Dil: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k replaced: <references/> → {{İstinad siyahısı}}, ölkəmizdə → Azərbaycanda (3) using AWB |
|||
Sətir 4:
|digər mövzu səhifəsi = Dil (dəqiqləşdirmə)
}}
'''Dil''' — ancaq [[insan]]lara aid olan, özündə məzmun və eyni tip səslənmə (yazılış) qaydaları daşıyan şərti [[sistem]].
O, yalnız ünsiyyət vasitəsi deyil, dünya haqqında təsəvvür yaradan təbii intellektual sistemdir. Hər bir dil ayrılıqda dünya haqqında bilik, dünyanı görmək və anlamaq üçün vasitədir.
Sətir 20:
== Dillər haqqında ümumi məlumat ==
Hazırda [[Yer]] üzündə 7000-ə yaxın dil mövcuddur. Dünyanın yeddi dili dünya dilləri hesab olunur: [[ingilis dili]], [[ispan dili]], [[ərəb dili]], [[rus dili]], [[fransız dili]], [[alman dili]], [[portuqal dili]] <ref>
Alimlərin fikrinə görə, son 100 il ərzində 3000-dən 6000-ə qədər dili ölüm təhlükəsi gözləyir. Dilin saxlanması üçün həmin dildə ən azı 100 min insan danışmalıdır.
Yer üzündə əhalinin 80%-i 7000 dildən yalnız 80 dili bilir. Qalan dillərdə əhalinin 20%-i danışır. 3,5 min dil əhalinin 0,2%-nə aiddir <ref>
== Altay dilləri ==
Sətir 56:
İnsanlar dildən biri-biriləri ilə ünsiyyət yaratmaq üçün istifadə edirlər. Hər bir xalqın özünəməxsus dili var. Lakin elə xalqlar da var ki, öz dilləri yoxdur və başqa ölkənin dilindən istifadə edirlər. Bu dövlətlərin dili ölüb, xalqı isə yaşayır.
Bildiyimiz kimi, uzun müddət [[SSRİ]]-nin tərkibində olmuşuq. Buna baxmayaraq, bizim müqəddəs dilimiz ölməyib, hələ də yaşayır. Ancaq
Hamımız analarımızın laylaları ilə böyümüşük. Həmin laylaları heç vaxt unutmuruq. Çünki onlar bizə əziz, doğma gəlir. Xoş səslənir. Axı o laylalar, nağıllar, oxşamalar bizim öz doğma dilimizdədir - [[Azərbaycan dili]]ndədir. Bizim dilimiz dəyərlidir, əzizdir, müqəddəsdir. Bu gözəl dili biz qorumalıyıq. Öz dili olmayan xalqlar daim dil həsrəti çəkir. Amma biz dilimizin qədrini bilmirik. Hansısa başqa dildə danışırıq. Biz də dili olmayan xalqlar kimi onu itirə bilərik. Öz əllərimizlə məhv edə bilərik onu. Sonra da peşmanlıq hissi bizi məhv edəcək. Hələ gec deyil. Əvvəl qədrini bilməmişik, qorumamışıq, düzdür, amma indi qədrini bilək, indi qoruyaq heç olmazsa. Öz dilimizdə danışaq. Onu məhv etməyək! Ana dilimizi sevək və sevdirək!
Sətir 63:
Dil haqqında görkəmli rus yazıçısı [[Konstantin Uşinski]] demişdir:
“Bir millətin, xalqın varını, dövlətini əlindən alsan, o millət ölməz, yaşayar. Ancaq ana dilini əlindən alsan, həmin millət məhv olar, ondan əsər-əlamət qalmaz”.
Xalq şairi [[Səməd Vurğun]] hələ 1939-cu ildə ana dilini xalqın namusu, tarixi, vicdanı adlandırırdı.
Dili yaşadan, inkişaf etdirən onun mənsub olduğu xalqdır. Dil ürəyin güzgüsü, insan kamilliyinin açarıdır.
Hər xalqın öz dili var. Dövlət dilimiz olan [[Azərbaycan dili]] zaman-zaman inkişaf edib, zənginləşən dillərdən biridir.
XVIII (18-ci) əsrdə Qafqaza gələn '''A.Düma''' öz qeydlərində yazırdı: ''“Avropada fransız dili necə əhəmiyyətə malikdirsə, Qafqazda da Azərbaycan dili o cür əhəmiyyətə malikdir”.''
Milli liderimiz, uzaqgörən şəxsiyyət [[Heydər Əliyev]]in də dilimizə olan münasibətini xüsusilə vurğulamaq lazımdır. O, ana dilinin saflığının qorunması üçün mühüm işlər görürdü. Müdrik rəhbərin diqqət və qayğısı nəticəsində hələ Sovet dönəmində [[Azərbaycan dili]]
Gəlin, dilimizi qoruyaq, ona hörmət edək, onu yabançı sözlərlə korlamayaq. Ana dilimizə övlad sevgisi ilə yanaşaq.
Sətir 92:
* [[Əski türk dili]]
* [[Əski fars dili]]
* [[Əski rus dili]]
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
== Xarici keçidlər ==
| |||