Aişə Sultan (I Əhmədin qızı): Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 9:
[[1605]]-ci ildə [[I Əhməd|I. Əhməd]]<nowiki/>in və [[Kösəm Sultan]]ın böyük qızı olaraq dünyaya gəldi. Bu xanım sultanın ilk nigahı hələ 6 yaşında ikən [[Sədrəzəm]] [[Gümülcinəli Kürəkən Nasuh Paşa|Nasuh Paşa]] ilə bağlandı və bir il sonra da toy mərasimi keçirildi. Ancaq saray adətlərinə görə zifaf gecəsi olmamış və xanım sultanın müəyyən bir yaşa gəlməsi gözlənilmişdir. Ancaq [[Nasuh Paşa]]<nowiki/>nın sədarəti çox uzun çəkmədi və 3 il sonra [[18 oktyabr]] [[1614]] tarixində haqqında ölüm hökmü verildi. Edam qərarını icra etmək üzrə göndərilən Bostançıbaşı Paşanı Ayşə Sultanın otağında ələ keçirdi və 9 yaşlı qızcığazın gözləri önündə [[Nasuh Paşa]] edam edildi.<ref name=":0">Altı Vezirle Evlenen bir Sultan. "Ayşe Sultan"</ref> Bu vəfatın ardından [[Nasuh Paşa]]<nowiki/>nın bütün mal varlığı Ayşə Sultan tərəfindən mənimsənildi.
===1614-1632===
İkinci nigahı [[1615]]-ci ildə [[Qaraqaş Mehmed Paşa]] ilə bağlandı. 6 il davam edən bu evlilik Mehmed Paşanın Hotin Müharibəsində şəhid düşməsi ilə başa çatdı. Bu illər ərzində Ayşə Sultanın atası vəfat etmiş, əmisi [[I Mustafa|I. Mustafa]] bir neçə aylıq səltənət sürdükdən sonra taxtdan endirilmiş və ögey qardaşı [[II Osman|II. Osman]] taxta keçmişdi. [[1622]]-ci ildə [[II Osman|II. Osman]]ın iradəsiylə [[Hafiz Bolqar Əhməd Paşa|Hafiz Əhməd Paşa]] ilə nişanlansa da, baş verən siyasi problemlər toy mərasimini gecikdirmiş və nigah yalnız 3 il sonra - [[1625]]-ci ildə bağlanmışdır.<ref>Ravzat ul-ebrar s. 565 de, Naima, c. II, s. 402 de, Fezleke s. 94 de</ref> [[Hafiz Bolqar Əhməd Paşa|Hafiz Əhməd Paşa]] Bağdad Səfərindəki məğlubiyyətinə baxmayaraq [[IV Murad|IV. Murad]] və [[Validə sultan|Validəsi]] [[Kösəm Sultan]]ın ən sevimli paşası idi. Bu səbəbdən [[1631]] tarixində ikinci dəfə sədarətə gətirildi. Ancaq [[9 fevral]] [[1632]] tarixində [[İstanbul]]<nowiki/>da ayaqlanan Qapıqulu əsgərləri tərəfindən şəhid edildi və Ayşə Sultan üçüncü dəfə dul qaldı.
===1632-1644===
Bu dövr qarmaşıqlığı ilə yalnızca Osmanlı padşahlarının yox, eyni zamanda onların ailə üzvlərinin də həyatına təsir göstərirdi. Bu səbəblə hələ bir ay keçməmiş Ayşə Sultan dördüncü dəfə [[Diyarbəkir]] Bəylərbəyi Murtaza Paşa ilə nigahlandı. Ancaq Ayşə Sultan əsəbi, xəstə və bəzi mənbələrdə əlil olaraq qeyd edilən Murtaza Paşa ilə nigahlanmaqdan məmnun deyildi. 4 il davam edən evlilik [[1636]] İrəvan Müharibəsində Murtaza Paşanın yaralanaraq şəhid olması ilə başa çatdı. Bəzi qaynaqlara görə, bu vəfatın əsas səbəbkarı Ayşə Sultanın növbəti əri olan Cələb Əhməd Paşa olmuşdur.