Elidalı Hippi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 23:
 
 
'''GippiHippias''' ({{lang-gr|Ἱππίας}} m. ö.[[E.ə. 460|460]] - [[E.ə. 400|400]]) — qədim yunan filosofu, sofistlər məktəbinin nümayəndəsi, Sokratın müasiri. <ref>[http://www.iep.utm.edu/hippias/ İnternet Encyclopedia of Philosiphy / Hippias]</ref> Riyazi əyrinin ([[Quadratrix|quadratrix]]) yaradıcısı.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/266597/Hippias-Of-Elis Hippias of Elis - Encyclopedia Britannica]</ref>
 
[[Yunanıstan]]ın bütün şəhərlərində, xüsusən [[Afina]]da dərs deyən GippiHippias fenomenal yaddaşa sahib idi və dövrünün bütün elmlərini dərindən bilirdi. Bu səbəbdən ''Poliqistor'' ləqəbini qazanmışdı. O dövrdə məlum olan bütün ədəbiyyat növlərində qələmini sınamış, ilk dialoq yazmağa da cəhd etmişdir. [[Platon]]un iki dialoqu ("Hippias Major" (Dahi Gippi) və "Hippias Minor" (Kiçik Gippi)) onun adını daşıyır.<ref>[http://www.iep.utm.edu/hippias/|İnternet Encyclopedia of Philosiphy / Hippias]</ref> Həmçinin Platonun "Protaqor" dialoqunda aparıcı obrazlardan biridir.
 
Universal biliyə malik Gippi [[poeziya]], [[qrammatika]], [[tarix]], [[siyasət]], [[arxeologiya]], [[riyaziyyat]] və [[astronomiya]] üzrə mühazirələr demişdir. Onun ədəbi irsinə [[nəsr]]də yazılmış texniki traktatlarından əlavə [[elegiya]] və [[faciə]]lər də daxildir. [[Homer]] haqqında mükəmməl bir əsər, yunan və digər xalqların ədəbiyyat nümunələrinə aid toplular, [[Arxeologiya|arxeoloji]] traktatlar ona aid edilsə də günümüzə bir neçə fraqment gəlib çatmışdır.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/266597/Hippias-Of-Elis Hippias of Elis - Encyclopedia Britannica]</ref>
 
[[Şəkil:Quadratrix animation.gif|200px|thumbnail|left|Riyazi əyri. Quadratrix]]
GippiHippias təxminən m. ö.[[e.ə. 460|460]]-cı ildə riyazi əyrini kəşf etmişdir. <ref> T L Heath, A History of Greek Mathematics I (Oxford, 1921).</ref> Sonrakı dövrlərdə bu əyri ''quadratrix'' adlandırılmışdır. Onun bu kəşfi sayəsində [[Bucaq|bucağ]]ı bərabər hissələrə bölmək və [[çevrə]]nin kvadratını müəyyən etmək mümkün olmuşdur. <ref>[http://www-groups.dcs.st-and.ac.uk/~history/Biographies/Hippias.html Hippias Biography]</ref>
 
Gippi varlığın davamlılığı doktrinasını irəli sürür. Bu doktrina varlıqdan meydana gələn fiziki obyektlərin davamlılığı kimi izah olunur. Doktrinanın incəlikləri bizə məlum olmasa da Gippinin hadisələri keyfiyyət və fərdlər baxımından izah edilməsinə qarşı çıxması aydındır. Gippi üçün fenomenal reallıq bütün reallıq deməkdir. Filosof reallığı kokret fiziki obyektlərdən ibarət reallıq kimi qəbul edir. başqa sözlə istənilən qrupa aid edilən keyfiyyətlər, qrupun hər bir üzvünə də aiddir, ayrı-ayrı obyektlərdə müəyyən edilmiş keyfiyyətlər isə bütün qrupa aid edilir. Gippi Sokratın "gözəl" və "gözəl obyekt"i bir-birindən fərqləndirməsinə qarşı çıxmışdır.<ref>[http://www.encyclopedia.com/topic/Hippias_of_Elis.aspx#1 Kerferd, G.. "Hippias of Elis." Encyclopedia of Philosophy. 2006. Retrieved July 25, 2014]</ref>