İsa Məsihin tarixiliyi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 55:
== Qumran mətnləri ==
[[Şəkil:Maqarakumran.JPG|thumbnail|Fələstində qədim yəhudi mətnlərinin tapıldığı yerlər]]
İsanın tarixiliyi ilə bağlı problemlər XX-ci əsrin ortalarında arxeoloji qazıntılar naticəsində tapılan qədim yədudi mətnlərinin əldə edilməsindən sonra yenidən gündəmə gəlmişdir. Bu mətnlər Fələstin, [[İsrail]] və [[İordaniya|İordaniyanın]] ərazisində, və ən çox [[Ölü dəniz|Ölü dənizin]] şimalında yerləşən [[Qumran]] məntəqəsində tapılmışdır. Bu mətnlər Xristianlıqdan az öncə e.ə. III-cü – b.e. I əsrində yəhudilərin arasında yayılmış bir təriqətə məxsus olmuşdur. Ehtimal olunur ki, onlar [[essenlər]] olmuşdurlar. Lakin onlara Qumran təriqəti də deyilir.
 
Qumran təriqətçilərinin inanclarına görə, yəhudilər yollarını azmış, Tanrı ilə əhdlərini pozmuşdurlar. Buna görə də onlar özlərini Tanrı ilə “[[Əhdi-Cədid]]” (''Yeni Əhd'') bağlayanlar adlandırırdılar. Tapılmış mətnlərin birində deyilir: “Onlar Möminlik Müəlliminin Tanrıdan aldığı sözlərinə inanmadılar. Bunlar Tanrının və Yeni Əhdin qanunlarından çıxmışlardır. Çünki onlar Tanrının Əhdini qəbul etməmiş, Onun müqəddəs adını batıranlardırlar”<ref>[http://xlib.narod.ru/knigi/amusinID/NuMM/02.htm Находки у Мертвого моря]. М.: Наука, 1965, с. 30.</ref>. Maraq doğuran məqam ondan ibarətdir ki, xristianlar özlərini "Yeni Əhdin" (Əhdi-Cədidin) ardıcılları adlandırırlar. Onların müqəddəs kitabları da belə adlanır. Ancaq Qumran mətnindən aydın olur ki, bu adla onlardan öncə özlərini başqa təriqət adlandırmışdır.