Satlec: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
k düzenleme, replaced: <references/> → {{İstinad siyahısı}} using AWB
Sətir 27:
{{Yer xəritəsi~|Hindistan fiziki|lat_dir = N|lat_deg = 30|lat_min = 00|lat_sec = 00|lon_dir = E|lon_deg = 81|lon_min = 20|lon_sec = 00|mark=Blue 0080ff pog.svg|marksize=7|label_size=80|label=mənbəyi}}
{{Yer xəritəsi~|Hindistan|lat_dir = N|lat_deg = 29|lat_min = 34|lat_sec = 00|lon_dir = E|lon_deg = 71|lon_min = 02|lon_sec = 00|lon_min=|mark =Blue pog.svg|marksize=7||label_size=80|label=mənsəbi}}
}}}}'''Satlec çayı''' (aşağı axarlarda '''Pəncnad'''; {{lang-pa|ستلج, ਸਤਲੁਜ}}, {{lang-ur|ستلج}}, {{lang-hi|सतलुज}}, {{lang-sa|शतद्रु və ya सुतुद्री}}) — [[Asiya]]da yerləşən çay [[Hind çayı]]nın ən iri qoludur. Çin ərazisindən başlayan çay [[Hindistan]] və [[Pakistan]]dan axaraq Hind çayına tökülür. Öz başlanğıcını Tibet dağlarından hündürlüyü 4630 m yüksəklindən (Kaylas dağı və Manasarovar gölü). Uzunluğu 1536 &nbsp;km (1050 &nbsp;km Hindistan ərazisindən axır), hövzəsinin sahəsi 395 min. km² təşkil edir.
 
== Coğrafiyası ==
Satlec çayının 160 &nbsp;km boyunca ərazi Pakistan və Hindistanın dövlət sərhədini təşkil edir.
 
Satlec axdığı regionların ən uzun çaylarıdır. Əsasən Pəncab ərazisindən axan çay [[Tar (səhra)|Tar səhrası]] ərazisindəndə axır.
Mənbədən 400 &nbsp;km məsafədə 400 кm məsafədə ''Lanqçen-Kanbab'' adı ilə şimal-qərbdə dərin dərələrlə, Ladakx və Kaylas silsilələri arasından axır.
 
== Hidroqrafiyası ==
Çay yuxarı axarlarda əsasən əriyən qarlar və buzlaqlarla qidalanır. Digər hissələrdə isə mussonların təsirinə məruz qalır. Rupar şəhəri yaxınlığında illik su sərfiyyatı 530 m³/s, maksimal sərfiyyat isə 12-15 min m³/s olur.
 
Çay dəfələrlə öz yatağını dəyişmişdir. 1000, 1245, 1796, 1953 illərdə çayın yatağını dəyişməsi nətəcəsində minlərlə insan miqrasiya etməli olmuşdur. 1700 ci ilə qədər çay Sarasvati çayının qolu olmuşdur. Tektonik aktivliklər səbəbindən çay dəmtini dəyişərək cənub-qərbə istiqamətlənmişdir. Bu zaman [[Çölistan]] səhrası formalaşır. Sind ştatının boşalmasına səbəb olmuşdur.
 
Çayın yuxarı axarları təbii ki, yüksək dağlıq ərazilərdən axır. Aşağı axarlarda isə yüksəklik azalır. Hindlilər çayın üzərində 4 kaskat SES tikmişlər ki, onlsrın ümumi güçü 1200,000 kVt təşkil edir. Üstəlik hindistan hökuməti on illiklər ərzində Satlec çayını Yamuna çayı ilə birləşdiirən və uzunluğu 214 &nbsp;km olan Satlec-Yamuna kanalının tikintisini reallaşdırmağa çalışırlar<ref>[http://www.hinduonnet.com/fline/fl2113/stories/20040702002604700.htm A crucial intervention]</ref>. Gəmiçilik üçün ancaq gursululuq dövrlərində və müəyyən ərazilərdə mümkündür.
 
Çayın başlanğıçını çox çətin və əl çatmaz ərazilər başlayır. İlk dəfə [[2004]]-ci ildə mənbələri aşkarlamaq məqsədi ilə rus və alman alimləri buna cədh göstərmişlər<ref>[http://www.shangri-la-river-expeditions.com/1stdes/indus/indus.html Satlec {{ref-en}}]</ref>
Sətir 52:
 
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
<references/>
== Mənbə ==
* [http://slovari.yandex.ru/dict/geography/article/geo/geo3/geo-4151.htm Coğrafi adlar]