İspaniya: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
ümumi |
k ArazZeynili tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq 85.132.24.196 tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. |
||
Sətir 36:
|}
'''İspaniya''' ({{lang2|es|gl|España}})
== Ümumi məlumat ==
Bütün dünya ölkələrindən qonaq qəbul edən gözəl dəniz kurortları ölkəsidir. Lakin İspaniya kurortları yalnız dəniz istirahəti yox, eyni zamanda dağ xizəkləri, balneoloji mərkəzlər, ixtisaslaşdırılmış idman mərkəzləri və bir çox başqa şeylərdən ibarətdir. Bu bölmədə İspaniya və onun kurortları haqqında ətraflı məlumat verilir.
İspaniya [[Avropa]]nın cənubunda yerləşir. 7 ölkə ilə-qərbdə [[Portuqaliya]], şimalda [[Fransa]], şimal-şərqdə [[Andorra]], şərqdə [[İtaliya]], cənubda [[Seuta]] və [[Mərakeş]], cənub-şərqdə isə [[Əlcəzair]] ilə həmsərhəddir. Bundan başqa, şərqdə [[İtaliya]] ilə İspaniya arasında [[Balear dənizi]] var. Şimal-qərbində [[Biskay körfəzi]] var.
== Ərazi quruluşu ==
İri şəhərləri
[[Şəkil:Vista de Madrid desde Callao 01.jpg|thumb|upright|[[Madrid]],
[[Şəkil:Desde el micalet mirando hacia el norte.jpg|thumb|upright|[[Valensiya, Spain|Valensiya]]]]
Sətir 65 ⟶ 66:
[[Şəkil:Vista de Santa Cruz de Tenerife.png|thumb|upright|[[Santa Kruz de Tenerife]]]]
{| class="wikitable sortable"
|-
Sətir 115 ⟶ 74:
|-
|1
|[[Madrid]]
|[[Madrid(vilayət)]]
|3,255,944
Sətir 364 ⟶ 323:
|126,766
|}
== Paytaxt ==
[[Madrid]] ( [[Bakı]] vaxtından 2 saat geri)
İncəsənət dünyasında öz muzeyləri ilə məşhurdur. müxtəlif tendensiyalar və dünya baxışları vəhdət halında yaşadığından burada hər kəs özünə qarşı səmimi və mehriban münasibət tapır, buna görə də Madrid açıq şəhər şöhrəti qazanmışdır. Qarışıq məhəllə labirintləri və gözəl sarayların harmoniya yaratdığı coşqun və enerjili şəhərdir.
== Təhsil ==
İspaniyada universitetləri Centro adlandırırlar. İspaniya qanununa görə ancaq bu məktəblər ali təhsil verə bilər. Bu mənada İspaniya mühafizəkar ölkə kimi qeyd olunur. İspan universitetləri 3 kateqoriyaya bölünür: dövlət (43-dən çox), özəl (3) və bütün dünya üçün bir dənə nadir ali məktəb növü və ya kilsə himayəsində olan – dini (ruhani) ali məktəb.
İspan ali məktəbləri ənənəvi tarix və coğrafiya, latın dili, fəlsəfə, fizika tədrisində əsas sayılırlar. Yeni tanınmış istiqamətlərdən biomexanika, informasiya texnologiyaları, ekologiya istifadə edilir. İspan təhsilinin əsas cəhətlərindən biri – mədəniyyətin öyrənilməsidir.
Universitetlər inzibati 4 tip tədris şöbəsinə bölünür:
- universitet fakültələri (facultades universitarias) – texniki fənlərdən başqa bütün fənləri tədqiq edən ali məktəblərdir. Orada hər üç ali dərəcə üzrə təhsil almaq olar (bakalvr, magistr, elmlər doktoru).
- ali texniki məktəblər (escuelas tecnicas superiores) isə əksinə, texniki yönümlüdür və hər üç təhsil dövrünü özündə birləşdirir.
- universitet məktəbləri (escuelas universitarias) müəyyən peşə istiqamətinə malikdir və tələbəni ancaq birinci pillə olan – bakalavra kimi aparır.
Universitetlərdə xüsusilə nüfuzu olan fakültələr də var ki, bu da ali mühəndis məktəbləridir. Bu məktəblər memar, mühəndis və texnoloq hazırlayır. Burada proqram daha məzmunludur və ali mühəndis məktəbləri universitet ənənələrinə və müasir peşəkar hazırlama reallağına uyğunlaşır. Bu məktəblərə qəbul olanlar ən ciddi seçimdən keçirlər. Statistikaya görə mühəndislik məktəbində təhsil alan birinci kursların üçdə bir hissəsi ikinci ilə qalır və yalnız bütün daxil olanların dörddə bir hissəsi diplom alır.
