Deliriya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 13:
MeshID = D003693 |
}}
 
'''Deliriya və ya sayıqlama''' ({{lang-la|delirium}} — ağılsızlıq; {{lang-la|deliro}} — sayıqlama) — Tibbdə huşun müvəqqəti olaraq zəifləməsi, düşüncə qabiliyyəti, problem həll etmə, diqqətin yönəldilməsi, beyininin koordinasiya bacarıqlarının zəifləməsi ilə xarakterizə olunan psixi pozğunluq halı. Əsasən [[Hallösinasiya|hallüsinasiya]] və illüziyalarla (qarabasmalarla) müşaiətmüşayiət olunur. Deliriya tibbdə bir xəstəlik hesab olunmur, sadəcə kliniki sindrom olaraq qəbul edilir.
 
== Əsas xüsusiyyətləri ==
Deliriyanın əsas xüsusiyyətləri aşağıdakılardır :
* Şüurun pozulması
* Düşüncələrin dəyişməsi
* Hiperaktiv və ya az aktiv davranışlar
* Narahat yuxu
 
* Bioloji beyin saatının pozulması (gündüz və ya gecənin olduğunu dərk edə bilməmək)
 
=== Yuxu pozğunluqları və psixoloji pozğunluqlar ===
Beyində yuxu və oyanıqlığı sabitləyən bölümlərin zədə alması nəticəsində, Deliriyadandeliriyadan əziyyət çəkən insanların əksəriyyətində yuxu problemləri yaşanır. Bəzən Deliriyadandeliriyadan əziyyət çəkən insanları normal yuxu problemi yaşayan insanlardan fərqləndirmək çətin olur. Ancaq Deliriyadandeliriyadan əziyyət çəkən insanlarda yuxu döngüsünün tamamilə alt üst olması (yuxu ritminin pozulması ilə anlaşılmayan saatlarda oyanma, narahatlıq) müşahidə edilir.
 
Deliriya zamanı halüsinasiyalar, anlamsız şübhələnmə, narahatlıq, qorxu kimi hissi simptomlar müşahidə olunur. Psixoloji problemlər, Deliriyadandeliriyadan əziyyət çəkən insanların 50%-dən artığında görülür.
 
Deliriyadan əziyyət çəkən insanların düşüncələrində əsasən, çaşqınlıq, ətraf mühiti yanlış anlama, mənasız düşüncələr olur.
Sətir 36:
=== Zəmin yaradan faktorlar ===
* Yaşlılıq
* Beyin pozğunluğu, ({{Dementiya}}dementiya)
* Fiziki yan faktorlar ({{Ürək çatışmazlığı|Tibb=}}, {{Xərçəngxərçəng xəstəliyi|Tibb=}}, Ürəkürək-damar xəstəlikləri)
* Hissi pozğunluqlar
* {{Dehidrasiya|Tibb=}} (Bədəndəbədəndə su çatışmazlığı)
* Narkotik istifadəsi (Narkotiknarkotik asılılıq)
* Alkoqol istifadəsi (Alkoqolikalkoqolik asılılıq)
* Travmatik baş zədələnməsi
* Güclü ağrı