Şirvanşah: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k tire
Sətir 28:
Cənubi Qafqazda Sasani şahlarına tabe olan vassal məlikliklərindən xəbər verən VI əsr (555-ci il) müəllifi [[Arran]] torpağının adını çəkərək yazır: ''"... onların [[İran]] şahına tabe olan hökmdarları var. Öz dili olan Bazqun torpağı Hun ərazisindəki Xəzər qapıları və dənizinə qədər uzanır"''. <ref>Зaxapий Pитop, c.327-328; Пигyлeвcкaя. Cиpийcкиe иcтoчники, c.165</ref> Bazqun torpağının ərazisi qismən [[Şirvan]] ərazisinə müvafiq idi. Erkən orta əsr salnaməsinin verdiyi bu məlumat İranda və Qafqazda feodalizmin təşəkkül prosesinə yardım göstərən bir sıra islahatların isnad edildiyi Xosrov Ənuşirəvanın hakimiyyəti dövründə Sasanilərdən asılı olan Arranşah, Şirvanşah və s.vilayət məlikləri haqqında IX-X əsr ərəb müəllifinin xəbərlərini təsdiqləyir.<ref name="Sara07"/>
 
X əsr ərəbdilli tarixçi Həmzə İsfahani əl-Bəlazuri və əl-Məsudinin məlumatlan ilə əsasən uyğun gələn maraqlı məlumatlar verir. O, deyir: ''"Kəsra (Nuşirəvan) Xəzər dənizindən dağlara qədər Bab əl-Əbvab adlandırılan 20 fərsəxfərsəng uzunluğunda Dərbənd səddini tikdirdi və hər yerdə bir sərkərdə təyin edərək, onlara qoşun dəstələri və yaşayış üçün zəruri miqdarda və kişi nəsli üzrə miras keçən torpaq sahəsi ayırmışdı; həmin sərkərdələrin nəsilləri indiyədək ([[961]] -ci il) şəhər divarlarının qarşısındakı ərazini qoruyurlar. Bundan başqa o, xüsusi fəxri geyim nümunəsi müəyyən etmişdi. Məlik səviyyəsinə qaldırılmış bu sərkərdələr həmin geyimlərin üzərində nəqş edilmiş xüsusi rəsmlərə görə Vəxranşah (qabanlar şahı), Şirvanşah (şirlər şahı), Filanşah (fillər şahı), Alanşah (qarğalar şahı) adlanırdı. Onlardan birinə isə gümüş tağ bağışlamışdı. Sərirşah adı da buradan gəlir..."'' <ref>Hamsae Ispahanensis. Annaliumlibri X.Ed.J.M.E.Gottwaldt,t.l, Textus arabicus, Petropoli, 1844, t.II, Translatio latina, Lipsiae, 1848 (t.I: Berlin, "Kaviani". 1340/1921-22), I, s.4</ref> <ref>B.Dorn. Versuch einer Geschichte der Schirwanschache. "Memoires de Acad. imp. des sciences de St.-Petersbourg", VI ser., sciences politiques. histoire, philologie, t.IV 1841, c.533-534</ref> <ref>Moиceй Kaлaнкaтyйcкий. Пepев Дayceттa, c.149</ref>
 
== İstinadlar ==