Avstraliya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Vüqar02 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Əsgər F tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
k Baskervill tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Vüqar02 tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Sətir 108:
[[Şəkil:Australia-climate-map MJC01.png|thumb|180px|Avstraliyanın iqlim xəritəsi]]
Dünyanın ən quraq materikidir. Çünki cənub tropiki bu materiki tən ortadan kəsib keçir, deməli materikin çox hissəsində tropik hava kütləsi və yüksək atmosfer təzyiqi qurşağı üstündür. Burada enən hava axınları, passatlar (xüsusi ilə şərq sahilinə təsir edir) və yağıntısız, aydın, buludsuz hava hakimdir.
Avstraliyanın qərb hissəsinə müxtəlif hava kütlələri maneəsiz daxil olduğu halda Böyük Suayrıcı silsiləsi şərqdən gələn rütubətli okean hava axınlarının qarşısını kəsib, materikin daxilinə buraxmır. Nəticədə Avstraliyanın şərq sahillərinə yağıntı çox, mərkəzi və qərb hissələrinə isə az düşür. Avstraliyada aşağıdakı iqlim quraqlarıqurşaqları var:
# '''SubekvatorialCənub subekvatorial qurşaq''' Avstraliyanın şimalını əhatə edir. Burada yayda (dekabr-fevral) ekvatorial (isti, rütubətli); qışda (Iyun-avqust) tropik (isti, quru) hava kütlələri hakimdir.
# '''TropikCənub tropik qurşaq''' – materikin mərkəz hissələrini əhatə edir. Burada qurunun geniş sahə tutması kontinental havanın formalaşmasına səbəb olur. 2 tipi var;
## ''rütubətli tropik iqlim''-materikin şərqini əhatə edir. Bura il boyu Sakit okeandan tropik hava bol yağıntı gətirir.
## ''quru səhra tropik iqlim''-materikin daxili və qərb hissəsi üçün səçiyyəvidir.
# '''SubtropikCənub subtropik qurşaq'''-materikin cənubunu əhatə edərək 3 iqlim tipi yaradır. Cənub-qərbdə- Aralıq dənizi iqlim tipi, daxili hissədə kontinental, Cənub-şərqdə-ilboyu bərabər rütubətli subtropik iqlim tipi yaranır.
# '''Mülayim iqlim''' – [[Tasmaniya adası]]nın cənub hissəsini əhatə edir. Yay quru, sərin; qış mülayim, rütubətlidir.
 
=== Daxili suları ===
Sətir 120:
Materikin ən böyük və nisbətən bolsulu çayı '''[[Murrey]] (3750 km)''' və onun qolu '''[[Darlinq]]''' hesab olunur. Çayların qidalanmasında yağış və yeraltı sular əsas rol oynayır. Yağıntılı dövrdə çaylar daşır. Quraq dövrdə çayın səviyyəsi xeyli aşağı düşür. Çayların suyundan suvarma üçün geniş istifadə olunur.
Avstraliyada çoxlu göl var lakin onlar duzlu və axarsız göllərdir. Materikin ən böyük gölü qumlu ərazidə yerləşən '''[[Eyr gölü]]'''`dür. Onun sahəsi yağıntıların düşməsindən asılı olaraq dəyişir.
A.-daAvstraliyada səth axarı və çaylar az olsa da, burada ərazinin 1/3 hissəsini tutan Böyük hövzədə artezian sularının böyük ehtiyatı vardır. '''Böyük artezian hövzəsi''' materikin mərkəzi hissəsində yerləşir. Şirin su layları ''20 m-dən 2000 m-ə qədər'' dərinlikdə yerləşir və çox böyük ərazidə əhalinin, sənaye kənd təsərrüfatı müəssisələrinin yeganə su mənbəyi hesab olunur.
 
=== Şəhərləri ===