Qara dəniz: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k düzenleme, typos fixed: məhs → məhz (5) using AWB
Sətir 55:
 
[[Şəkil:Black Sea map.png|thumb|right|Qara dəniz xəritəsı]]
'''Qara dəniz''' ({{lang-bg|Черно море}}, {{lang-uk|Чорне море}}, {{lang-ro|Marea Neagră}}, {{lang-tr|Karadeniz}}, {{lang-ka|შავი ზღვა}}, {{lang-ab|Амшын/Амшын Еиқәа}}, {{lang-grc|Εὔξενος Πόντος}}, {{lang-el|Μαύρη Θάλασσα}}, {{lang-la|Pontus Euxinus}}) — Cənub-şərqi Avropa və [[Kiçik Asiya]] arasında aralıq tipli dəniz. [[Bosfor boğazı]] və [[Mərmərə dənizi]] vasitəsi ilə [[Aralıq dənizi]]nə bağlanır. Səthinin sahəsi 422,000  km², ən dərin nöqtəsi 2210 m-dir. Qara dənizə tökülən çaylar arasında ən əhamiyyətliləri [[Dunay çayı|Dunay]] və [[Qızılirmaq]]dır. Qara dəniz sularının əksəriyyətini [[Don]], [[Dnepr]] və [[Dunay]] kimi iri çaylardan götürür.
 
== Termin ==
Sətir 70:
 
== İqtisadiyyat ==
Qara dəniz sahilində qədim dövrlərdən çoxlu insan məskənləri salınıb və dəniz aktiv şəkildə iqtisadi fəaliyyətdə istifadə olunub. Hal-hazırda Qara Dəniz sahillərində 16 milyondan çox əhalı yaşayır. Dənizdə çoxlu sayda neft və neft məhsullarıməhzulları daşınmaları edilir, bunun nəticəsində dəniz müyyən qədər çirklənmişdir. Neft əsasən Gürcüstan və Rusiya portlarından qərb istiqamətində daşınır. Burada həmçinin ərzaq məhsullarıməhzulları, meşə məhsullarıməhzulları, müxtəlif maşınqayırma məhsullarıməhzulları da daşınır. Həmçinin sərnişin gəmiləri də işləyir. [[TRACECA]] (Transport Corridor Europe-Caucasus-Asia) dəhlizi də bu dənizdən keçir. TRACECA Orta Asiya və [[Qafqaz]] ölkələrini Şərqi Avropa ölkələri ilə birləşdirən nəqliyyat dəhlizidir. Qara Dənizin dibində dünyada unikal olan, Rusiya Türkiyə ilə birləşdirən [["Mavi Axın"]] adlanan təbii qaz kəməri keçir. Kəmərin dənizin altından keçən hissəsinin uzunluğu 396  km-dir.
 
== Ekologiyası ==
Sətir 76:
 
* Dənizə tökülən çayların güclü çirkləndirilməsi
* Neftlə və neft məhsullarıylaməhzullarıyla dənizin çirkləndirilməsi. Neftlə ən çox çirkləndirilmiş region dənizin qərb hissəsidir.
* İnsan fəaliyyətinin tullantılarıyla dənizin sularının çirkləndirilməsi, təmizlənməmiş və ya az təmizlənmiş məişət sularının dənizə axıdılması
* Balığın kütləvi şəkildə ovlanılması
Sətir 150:
Image:black_sea_fauna_stingray_01.jpg|Stingray, Rumıniya yaxınları.
</gallery>
 
 
{{commonscat|Black Sea}}