Almaniya imperiyası: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 121:
[[Yeni Qvineya]], [[Mikroneziya]] ([[Nauru]], [[Palau]], [[Marşall adaları|Marşall]], [[Karolin adaları|Karolin]] və [[Marian adaları]]), [[Qərbi Samoa]].
== I Dünya müharibəsi illərində Almaniya İmperyası ==
Almanya Fransa kimi Birinci Dünya müharibəsinə "Müqəddəs Birlik" anlayışı içində girdi;Müharibənin ilk günlərində Almanyada bütün təbəqə,din və siyasi görüş ayrılıqları unuduldu.Bütün partiyalar və hətta Sosial Demokrat Partiyası da müharibə xərclərini təsdiqlədi.Halbuki Almanya təhlükə içində idi.Antanta dövlətləri dənizlərdə güclü idi;nüfuzları Almanyanın üç qatı idi;İşğalçı İmperyalar və ABŞ vasitəsiylə nail olduqları zəngin təbii sərvətlər var idi.Tezliklə mühasirəyə alınan Almanyanın isə yalnız öz mənbələrindən və müharibədə iştirak etməyən Hollandiya,Danimarka və İsveçrə kimi qonşularından istifadə edə bilərdi.Bununla belə iki cəbhəli müharibədə böyük rol oynayacaq daxili keçidlərə və birləşmiş əmr sisteminə tabe idi Antanta dövlətlərində isə birləşmiş əmr sistemi yox idi.
Almanya Baş Qərargah rəisi Alfred von Schliefenin planı Belçika üzərindən Fransaya böyük ordu ilə hücum etmək və altı və ya səkkiz həftə ərzində Parisə çatmaq idi. Şərqdə Rusiyaya qarşı kiçik bir ordu qoyulacaq,Fransa məğlub olduqdan sonra əsl ordu şərqə dönüb Rusları Şərqi Prusyadan çıxaracaqdı.Schlieffen müharibə başlamanadan öldü;yerinə Helmut von Moltke gəldi.Qərbdə Almanya orduları Belçikaya keçdi Lakin Varne vuruşmasında(Sentyabr 1914) dayandırıldı. Bu zaman Osmanlı Dövləti Almanya ilə müttəfiq olaraq müharibəyə başladı. Yenidən əmr verilən 67 yaşlı Paul von Hindenburg, General Erich Ludendorff ilə birlikdə şərq tərəfinə göndərildi.Tanenbergdə Rus ordularına qalib gəldi (Avqust 1914).Qərb cəbhəsi uzun və yıpradıcı bir müharibəyə səhnə oldu. Verdun,Somme və Ypresdəki böyük vuruşmalarda iki tərəf də İsveçrə sərhəddindən Manş Dənizinə qədər uzanan sipərlərindən 50 kilometrdən çox uzaqlaşa bilmədi.Şərqdə isə Müttəfiqlər Rusiyaya qarşı bir növ zəfər qazandılar Lakin 1917 oktyabr inqilabından sonra Rusiya ilə müharibəni dayandıra bilmədilər.
| |||