Azərbaycan mədəniyyəti: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Shahrux (müzakirə | töhfələr)
Shahrux (müzakirə | töhfələr)
Sətir 545:
== Teatr ==
{{əsas|Azərbaycan teatrı}}
[[File:Şəbih. Əzim Əzimzadə.jpg|thumb|leftright|275px|Şəbih. [[Əzim Əzimzadə]]]]
Azərbaycan teatr incəsənətinin mənşəyi qədim xalq şənlikləri və oynamalarına gedib çıxır.<ref name="teatr"/><ref>[http://bse2.ru/book_view.jsp?idn=027954&page=479&format=html%20%D0%A2 Театр Азербайджана]{{oq|ru|Театр Азербайджана происходит от древних азербайджанских народных празднеств и плясок.}}</ref> [[Azərbaycan oyunlarının siyahısı|Azərbaycan xalq oyunları]]nda ([[Gizlən qaç]]), oyun mahnılarında (kəpənək, bənövşə), toy mərasimlərində (nişan, duvaq qapma, toy), bayramlarda ([[Novruz]] – yazın gəlməsi, kevsec – qışa hazırlıq) teatr fəaliyyətinin müxtəlif formaları ortaya çıxır.<ref>БСЭ. Азерб. ССР. Театр и кино. стр. 479</ref>
 
Sətir 553:
 
Milli Azərbaycan teatrı XIX əsrin ikinci yarısında ilk Azərbaycan dramaturqu [[Mirzə Fətəli Axundov]]un əsərləri əsasında yaranıb. İlk professional teatr performansı 23 mart 1873-cü ildə göstərilib. Performansın təşəbbüsçüləri realnı məktəbi pedaqoqu [[Həsən bəy Zərdabi]] və məktəbin şagirdi [[Nəcəf bəy Vəzirov]] idi. Məktəbin şagirdləri Axundovun 1851-ci ildə yazdığı<ref name="ilk"> H. Algar. [http://www.iranicaonline.org/articles/akundzada-playwright Āḵūndzāda] (англ.). — Encyclopædia Iranica, 1984. — Vol. I. — P. 735-740.</ref> “[[Sərgüzəşti-vəziri-xani-Lənkəran]]” pyesini oynayırdılar. 17 aprel 1873-cü ildə Axundovun digər komediyası — "Hacı Qara" nümayiş edildi.<ref> Азербайджанский театр за 100 лет. А. А. Алиева. Азербайджанское государственное издательство. 1974 г.</ref> 1892-ci ildən başlayaraq Şuşada Axundovun komediyalarının da daxil olduğu həvəskar tamaşalar göstərilirdi.<ref>Становление и развитие азербайджанского театра. Ингилаб Керимов 1991 г.</ref>
[[Şəkil:Scene from Farhad and Shirin.jpg|thumbnail|300px|rightleft|"[[Fərhad və Şirin (S.Vurğun)|Fərhad və Şirin]]" pyesi. [[Səməd Vurğun]]]]
1892-ci ildə həmçinin [[Haşım bəy Vəzirov]]un “Evlənmək su içmək deyil” tamaşası da həvəskarlar tərəfindən ifa edildi. Ancaq bu tamaşa mövhumatçı düşüncədə olanlar tərəfindən dağıdıldı, aktyorlar arxa qapıdan qaçmalı oldular. Müsəlman ruhanilər ədəbiyyat və teatrı yaramaz iş hesab edir, keçirilən tamaşalara mane olmağa çalışırdılar.<ref>Газета «Новое обозрение» 16 августа 1894 г.</ref> 1896-cı ildə Şuşada [[Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev]]in “Dağılan tifaq” tragediyası ifa edildi. 1904-cü ildə Uilyam Şekspirin “Otella” tamaşası həvəskarlar tərəfindən ifa edildi. Əsəri tərcümə edən və Otello rolunun ifaçısı Haşım bəy Vəzirov idi.