İspan universitetlərində akademik il 2 semestrə ayrılır. Birinci semestr sentyabrın ortalarından dekabrın 20-nə kimi davam edir. İkinci semestr isə 9-16 fevralda başlayır və 22-29 mayda bitir. Bütün universitetlərdə təhsil 5-6 il davam edir. Təhsil ispan dilindədir.
Təhsil proqramları
Bakalavr dərəcəsi. İspaniyada təhsilin birinci pilləsini bitirən universitet tələbələrinin yiyələndiyi bakalavr dərəcəsi 3 əsas dərəcəyə bərabərdir:
- "Arguitecto Tecnico" – dərəcəsi, yalnız memarlıq sahəsində təhsil alan tələblərə verilir
- "Ingeniero Tecnico" – dərəcəsi, texniki ixtisaslı tələbələrə verilir
- "Diplomado" – dərəcəsi, digər bütün istiqamətlərdə təhsil alan tələbələrə verilir.
Magistr dərəcəsi. İspaniyada təhsilin ikinci dövrünü bitirərkən ixtisasa uyğun magistr dərəcəsi verilir. Təhsilin istiqamətindən asılı olaraq aşağıdakılar ola bilər:
- Memar ("Arcuitechto")
- Mühəndis ("Ingeniero Superior")
- Lisenziyaçı ("Licenciado")
- Magistr – tədqiqatçı – İspaniyada adətən ona müəyyən ixtisas – "Master", "Diplomado", "Experto" və s. uyğun gəlir. O hazırki kursu təşkil edən universitet tərəfindən təyin olunur və təhsilin üçüncü dövrünü bitirəndən sonra verirlir.
Doktor dərəcəsi. İspaniyada o, əksəriyyət inkişaf etmiş ölkələrdə olduğu kimi – doktor dərəcəsi ("Doktor") adlanır. Onu ali təhsilin üçüncü pilləsinə qalxandan sonra almaq olar.
İspaniyanın ali məktəblərinə daxil olarkən ümumi tələblər
- təhsil almaq üçün əsas lazımi şərtlərdən biri dil bilməkdir.
- D.E.L.E. ispan dili üzrə imtahan vermək. İmtahanlar mayda və dekabrda keçirilir.
- seçilmiş ixtisas üzrə əsas sualları bilmək.
- dil hazırlığı keçmək üçün texniki ixtisaslara daxil olan namizədlər ispan dilinin superior D.S.E. səviyyəsini bilməlidirlər.
- maarifləndirici sənədlərin qanuniləşdirilməsi prosesindən keçmək. Bakalavrlar üçün orta təhsil haqqında attestat və 9, 10, 11-ci siniflərdə keçirilmiş saatlar və qiymətlər haqqında çıxarışın (xülasə) verilməsi lazımdır.
Magistrlər üçün ali təhsil haqında diplom, doktorlar üçün isə magistr diplomu və ali təhsil haqqında diplomun verilməsi vacibdir.
== Əhalisi ==
təxminən 40 milyon
İspanlar müxtəlif tarixi vilayətlərin və etnik qrupların əsasında formalaşmış vahid millət kimi tanınmışlar. Bunlardan ən əsasları aşağıdakılardır; [[kataloniya]]lılar,[[kastilya]]lılar, [[valensiya]]lılar,[[qalliya]]lılar və [[bask]]lar.
== Dövlət dili ==
[[ispan]]
Lakin, bəzi regionlarda yerli dillər də rəsmi dil sayılır; kataloniya, bask (euskera), valensiya və qalliya. əgər hər hansı Avropa dilini bilirsinizsə, kurort şəhərlərinin restoranlarında mağazalarında və küçələrində sizi başa düşəcəklər.
== İqlim ==
mülayim, yumşaq
Qışda havanın orta günlük temperaturu +20C, suyun temperaturu +18 C, yayda +26C və suyun tem. +23C –dir. İl boyu çimərlik mövsümüdür. [[Turizm]] üçün ən münasib vaxt yazın sonundan payızın əvvəlinə qədərki dövrdür.
== İqtisadiyyatı ==
Sətir 379 ⟶ 389:
6 yanvar – Müqəddəs Yepifaniya günü
19 mart- Müqəddəs İosif günü
25 iyul- apostol İakov günü
15 avqust – Uspeniye günü
Sətir 432 ⟶ 442:
== Həmçinin bax ==
{{İspaniya mövzularda}}
{{Avropa ölkələri}}
| |||