Həmişəyaşıl sekvoya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Bot: Migrating 1 langlinks, now provided by Wikidata on d:q150129
İlkay (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{Taksoqutu
| adı = SekvoyaHəmişəyaşıl sekvoya
| şəkil =Sequoia sempervirens Big Basin Redwoods State Park 1.jpg
| şəkil məlumat = Sekvoya
Sətir 15:
| hissənin adı = Növləri
| hissənin mətni = <center>'''Həmişəyaşıl sekvoya'''<br />{{btadı|Sequoia sempervirens|([[D.Don]])}} [[Endl.]]<center/>
| vikianbar = Category:Sequoia sempervirens
| ütmx = 183434
| mbmm =
}}
[[File:Sequoia sempervirens MHNT.BOT.2007.52.2.jpg|thumb|''Sequoia sempervirens'']]
 
Həmişəyaşıl sekvoya [[Şimali Amerika]] nın dağlıq rayonlarında, Sakit okean sahili boyu ərazilərdə yayılmışdır. Hündürlüyü 100 m-ə və çətirinin diamteri 8-10 m-ə çatan uzunömürlü (2000 ilə qədər) ağacdır.
'''Sekvoya''' (mamont ağacı) ([[latınca|lat.]] ''Sequoia''), [[çılpaqtoxumlular]] şöbəsinin [[sərvkimilər]] fəsiləsindən ağac.
Sistematik baxımdan bu növ sekvoyadendrona yaxındır. Çətiri ensizdir və budaqlanması gövdənin yuxarısından başlayır. İynəyarpaqları neştərvarıdır, yumşaqdır, budaq üzərində iki cərgədə düzülür. Qozaları kiçik ölçüdədir, ovaldır 2-2,5 sm uzunluqdadır. Hamar, mavi-boz iynəyarpaqlı qısa zoğları sekvoyaya dekorativ görünüş verir. Ağacın qabığı qalın, qırmızımtıl, dərin şırımlıdır. Sekvoya birevli bitkidir, mikrostrobillər və meqa-strobillər bir ağacda inkişaf edir. Sekvoya tez boy atması ilə fərqlənir. Kölgəyədavamlı, torpaq və havanın rütubətinə tələbkardır. Sekvoya istisevəndir, lakin qısamüddətli şaxtalara da davam gətirir. Yüksək dərəcədə budaq və zoğ əmələgətirmə qabiliyyətinə mali olduğundan, kəsildikdə kök və gövdə pöhrələri ilə çətirini tez bir vaxtda bərpa edə bilir. Qələmlə çoxaldılır. [[Azərbaycan]] da Mərkəzi Nəbatat Bağına introduksiya edilmişdir. [[Bakı]] şəhərinə yeni salınan yaşıllıqlarda rast gəlinir. Oduncağı çürüməyə davamlıdır, mebel və kağız istehsalında geniş istifadə edilir.
 
Dünyanın ən hündür və uzunömürlü bitkisi hesab olunur. Sekvoyanın diametri 20 m-ə, hündürlüyü 100 m-ə çatır. 6000 ilə qədər yaşayır. Onlar yabanı halda ancaq Amerikada bitir. Krım və Qafqazın Qara dəniz sahillərində becərilir. Azərbaycanda Botanika bağında bitir. Sekvoyanın möhkəm oduncağı olur. Ondan gəmiçilikdə və müxtəlif ev əşyaları hazırlanmasında istifadə olunur.
{{iynəyarpaqlı-qaralama}}
 
==Məlumat mənbələri:==
== Həmçinin bax ==
Деревья и кустарники СССР. т.3.1954; Флора Азербайджана. т.5. 1954; Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970; Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996; Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008.
 
[[Sekvoya (Corc Hess)]]
 
== İstinadlar==
#“Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh.
 
[[Kateqoriya:Sərvkimilər]]
 
== Mənbə ==
[[ro:Sequoia]]
*[[Tofiq Məmmədov (botanik)|Tofiq Məmmədov]], Elşad Qurbanov, Tariyel Talıbov.
 
[[Kateqoriya:Qırmızı kitab siyahısında az qayğı tələb edən növlər]]
[[Kateqoriya:SərvkimilərPodokarp]]
[[Kateqoriya:Dekorativ ağaclar]]
[[Kateqoriya:Avstraliya ağacları]]