Mitraizm: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 3:
== Təlimi ==
 
Qnostik inanca yaxın olan dinlərdən biri də Mitraizm olmuşdur. Mitraizm Roma imperiyasında Xristianlıqla bərabər yayılan və onunla rəqabət aparan İran məşəli bir din idi. İran mənşəli qnostik təlimlər dünyanı Zülmətlə Nurun mübarizəsi kontekstində görürdülərgörür və izah edirdilər<ref>Йонас ГJonas. [http://lalalu.narodH.ru/text/gnost.htm Гностицизм]The Gnostic Religion. СПб: Лань,Beacon 1998Press, гл. 32005.</ref>.
 
Mitra [[arilərArilər|arilərin]] [[panteonPanteon|panteonunun]] [[Tanrı|tanrılarından]] biri idi. Yaxın Şərqdə bir çox xalqlar ona ibadət edirdi. Qədim arilər onu Səhər''“Səhər işığının Tanrısıtanrısı”'' adlandırırdılar. Onların inanclarına görə, Mitranın qüdrəti dünyada həyatın mövcudluğunu təmin edir. Daha sonra iranlılar inanırdılar ki, Mitranı xeyir tanrısı olan [[Ahura Məzda|Ahura-Məzda]] yaradıb, və ona ibadət etmək vacibdir. Bu barədə «[[Avesta]]»da deyilir<ref>''Mitr-Yaşt,'' 1.</ref>babının əvvəlində verilir.
 
EM. ə.ö V-VI əsrlərdəyüzillikdə Mitra inancı unudulmuşduunudulmuş, lakinancaq sonra bu kult yenidən bərpa olunduolunmuş[[İran|İranda]], [[BabilistanBabil|Babilistanda]], [[Pont|Pontda]], [[Friqiya|FriqiyadaFriqiada]], [[Kappadokiya|KappadokiyadaKappadokiada]] və başqa regionlarda yayıldıyayılmışdır. Daha sonra Mitraya [[Qədim Roma|Romada]] da ibadət edirdilər. MitraistlərMitra dininə tapınanlar inanırdılar ki, Mitrabu zülməttanrı qüvvələriqara iləqüvvələrlə mübarizə aparır, insanlara xidmət etməyə gəlibedir. Eyni zamanda, Mitra dünyanın yaradıcısıdır. Ancaq, lakin qnostiklərdən fərqli olaraq o Xeyrin təcəssümüdürtəcəssümü kimi təsəvvür edilirdi.
 
[[Xristianlıq|Xristianlığın]] mitraizmləMitraizmlə bir sıra oxşar cəhətləri vardır. Məsələn, [[274]]-cü ildən başlayaraq, hər ilin [[25 dekabr]] günü, imperator Avrelianın əmri ilə günəş tanrısı Mitranın anadan olan günü kimi qeyd edilirdi. Sonralar isə, IV yüzillikdən başlayaraq, bu günü [[İsa|İsanın]] anadan olan günü kimi qeyd etməyə başlamışdılar. Bu adət bizim dövrümüzə qədər davam etməkdədir.
 
BaşqaXristianlıq bir misalMitraizmin kimioxşar cəhətlərində biri də Mitra və İsanın xilaskar olmasını gətirmək olarolmasıdır. Onların hər ikisi Tanrı ilə insanlar arasında olan vasitəçidirlər,vasitəçidir. onları yerə yollayanOnlar Atanın buyruqlarını yerinə yetirirlər. Bu baxımdan İsa kimi Mitra da axirətdə insanları mühakimə edəcəkedəcəkdir. Hətta, Xristianlığın rəmzi olan xaç da mitraistlərinmitraizmin simvollarından biri olubolmuşdur. Onlar xaçı dairənin içində təsvir edirdilər. Mitraizmdə, Xristianlıqda olduğu kimi, bu dini qəbul edənlərin xaç suyuna salma mərasimi kesirilirdidə keçirilirdi. Bu barədə tanınmış xristian ilahiyyatçısı [[Tertullian|TertullianTertulian]] da yazırdıməlumat vermişdir<ref>TertullianТертуллиан. [http:О крещении V, 1 //www Общая редакция и составление А.ccel А.org/ccel/schaff/anf03 Столярова.toc М.html#P11466_3245563: DeИздательская baptismo,группа V"Прогресс"-"Культура". Москва, 11994.]</ref>.
IV əsrdən başlayaraq bu günü [[İsa|İsanın]] anadan olan günü kimi qeyd etməyə başlamışdılar.Bu adət bizim zamanəmizə qədər davam edir.
 
Başqa bir misal kimi Mitra və İsanın xilaskar olmasını gətirmək olar. Onların hər ikisi də Tanrı ilə insanlar arasında olan vasitəçidirlər, onları yerə yollayan Atanın buyruqlarını yerinə yetirirlər. İsa kimi Mitra da axirətdə insanları mühakimə edəcək. Hətta Xristianlığın rəmzi olan xaç da mitraistlərin simvollarından biri olub. Onlar xaçı dairənin içində təsvir edirdilər. Mitraizmdə, Xristianlıqda olduğu kimi, bu dini qəbul edənlərin xaç suyuna salma mərasimi kesirilirdi. Bu barədə tanınmış xristian ilahiyyatçısı [[Tertullian|Tertullian]] da yazırdı<ref>Tertullian. [http://www.ccel.org/ccel/schaff/anf03.toc.html#P11466_3245563 De baptismo, V, 1.]</ref>.
 
== Mənbə ==