Şambor qəsri: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
k düzenleme, typos fixed: lahiyə → layihə, şəkilin → şəklin using AWB |
||
Sətir 7:
=== XVI və XVII əsrlər ===
[[İtaliya]]da yaranmış [[İntibah dövrü|Renesans]] mədəniyyəti [[Fransa]]da öz təsirlərini göstərməyə başlayırdı. [[İntibah dövrü|Renesans]] mədəniyyəti [[Fransa]]da ilk olaraq [[Lotaringiya]] departamentində yaranmış və inkişaf etmişdir. Bu bölgədə tikilən qalalar, qəsrlər və digər bu növ tikililər [[İntibah dövrü|Renesans]] mədəniyyətinin ilkin nümunələrindən hesab olunur. Kral [[I Fransisk]] Şambor qəsrini [[1519]]-cu ildən etibarən inşa etdirməyə başlatdırmışdır. Həmin vaxt kralın cəmi 25 yaşı vardı. Həmin dövrdə [[Avropa]]da beş dövlət digər dövlət üzərində üstünlük əldə etmək və digər dövlətləri özlərinə tabe etməyə çalışırıdılar. [[Fransa]], Papa dövləti, [[İtaliya]], [[İngiltərə]] və [[Osmanlı imperiyası]] arasında olan normal münsibətlər sürətlə pisləşməyə başlamışdı. [[I Fransisk]] özündən əvvəl hakimiyyətdə olmuş XII Lüdovikin əlində saxlaya bilmədiyi [[Milan]] şəhərini işğal etdi. Bu işğal əsnasında [[I Fransisk]] [[İntibah dövrü|Renesans]] mədəniyyəti ilə tanış olmuş və bu mədəniyyətdən çox təsirlənmişdir.
[[I Fransisk]] [[Fransa]]ya qayıdanda dörd il sonra yeni bir üslubda bir qış sarayının tikilməsi barədə göstəriş verdi. Şambor qəsri [[I Fransisk]]in ən çox xərc cəkdiyi
[[Fransa]] kralı [[XIV Lüdovik]] Şambor sarayında kübar cəmiyyətinin nümayəndələri üçün tez-tez bahalı şənliklər təşkil etdirmişdir. [[Molyer]]in ''Zəriflik axmağı'' tamaşası ilk dəfə olaraq Şambor qəsrində səhnələşdirilmişdir. [[Versal sarayı]]ndan fərqli olaraq Şambor qəsrində daimi mebel əşyaları saxlanılmırdı. Mebel əşyaları qəsrə sadəcə kral və digər nüfuzlu şəxslər gələndə krallıq anbarından gətirilirdi.
Sətir 30:
Şambor qəsrinin hansı memar tərəfindən inşa olunduğu məlum deyil. Qəsrin tikiliş planın [[Leonardo da Vinçi]] və Domeniko Kartona kimi məşhur şəxslərə aid olması iddiaları sübut edilməmişdir. Qəsrin inşasına [[1519]]-cu ildə başlanılmış, maddi sıxıntı səbəbindən [[1539]]-cu ildə tikinti işlərinə fasilə verilmişdir. İnşaat işləri, düşündülüyündən çox çəkmiş və nəzərdə tutulandan daha çox xərc çıxmışdır. Qəsrin təməli 5 metr uzunluğunda olan taxta dayaqların üzərində, bataqlıq ərazidə qoyulmuşdur. Belə bir ərazidə adi binanın tikilməsi belə məsləhət deyildi, ancaq ərazinin strateji əhəmiyyəti nəzərə alınaraq qəsr bataqlığın üzərində inşa edilmişdir. Tikintinin ilk illərində 1800 nəfərlik işçi heyəti çalışırdı. Qəsrin mühafizə divarları ilə əhatə olunması 15 il vaxt aparmışıdır. Qəsr 156 metr uzunluğa, 56 metr hündürlüyə malikdir. Qəsrdə 6 müdafiə qülləsi, 426 otaq və 77 pilləkən yerləşir. Tikinti işləri 25 il davam etmiş, bəzi əlavələr və yenidən qurmalarla bu müddət dahada uzanmışdır.
Qəsr memarlıq quruluşu baxımından orta əsr müdafiə qalalarına bənzəyir. Qəsrin qala divarları ilə əhatə olunması və dörd ədəd əsas müdafiə qülləsinin olması qəsri orta əsr müdafiə qalalarına bənzədir. Digər tərəfdən Şambor qəsrində olan lojalar və terraslar [[İntibah dövrü|Renesans]] mədəniyyətinin nadir nümunələrindəndir. Orta əsr müdafiə tikililəri və [[İntibah dövrü|Renesans]] mədəniyyətinin birləşməsini [[Fransa]]da ən çox Şambor qəsrində görmək olar. Şambor qəsri dördkünc şəkilndə inşa edilmişdir. Hər bir küncdə koni formasında olan qüllələr yüksəlir. Qüllədə müşahidə otaqları vardır. Qüllələrin damları terras
Pilləkənlər bir - birinin yanında yerləşməsinə baxmayaraq, elə hazırlanmışdır ki, hər iki pilləkəndə olan şəxs digərini görə bilmir. Bu pilləkənlər [[I Fransisk]]in Amboisedə yerləşən digər bir malikanəsindən gətirilmişdir. Pilləkənlərin ətrafında dörd koridor yerləşir. Hər koridorun sol və sağ tərəflərində bir nəfərlik kiçik gözətçi otaqları vardır. Şambor qəsrini hər mərtəbəsində səkkiz ədəd mənzil vardır. Şambor qəsrinin bir çox yerində simvolik olaraq [[F]] hərfi vardır. [[F]] hərfi [[I Fransisk]] və [[Fransa]]nın baş hərflərini simvolizə edir.
Sətir 51:
* {{citation |last=Viollet-le-Duc |first=Eugene |title=Dictionnaire raisonné de l'architecture française du XIe au XVIe siècle |year=1875 |volume=}}
* {{citation |last=Yarwood |first=Doreen |title=The Architecture of Europe |location=London |publisher=B. T. Batsford |year=1974}}
[[Kateqoriya:Qəsrlər]]
| |||