Nikel: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
nikel |
kRedaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 26:
'''Nikel''' ('''Ni''') – D.İ. Mendeleyevin [[Kimyəvi elementlərin dövri cədvəli|elementlərin dövri sistemində]] 28-ci element.
Hələ eramızdan 200 əsr əvvəl nikelin digər metallarla (mis, sink) əmələ gətirdiyi ərintilərdən müxtəlif metal əşyalar, sikkə ərintisi hazırlayırmışlar. Nikel 1751–ci ildə A. Kronsdent tərəfindən alınmışdır. Kimyəvi mexaniki və termik davamlığa malikdir, sənayedə, xüsusən metallurgiyada geniş istifadə olunur. Oksidləşmir, yaxşı cilalanır, bu səbəbdən metal əşyaların nikelləşdirilməsində tətbiq olunur. Son illər reaktiv aviasiyada, raket qurğuların hazırlanmasında, atom reaktorlarının tikintisində tətbiq olunmağa başlamışdır. Nikelin müxtəlif metallarla əmələ gətirdiyi ərintilər (latun, neyzilber, melxior, bürünc, nixrom, platinit və s.) xalq təsərrüfatında geniş
== Qısa geokimyavı səciyyəsi və mineralogiyası ==
Nikelin beş sabit izotopu məlumdur: 58Ni, 60Ni, 61Ni, 62Ni və 64Ni. Onların içərisində 58Ni (67, 8%) daha geniş yayılmışdır. Klarkı 0, 0058% dir. Turş süxurlardan əsasi və ultraəsasi süxurlara doğru miqdarı artır. Nikel olivində izomorf qarışıq şəklində dəmiri və maqneziumu əvəz edir. O habelə bu mineralda xırda sulfidlər şəklində iştirak edir. Nikel siderofil və xalkofil xüsusiyyətləridir. O, Mendeleyev cədvəlində dəmir-kobalt-nikel triadasına daxil olur. Əsas valentliyi 2–dir. Dəmir və kobalt isə 2 və 3 valentlidir. Bu səbəbdən adları çəkilən elementlərdən ciddi sürətdə fərqlənir və hipergenez zonasında ayrıca miqrasiya edir.
| |||