Odlu Torpaq (arxipelaq): Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur |
k tənzimləmə using AWB |
||
Sətir 43:
|radius =5
}}}}
'''Odlu Torpaq arxipelaqı''' ({{lang-es|Tierra del Fuego}} {{IPA|[ˈtjera ðel ˈfweɣo]}}) — Arxipelaq [[Cənubi Amerika]]nın cənubunda yerləşir və 40 min adadan ibarətdir. Ümumi sahəsi 73 753
Arxipelaqa daxil adaların böyük hissəsi Çiliyə məxsus olan Maqalyanes-i-la-Argentina-Çilena vilayətinə daxildir. Odlu Torpaq adası isə iki ölkə arasında bölünüb. Argentinaya məxsus hissədə ərazi Odlu Torpaq, Antarktida və Cənubi Atlantika adaları vilayətinə daxildir.
== Coğrafiyası ==
Arxipelaq [[Cənubi Amerika]] materikindən [[Magellan boğazı]], [[Antarktika]] ilə isə [[Dreyk
[[Şəkil:NASA Tierra del Fuego image.jpg|thumb|left|Odlu Torpağın səmadan çəkilən şəkili]]
Ən hündür zirvəsi Darvin dağıdır (2488 m), əvvəllər isə Şipton zirvəsi (2469 m) hesab edilirdi.
Arxipelaqın adalarının sahilləri çox parçalıdır. Bu relyef formalarına xüsusi ilə cənub-qərb hissədə daha çox rast gəlinir.
Arxipelaqın cənubunda Cənubi Amerika qitəsinin ən ucqar nöqtəsi olan Dieqo-Ramires adası yerləşir.
== Tarixi ==
[[Fernando Magellan]] arxipelaqı naməlun cənub torpağının bir hissəsi — Terra Australis Incognita olduğu hesab edirdi. Maqellan ərazidən keçərkən yerli əhali (odpərəstlər) oçaq yandırarkən bunu Vulkan olduğunu zənn etmişdir. Bu səbəbdən ərazini Odlu Torpaq adlandırmışdır.
Odlu Torpağın koloniyalaşdırılması [[XIX əsr]]də Culius Popper tərəfindən həyata keçirilir.
== Əhalisi ==
[[Odlu Torpaq]] adasında cənub yarımkürrəsinin ən cənubda yerləşən şəhəri olan Uşuya yerləşir. Navarino adasında isə cənub yarımkürrəsinin ən cənubda yerləşən yaşayış məntəqəsi olan [[Puerto Toro]] yerləşir. Əhalinin böyük qismi Odlu Torpaq adasında yerləşir.
Arxipelaqın əhalisinin bir qismi odpərəstlərdir. Onlar yqanlar adlanır. Materkə ysxın adalarda isə materkdə yaşayan digər xalqlar yaşayır.
| |||