Epixarm: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 6:
Epixarmusun İtaliyanın cənubunda anadan olduğu güman edilir. O, çoxlu komediya janrında əsərlər yazmış, bu janrın yaradıcılarından biri hesab edilmişdir. Dövrümüzə onun “qnome”lər adlanan qısa müdrik ifadələri gəlib çatmışdır. Bundan başqa, onun təbiət və təbabət haqqında zamanımıza çatmayan əsərləri də olmuşdur<ref>Diogenes Laertius. [[iarchive:livesandopinions00dioguoft|Lives and Opinions of Eminent Philosophers]] / Translated by C. D. Yonge. London: Georg Bell & Sons, 1915, p. 368.</ref>.
Epixarmus hər şeyi ikilikdə ([[dualizm|dualizmdə]]) təsəvvür edirdi. Onun təliminə görə maddi və düşüncə ilə qavranılan başlanğıclar vardır. Maddi başlanğıc od, hava, yer və sudan ibarətdir. Ona görə maddi başlanğıc dəyişkəndir. Düşüncə ilə qavranılan başlanğıc isə müxtəlif ideyalardır ki, onlar hər şeyin formasını təşkil edir. O başlanğıc dəyişkənliyə uğramır və hərəkətsizdir.<ref>Маковельский А. О. [http://platonanet.org.ua/load/knigi_po_filosofii/istorija_antichnaja/dosokratiki_per_l_makovelskij/7-1-0-3626 Досократики.] Минск: Харвест, 1999, c. 340.</ref>
İnsan təbiəti də ikilidir. Bir tərəfdən onun maddi, başqa tərəfdən isə ilahi (onun ruhu) əsası vardır. İnsan diri ikən onlar birlikdədirlər, ölüm baş verən kimi isə ayrılırlar. Bədən məhv olur, ruh isə varlığını davam etdirir. Əslində isə insanın “Mən”ini təşkil edən ruhdur. Bədən isə onun zindanıdır. Ona görə də ruhu təkmilləşdirmək lazımdır ki, insan şəhvətlə dolu həyat sürməsin.<ref>Маковельский А. О. [http://platonanet.org.ua/load/knigi_po_filosofii/istorija_antichnaja/dosokratiki_per_l_makovelskij/7-1-0-3626 Досократики.] Минск: Харвест, 1999, c. 341.</ref>
Qnomelərinin (qısa aforizmlər şəklində verilmiş müdrik ifadə) birində Epixarmus insan xasiyyətləri haqqında düşünür <ref>Маковельский А. О. [http://platonanet.org.ua/load/knigi_po_filosofii/istorija_antichnaja/dosokratiki_per_l_makovelskij/7-1-0-3626 Досократики.] Минск: Харвест, 1999, c. 360.</ref>. Yalnız şər insanlar yoxdur, çünki hamıda həm yaxşı, həm də pis xüsusiyyətlər vardır. Sadəcə bəzi adamlarda pis cəhətlər yaxşıları üstələyir. Onlar naqis adamlardır. Başqalarında isə yaxşı cəhətlər daha çox olur. Onlar isə müsbət insanlardır. Beləliklə, ən yaxşı insan o kəsdir ki, onun yaxşı xüsusiyyətləri, mənfi xüsusiyyətlərini üstələsin.
Başqa bir qnomesində isə Epixarmus demişdir ki: “''Ölü olmaq qorxulu deyil. İnsanları ölmək anı qorxudur''” <ref>[http://www.e-reading.club/chapter.php/21741/56/Dushenko_-_Mysli_i_izrecheniya_drevnih_s_ukazaniem_istochnika.html Эпихарм. Гнома 165] // Душенко К. Мысли и изречения древних с указанием источника. M.: Эксмо, 2007, c. 214.</ref>.
== Mənbə ==
| |||