Məmmədxan Bakıxanov: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 4:
|Tam adı = Bakıxanov Məmmədxan Məmmədrza oğlu
|Digər adları =
|Şəkil = Memmedxan bakixanov.jpg
|Şəkil məlumat =
|Şəkil miqyası =
Sətir 25:
 
 
'''Məmmədxan Bakıxanov''' - Azərbaycan çalğı musiqisinin görkəmli nüayəndlərindən biri, tarzən., Azərbaycanın əməkdar artisti (1943).
 
== Həyatı ==
 
Məmmədmirzə (Məmmədxan) Məmmədrza oğlu Bakıxanov 1890-cı ildə Bakıda anadan olmuşdur.
İlk təhsilini İranda almış, 1916 ildən məclislərdə çıxış etməyə başlamışdır. 1920 ildən Bakıda fəaliyyət göstərmişdir. Şərq konservatoriyasında təhsil almış, Şirin Axundov və Məşədi Həsənin sinfində sənətini təkmilləşdirmişdir; eyni zamanda, konservatoriyanın inspektoru vəzifəsində çalışmışdır. 1923-1936 illərdə Əli Bayramov adına əməkçi türk qadınlarının Mərkəzi Mədəniyyət Sarayında tar müəllimi olmuş, ilk dəfə burada qızlardan ibarət "Şərq orkestri" yaratmışdır.
 
Məmmədxanın uşaqlıq və gənclik illəri İranda keçmişdir. O, hələ 7 yaşında ikən atası İranın Rəşt şəhərinə köçmüş və orada ticarətlə məşğul olmuşdur. Balaca Məmmədxan ilk təhsilini Rəştdə almışdır. O, gənc yaşlarından başlayaraq xalq musiqisinə böyük həvəs göstərmişdir. Məmmədxanın atası Məmmədrza kişi tacir olmasına baxmayaraq, musiqi həvəskarı idi. Deyilənə görə, Məmmədrza kişi tar, saz çalar, hərdən bir pəsdən zümzümə edərdi.
M.Bakıxanov gənc musiqiçi kadrların yetişdirilməsinə, milli musiqi mədəniyyətinin inkişafına böyük əmək sərf etmişdir. Onun rəhbərlik "Şərq orkestri" respublikada və başqa şəhərlərdə geniş konsert proqramları ilə çıxış edərək çox məşhurlaşmış, olimpiadalarda, festivallarda iştirak etmişdir; 1934 ildə Tiflis ş.-də keçirilən Zaqafqaziya incəsənət olimpiadasında, 1936 ildə Moskvada bədii özfəaliyyət kollektivlərinin baxış-müsabiqəsində birincilik qazanmışdır.
 
Məmmədxan ilk musiqi təhsilini İranda almışdır. O, bir tarzən kimi 1916-cı ildən başlayaraq xalq məclislərində çıxış etmişdir.
 
Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Məmmədxan Bakıya gəlmiş və burada musiqi təhsilini davam etdirmişdir. O, 1920-ci ildə Şərq Konservatoriyasına daxil olub, burada məşhur tarzən Şirin Axundov və MəŞədi Həsəndən dərs almışdır.
 
Məmmədxanın xalq musiqisinə yaxşı bələd olmasını və məharətlə çalmasını görən konservatoriyanın direktorluğu 1921-ci ilin martında onu konservatoriyanın inspektoru vəzifəsinə təyin etmişdi.
 
1923-cü ildə Bakıda istedadlı tarzən və bacarıqlı bir təşkilatçı kimi tanınan M. Bakıxanov Əli Bayramov adına əməkçi türk qadınlarının Mərkəzi Mədəniyyət sarayına işə dəvət edilir. O, qadınlar klubunda 13 il tar müəllimi vəzifəsində çalışmış və Azərbaycan qızlarına musiqidən dərs demişdir.
 
1934-cü ilin iyun ayında Tiflis şəhərində keçirilən Zaqafqaziya olimpiadasında. Bakıxanovun rəhbərlik etdiyi «Şərq orkestri» da iştirak etmişdi. Olimpiadada böyük müvəffəqiyyətlə çıxış edən orkestr birinci yer tutduğuna görə Zaqafqaziya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin Fəxri Fərmanı ilə təltif edilmiş və pul mükafatı almışdır.
 
Zaqafqaziya olimpiadasından böyük qələbə ilə qayıdan «Şərq orkestri» 1936-cı ilin may ayında [[Moskva]]ya bədii özfəaliyyət kollektivlərinin konsert-tamaşasında çıxış etmək üçün dəvət edilmişdi. Burada tikinti işçilərinin mərkəzi klubunda çıxış edən orkestr bu dəfə də qiymətli mükafatlarla Bakıya qayıtmışdır.
 
Məmmədxan Bakıxanov 1943-cü ildə Azərbaycan SSR əməkdar artisti fəxri adına layiq görülmüşdür. Məmmədxan Bakıxanov «Əmək igidliyinə görə», «Qafqazın müdafiəsinə görə» medalları və bir sıra fəxri fərmanlarla təltif olunmuşdur.
 
Görkəmli sənətkar Məmmədxan Bakıxanov 1957-ci il fevral ayının 20-də Bakıda vəfat etmişdir.
 
M.Bakıxanov 1941-ci ildən ömrünün sonuna kimi ADF-nın solisti olmuşdur. Klassik muğam ifaçılığı texnikasına dərindən bələd olan mahir tarzən həm solo ifaçı, həm də müşayiətçi kimi tanınmışdı. O, musiqi məclislərində və konsertlərdə Cabbar Qaryağdı oğlu, Seyid Şuşinski, Zülfi Adıgözəlov kimi ustad xanəndələri müşayiət etmişdir. M.Bakıxanovun oğlu əməkdar artist Akif Bakıxanov tanınmış viola ifaçısı, Ü.Hacıbəyov ad. Azərbaycan Dövlət Simfonik orkestrinin konsertmeysteridir.
 
== Mənbə ==