Kvant mexanikası: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 4:
'''Kvant mexanikası''' - nəzəri fizikanın bir bölməsi olub, Plank sabiti ilə müqayisə olunan fiziki hadisələri öyrənir. Kvant mexanikası hərəkətin Plank sabiti ilə müqayisə olunan qiymətlərində (atom və ya foton miqyaslarında) fiziki hadisələri izah edən nəzəri fizika sahəsidir. Kvant mexanikasının verdiyi proqnozlar klassik mexanikanın verdiyi proqnozlardan əhəmiyyətli dərəcədə fərqlənə bilər. Plank sabitinin makroskopik cisimlərin hərəkəti ilə müqayisədə olduqca kiçik qiymətə malik olması səbəbindən kvant effektləri əsasən mikroskopik miqyaslarda müşahidə olunur. Əgər sistemin fiziki hərəkəti Plank sabitindən kifayet qədər böyük olarsa, kvant mexanikası üzvü şəkildə klassik mexanikaya keçir. Öz novbəsində, kvant mexanikası sahənin kvant nəzəriyyesinin qeyri-relyativist yaxınlaşmasıdır (başqa sözlə, sistemin böyük hissəciklərinin enerji ətaləti ilə müqayisədə aşağı enerjilərə yaxınlaşmasıdır)
 
Makroskopik ölçülərdə olan sistemleri yaxşı təsvir edən klassik mexanika molekul, atom, elektron və foton səviyyələrində bütün hadisələri təsvir edə bilmir. Kvant mexanikası müvafiq olaraq atomları, ion, molekul, kondensə olunmuş mühitləri və digər elektron-nüvə quruluşlu sistemleri kifayət qədər yaxşı təsvir edə bilir. Kvant mexanikası eyni zamanda elektron, foton və digər elementar zərrəciklərin hərəkətlərini təsvir etmeketmək iqtidarindadiriqtidarındadır, lakin elementar hissəciklerin çevrilmələrinin dəqiq invariant relyavistik tesviritəsviri saheninsahənin kvant nəzəriyyesinəzəriyyəsi çərçivəsində qurulur. Kvant mexanikasının köməkliyi ilə əldə olunmuş nəticələri eksperimentlereksperimentlər birmənalı təsdiq edirlər.
 
Kvant dinamikasının esas tənlikləri – Şrödinger tənlikleri, fon Neyman tənlikləri, Lindblad tənlikləri, Heyzenberq tənlikləri və Pauli tənliyidir. Kvant mexanikası tənlikləri riyaziyyatın operatorlar nəzəriyyəsi, ehtimallar nəzəriyyəsi, funskiya analizi, cəbri operatorlar və qruplar nezeriyyeleri ilə sıx şəkildə bağlıdır.
Sətir 10:
=Tarixi=
 
Kvant mexanikası öz başlanğıcını alman fiziki [[Maks Plank]]ın 1900-cü ildə mütleqmütləq qara-cismin radiyasiyası və [[Albert Eynşteyn]]in 1905-ci ildə fotoelektrik effektinin kvant izahına dair nəzəriyyələrindən götürmüşdür. Erkən kvant mexanikası keçən əsrin 20-ci illərində ciddi dəyişikliklərə məruz qalmışdır.
 
Yeni kvant nəzəriyyəsi (1920-ci illərde işlənib hazırlanmışdır) müxtəlif xüsusi riyazi formalizm üzərində yaradılmışdır. Bunlardan birində riyazi dalğa funskiyası elementar zərrəciyin mövqeyi, momenti və digər fiziki göstəricilərinin ehtimallı amplitudasını təsvir edir. Kvant mexanikası nəzəriyyəsinin tətbiq sahələrinə yüksəkkeçirici maqnitler, işıq diodları, lazerlər, transistor və yarımkeçiricilər (mikroprossesorlar), maqnit rezonans və elektron mikroskoplar daxildir.