Numenius (Apameyalı): Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Yeni səhifə: Apameyalı Numenius (yun. Νουμήνιος ὁ ἐξ Ἀπαμείας, m. II-ci yüzilliyin ikinci yarısı) — Roma filosofu, yeni pifaqorçular məktəbinin təmsilçisi. ==...
 
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
'''Apameyalı Numenius''' (yun. Νουμήνιος ὁ ἐξ Ἀπαμείας, m. II-ci yüzilliyin ikinci yarısı) — Roma filosofu, [[Neopifaqorçuluq|yeni -pifaqorçular]] məktəbinin təmsilçisi.
== Təlimi ==
Onun fikrincə tam olan varlığın üç əsası vardır<ref>Евсевий Памфил. Евангельское приготовление. Книга XI / Перевод А. Ястребова // Богословский сборник. М.: Православный Свято-Тихоновский богословский институт, 2001, c. 158-162.</ref>. Birincisi İlk Tanrıdır. O özünə qapanmış halda mövcuddur. İkincisi İkinci Tanrıdır. O maddə ilə münasibətdə olan [[Demiurq|Demiurqosdur]]; bir tərəfdən İlk Tanrıya, digər tərəfdən isə əbədi olan maddəyə yönəlir. Varlığın üçüncü əsasını isə kosmos təşkil edir.
 
Başqa məlumatlara görə, o varlığın üçüncü əsasını kosmosda deyil, Dünya Ruhunda görürdü<ref>Нумений // Философский энциклопедический словарь / Гл. ред. Ильичев Л. Ф., Федосеев П. Н. и др. М.: Советская энциклопедия, 1983.</ref>. Ondan insan ruhunun ölən hissəsi yaranmışdır. İnsan ruhunun əqli hissəsi isə ölməzdir və dünya Əqlinə yönəlir.
 
Numenius platonçuluğu Müqəddəs kitabın ([[Bibliya|Bibliyanın]]) dünyagörüşünə, eləcə də Hind, Misir və digər dini təlimlərlə yaxınlaşdırmaq və uyğunlaşdırmaq istəmişdir. Hətta o, [[Platon|Platonu]] [[Musa (peyğəmbər)|Musaya]] bənzədirdi<ref>The Miscellanies; or, Stromata // Ante-Nicene. Christian Library. The Writings of the Fathers Down to A. D. 325. Vol. IV. Clement of Alexandria. Vol I. Edinburgh: T. and T. Clarc, 1867, p. 449</ref>. Bunun da zərurəti ondan doğmuşdur ki, o zaman Romada ənənəvi yunan-roman dini böhranda idi və eyni zamanda imperiyada çoxlu dinlər ortaya çıxmışdır. Onlardan biri də sonralar dövlət dininə çevrilmiş [[Xristianlıq]] idi. Buna görə də, o dövrün filosofları bu həqiqətləri nəzərə alıb antik təlimləri başqa inanclarla, xüsusən də Xristianlıqla qarışdırmağa çalışırdılar. Numeniusun varlıq haqqında nəzəriyyəsi də bu qəbildən idi. Sonralar bu ideya yeni-platonçular tərəfindən daha da inkişaf etdirilərək Xristian inancına uyğunlaşdırıldı.
 
== Mənbə ==
* [[Aydın Əlizadə]]. [http://www.anl.az/el/Kitab/2016/Azf-289695.pdf Antik fəlsəfə tarixi]. Bakı: 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC, 2016, s. 242-243.
 
== Ədəbiyyat ==
* Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi. Bakı: 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC, 2016, 298 səh.
* Maria Dzielska. ''Apollonius of Tyana in Legend and History'', Roma 1986.
* Филострат Ф. Жизнь Аполлония Тианского, перевод и комментарии Е. Г. Рабинович, М.: Наука, 1985.
 
== Həmçinin bax ==
* [[Pifaqor]]
* [[Pifaqorçular məktəbi]]
* [[Filolaus (Krotonalı)]]
* [[Hippasus (Mesapontumlu)]]
* [[Arxitas (Tarentli)]]
* [[Alkmeon (Krotonalı)]]
* [[Neopifaqorçuluq]]
* [[Nikomaxus (Gerasalı)]]
* [[Apollonius (Tianalı)]]
 
== İstinadlar ==