Enesidem: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Yeni səhifə: Enesidemus (yun. Αἰνησίδημος, m. ö. I, ya da m. I yüzilliklər) — Ellinizm dövrünün filosofu, skeptisizm məktəbinin ardıc...
 
Sətir 1:
'''Enesidemus''' (yun. Αἰνησίδημος, [[E.ə. I əsr|m. ö. I]], ya da [[I əsr|m. I]] yüzilliklər) — [[Ellinizm]] dövrünün filosofu, [[skeptisizm]] məktəbinin ardıcılı. Onun soyu Krit adasından idi, ancaq həyatı İskəndəriyyədə keçmişdir.
== Fəlsəfəsi ==
Enesidemus bir neçə kitabın müəllifi olmuşdur. Onlardan ən tanınmışı '''“Pirronun sözləri”''' (yun. Πυρρώνειοι λóγοι) adlanır. Bu kitabda o, bir neçə maraqlı məsələlərə toxunmuşdur. Məsələn, o, səbəblərin olub-olmaması haqqında düşünürdü. Onun fikrincə səbəb anlayışı ziddiyyətlidir. Ətrafımıza nəzər saldıqda təbiətdə bir-birinin yaranmasına səbəb olan müəyyən olayların baş verməsini müşahidə edirik. Hər bir hərəkət onu doğan səbəbdən öncə yaranır. Belədirsə, onda səbəb hərəkətlə eynilik təşkil edir ya yox? Edirsə, onda səbəb və hərəkət bir-birindən ayrı anlayışlar deyildirlər. Əgər onlar eynilik təşkil etmirlərsə, onda deməli səbəb hərəkəti ortaya çıxara bilməz, çünki onların təbiətləri fərqlidir.
=== Troposlar ===
Enesidemus skeptisizmə dair “tropos”lar'''“tropos”'''lar (yun. τρόπος) adlanan dəlillərini açıqlamışdır və onların sayı ondur<ref>Секст Эмпирик. Три книги Пирроновых положений / Перевод Н. В. Брюлловой-Шаскольской // Секст Эмпирик. Сочинения в двух томах. Том 2. М.: Мысль, 1976, s. 219-239.</ref>:
# Canlıların duyğuları fərqlidir, hər bir canlı dünyanı özünəməxsus tərzdə görür və qavrayır. Deməli, eyni şey müxtəlif canlılar üçün fərqli görsənir. Beləliklə, biz şeylərin bizə görsənən özəlliklərindən danışsaq da, onların təbiəti haqqında heç nə deyə bilmərik.
# İnsanların da şeylərə münasibəti fərqlidir. Ona görə də, o şeylər haqqında birmənalı fikir yürütmək mümkün deyildir.
Sətir 14:
# Şeylərə münasibət onlara rast gəlməkdən asılıdır. Belə ki, bəzi şeylər nadir hallarda rast gəlindiyi üçün qiymətli sayılır. Məsələn, əgər qızıl daş kimi hər yerdə olsaydı, onda o heç də qiymətli metal sayılmazdı.
# Şeylər haqqında iddialar qanunlar, inanclar və adətlərin təsiri altında da yürüdülə bilər. Ona görə də, onların mahiyyəti haqqında birmənalı fikir yürütmək olmur.
 
== Mənbə ==
* [[Aydın Əlizadə]]. [http://www.anl.az/el/Kitab/2016/Azf-289695.pdf Antik fəlsəfə tarixi]. Bakı: 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC, 2016, s. 125-127.
 
== Ədəbiyyat ==
*
 
== Həmçinin bax ==
 
== İstinadlar ==