Samanilər: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
k 217.168.188.170 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq II. Niveles tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. |
||
Sətir 1:
{{vikiləşdirmək}}
'''Samanilər dövləti''' - (875–999) Mərkəzi Asiyada mövcud olmuş
=== Samanilər. Dövlətin yaranması ===
[[Mərkəzi Asiya]]da [[ərəb xilafəti]]nin [[hakimiyyət]]inə qarşı [[xalq]]ların azadlıq mübarizəsi onu zəiflədirdi. Xilafətin ayrı-ayrı yerlərində müstəqil [[feodal]] [[dövlət]]lər yaranırdı. Bu [[dövlət]]lərdən biri də IX ərin sonlarına yaxın [[Mərkəzi Asiya]]da yaranmış Samanilər [[dövlət]]i idi. Paytaxtı [[Buxara]] şəhəri olan Samanilər [[dövlət]]inin əsasını iri [[feodal]] sülaləsi olan Samanilər qoymuşdur. Bu sülalənin banisi iri [[torpaq]] sahibi olan Saman Xudat idi. O, [[İslam dini]]ni qəbul etmişdi. [[806]]-[[810]]-cu illərdə baş vermiş Rəfi ibn Leysin üsyanının yatırılmasında göstərdiyi köməyə görə, Samanın övladları və nəvələri [[819]]-cu ildə Məvarünnəhrin ən mühüm vilayətlərini idarə etmək hüququ almışdılar. İlk vaxtlarda Samanilər [[Xorasan]] valiləri Tahirilərin [[vassal]]ları idilər. [[873]]-cü ildə Tahirilərin süqutundan sonra müstəqilləşən Samanilər Mavərünnəhr və [[Xorasan]]da [[hakimiyyət]]i ələ alaraq, [[875]]-ci ildə Samanilər dövlətini yaratdılar. Samanilər [[dövlət]]inin çiçəklənmə dövrü X əsrin birinci yarısına təsadüf edir. Bu zaman [[dövlət]]in ərazisi Mavərünnəhr, [[Xorasan]], [[Şimal]]-[[Şərq]]i [[İran]]ı əhatə edirdi. [[Xarəzm]], [[Sistan]], Qorqan, [[Rəşt]], [[Qəznə]], [[Təbəristan (indiki]] Mazandaran]]) və s. yerlər də Samanilərin idarəsi altında idi.
| |||