərhum atası Şah [[I İsmayıl]] da bu məğlubiyyətin hüznü ilə [[1524]]-ci ildə vəfat etdi.Anası [[Şahbəyi Taclı Bəyim|Taclı bəyim]]in sayəsində ögey qardaşı [[I Təhmasib]] taxta keçdi. Ögey bacı olmasına baxmayaraq, [[Məhinbanu Sultan ]] qardaşının yanında söz və məşvərət sahibi olaraq 'Naibə' vəzifəsinə qədər yüksəlmişdi (1540).Güclü iradəsi ilə tədbirli bir xanım olan Məhinbanu Sultan, əsasən, saray çəkişmələrində tərəf tutmur, qardaşının səltənətin yaxşı olması üçün əlindən gələni edirdi.Müxtəlif müharibələrdə ona fikir və tövsiyələrini bildirdi.Hətta onun nüfuzu o qədər yüksəlmişdi ki, 1550 - ci illərdə gedən Səfəvi-Osmanlı müharibələrində Qanuni Süleymanın zövcəsi Xürrəm Sultan və qızı Mehrimah Sultan Məhinbanu Sultana hədiyyələr göndərərk məktublarında qardaşı I Təhmasibin bu savaşı dayandırmasını istəmişdilər.Məhz buna görə 1555 - ci ildə Məhinbanu Sultanın da iştirakı ilə Amasya sülhü bağlanmışdır.[[Məhinbanu Sultan]] gözəl bir xanım olsa da, ailə həyatı qurmamış, talibləri qəbul etməmiş, ömrünü dövlət işlərinə sərf etmişdir.Bacısı Fatma Sultanın oğlu Şirvan bəylərbəyi Abdulla xanın da vəzifəsinə təyin edilməsində mühim rol oynamışdır.Əslində bu rol ögey bacısı Fatmanın və anası Behruzə Sultanın təkidi idi.Lakin anası [[Şahbəyi Taclı Bəyim|Taclı Bəyim Sultan]] ilə artıq "validə" olan [[I Təhmasib]]in anası Behruzə Sultan yol getmirdi.Behruzə Sultan onu özünə "kölgə" sayır bir bəhanə ilə sarayü-hümayündən uzaqlaşdırmaq istəyirdi.Fürsət şahın hakimiyyətinin 16-cı ilində düşdü. [[Məhinbanu Sultan]]ın şaha israrına baxmayaraq, guya dövlət içində dövlət quran [[Şahbəyi Taclı Bəyim|Taclı Bəyim Sultan]] Şiraza sürgün olundu və yolda vəfat edib, Şirazda dəfn edildi.Bu hadisə [[Məhinbanu Sultan]]a çox təsir etdi.Bəhruzə Sultanın növbəti hədəfi o olsa da, lakin nail oluna bilinmədi.Sonrakı dövrlərdə [[Məhinbanu Sultan]] üzünü doğma qardaşlarına çevirdi.Onların tərəfində yer aldı.Ögey bacısı Xanış Sultan ilə bu dövrdən sonra mübahisələr daha da kəskinləşdi.Xanış Sultan [[Məhinbanu Sultan]]ın nüfuzunu qırmaq, onun yerinə keçmək istəyirdi.Bundan başqa [[Məhinbanu Sultan]] öz qızı kimi istədiyi Şah Təhmasibin ikinci qızı olan [[Pərixan Sultan|II Pərixan Sultan]]ın tərbiyəsi ilə də özü şəxsən məşqul olurdu, onda olan qeyri-adi duruşunu görüb gələcəkdə yerinə varis olaraq hazırlayırdı.[[Pərixan Sultan|II Pərixan Sultan]] da bu bibisini çox sevir, zaman-zaman özünü ona bənzədirdi.1562-ci ilin qışında anidən vəziyyəti pisləşən Məhinbanu Sultan yatağa düşür və bir neçə gündən sonra Qəzvində vəfat edir, ailə qəbirstanlığına dəfn olunur.Onu ikinci anası kimi sevən [[Pərixan Sultan|II Pərixan Sultan]] ölümündən sonra ona 1 ay yas saxlayır.Hələ 15 yaşı olmasına baxmayaraq, [[Pərixan Sultan|II Pərixan Sultan]] [[Məhinbanu Sultan]] sayəsində atası [[I Təhmasib]]in yanında xüsusi yer qazanmışdı.Buna görə də atası Məhinbanu Sultanın ölümündən sonra onu 'Naibəyi-Nəvvabi-Səfəviyyə' elan etdi.Xanış Sultan istəyinə yenə çata bilmədi, 2 il sonra da özü Həmədanda vəfat etdi.Pərixan Sultanın isə bu yaşda bu rütbəyə çıxması onu saray və dövlətdə nüfuz verdi.Məşhur kəslər onun yanında qərar buldu.