I Əlaəddin Keyqubad: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
k using AWB |
||
Sətir 33:
=== Səltənəti ===
Keykavusun [[1220]]-ci ildə ölümündən taxta çıxdı. Özünden əvvəlki üç Səlcuqlu sultanı kimi, Əlaəddin Keyqubad da, Bəylərbəyi ''Seyfəddin Ay-Aba'', ''Əmir-i axur Zeynəddin Beşara'', ''Əmir-i Meclis Mübârizeddin Bəhramşah'' və ''Bəhaəddin Kutluğca'' kimi dövlət adamları və böyük sərkərdələrin seçimi ilə taxta çıxarılmışdır. Onun genişlətmə və böyük dövlət halına gəlmə siyasətinə davam etdi. Anadolu Səlçuqlu dövlətinin ən parlaq dönəmini yaşatdı. Öncə, [[ermənilər]]lə şərqi [[latınlar]] arasındaki çatışmadan faydalanaraq ermənilərin əlindəki Kalonoros qalasını aldı. Yeniden inşa edilən və sağlam surlarla çevrilən şəhərə sultanın isminə görə Əlaiye (günümüzde [[Alanya]]) adı verildi. Əlaəddin Keyqubad bu şəhərə bir [[topxana]] qurdurdu və şəhərin qalasını yenidən inşa etdirdi. Tüccarların torpaqda ermənilərin, dənizdə Avropalı dəniz quldurlarının hücumlarına uğraması üzərinə [[İçel]]den [[Antalya]]ya qədər bütün sahil boyu şəridini torpaqlarına qatdı.
Bu sırada [[Artuqlu sülaləsi|Artuklular]]dan [[Diyarbəkir]] hökmdarı olan Mesudun Keyqubad adına oxunan xütbəni qaldırması üzərine buraya Mubarizəddin Çavlı kumandasında bir ordu göndərdi. Bu ordu, Mesudun ordusunu yendi ve [[Çemişgezek]] kimi bəzi qalaları ələ keçirdi. Ayrıca, [[Əyyubilər sülaləsi|Əyyubi]] hökmdarı Məlik Əşrəfin yardımçı olaraq göndərdiyi qüvvətləri də məğlubiyyətə uğratdı. Bundan sonra, Əyyubilərlə yaxşı keçinmək isteyen Əlaəddin Keyqubad əsir aldığı Əyyubi sərkərdələrini sərbəst buraxdı. Eyni şəkildə Məlik Məsudu da bəzi hədiyələr qarşılığında yerinde buraxdı.
Sətir 48:
== Vasıfları ==
Əlaəddin Keyqubad, büyük bir siyasetçi ve asker olduğu kadar da ilim adamıydı. Âlimleri sarayında toplar, onları korurdu. Necmeddîn Dâye, Ahmed bin Mahmudi Tûsî el-Kâniî, [[Əxi Evrən]] kimi dönemin pek çok önemli siması onun saltanatının ve kişiliğinin özellikleri nedeniyle yaşamak için Anadolunu tercih etmişlerdi. Yine [[Bahaəddin Vələd]] ve sultanın döneminde ve çevresinde yetişen oğlu [[Mövlanə Cəlaləddin Rumi]] ve yine onun döneminde yetişen [[Sədrəddin Konyəvi]] Anadolu mədəni hayatında büyük öneme qovuşmuşlardır.
Gayet olumlu şartlarda devraldığı ülkeyi on yedi yıllık saltanatı boyunca her yönü ile daha da geliştirerek zirveye taşımayı başarmıştır. Başarısındaki en büyük etkenlerden birisi hiç şüphesiz ticarete verdiği büyük önemdir. Babasının Selçuklu hakimiyeti altına aldığı iki önemli liman şehri olan Antalya (1207) ve Sinop'tan (1214) hareketle ülkesinin sahil şeridini genişletmiş, donanma inşaatına ve ticarete kuzey-güney ekseninin de dahil edilmesine büyük önem vermiştir. Özellikle Alâiye'nin (''Alanya'') mamur bir Selçuklu limanı haline getirilmesi (1221-1222) ve [[Kipr krallığı]] və [[Venesiya respublikası]] ile yapılan anlaşmalarla Selçukluların ve onlara tabi tüccarların bölge ticaretindeki konumu son derece güçlenmiştir.
Əlaəddin Keyqubadın Müslüman tebasının yanı sıra gayrimüslim tebası ile ilişkileri de her zaman iyi olmuştu. Genceli Giragos’un naklettiğine göre, Sultan [[Yassı Çəmen müharibəsi|Yassıçimen Savaşı]]'ndan dönerken Kayseri’ye yaklaşınca Müslümanlar imamlarıyla, Hristiyanlar da papazlarıyla ve ellerinde haçları ve çalgıları ile Sultanı karşılamaya çıkmışlar, Müslümanlar, Hristiyanları geriye iterek, tebrik ve dostluk dileklerinde ön sırada olmalarına meydan vermek istememişler, Hristiyanlar da bunun üzerine bir tepeye çıkarak bir şekilde kendilerini göstermişlerdir. Hristiyan tebasının ayrı durduğunu farkeden Alâeddîn Keykubad ordugahından kalkıp yanlarına gelmiş ve aralarına karışıp, çalgılarını çalmalarını ve yüksek sesle şarkılarını söylemelerini buyurmuştur. İbret için şehre onların ortasında girmiş ve onlara hediyeler ve ihsanlarda bulunmuştur.
| |||