Nikaraqua: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
k Orfoqrafik Düzəlişlər
Sətir 12:
Milli Gözətçiləri komandiri Anastasio Somoza Garcia 1934də Sandino'nu öldürdərək liberal prezident Sacasa'yı hakimiyyətdən uzaqlaşdırdı. 1936-cı ildə özünü prezident seçdirdi və əlində topladığı geniş səlahiyyətlərlə təzyiqçi bir rəhbərlik qurdu. Somoza Garcia'nin 1956-cı ildə öldürülməsindən sonra prezidentliyə oğlu Luis Somoza Debayle gətirildi. 1962-ci ildə Somoza rejimini hədəf alan ən böyük müxalifət qruplarından (FSLN) Sandinista Milli Qurtuluş Cəbhəsi partizan təşkilatı ortaya çıxdı. Luis Somoza'nın 1967-ci ildə ürək böhranı keçirərək ölməsinin ardından qardaşı Anastasio Somoza Debayle başçı oldu. 1972-ci ildə Managua'da 6 min adamın ölümünə və 300 min adamın evsiz qalmasına gətirib çıxaran zəlzələ səbəbiylə göndərilən beynəlxalq yardımları əl altından özünün və ailəsinin hesablarına köçürdüyü ortaya çıxdı. 1974-cü ildə də konstitusiyanı dəyişdirərək ikinci dəfə prezident seçilməsini təmin etdi. Eyni dövrdə, partizan döyüşündə əhəmiyyətli itkilərə məruz qalan Sandinistalar (FSLN), bu inkişaf üzərinə liberal dairələr və orta siniflə ittifaqa yönəldilər. Yanvar 1978-ci ildə, Demokratik Qurtuluş Birliyi (UDEL) adlı güclü bir müxalifət hərəkatının lideri olan jurnalist Pedro Joaquin Chamorro'nun öldürülməsiylə bir ümumi tətil dalğası və məşhur şiddət hərəkətləri başladı. Yenidən silahlı mübarizəyə başlayan Sandinistalar, bütün əhəmiyyətli şəhərləri ələ keçirdikdən sonra paytaxt Managua'yı da əhatə edərək 17 İyul 1979-cu ildə 45 illik Somoza rejiminə son verdilər.
 
Yeni rəhbərlik Somoza ailəsinin mülklərini kamulaştırırak; bir dizi dövlətləşdirməyə giriş idi və sosialist ölkələrlə yaxın münasibətlər qurdu. Bunun üzərinə ABŞ, Nikaragua'ya etdiyi iqtisadi sanksiyası kəsərək rəhbərliyə qarşı partizan mübarizəsi aparan sağçı Contra'lara geniş diametrli dəstək verməyə başladı. İqtisadiyyatı ağır bir böhrana girən Nikaraguanın bəzi Mərkəzi Amerika ölkələri ilə əlaqələri də pozdu. Fevral 1989 Orta Amerika ölkələri başçılarının Əl Salvadorda etdiyi yığıncaqda sərbəst seçkilərdə gedilməsi və Somozaya bağlı Milli Keşikçilər təşkilatında vəzifə etmiş 1,900 qədər məhkumun sərbəst buraxılması karşılığnda contra birliklərinin paylanması mövzusunda razılaşmağa çatıldı. Eyni il, mətbuat azadlığını zəmanət altına alan və seçki sistemini yenidən təşkil qanunlar çıxarıldı. Yenə eyni il [[Amerika Birləşmiş Ştatları|ABŞ]] NikaraguaNikaraqua'ya qarşı beş ildir tətbiq etdiyi embarqonu qaldırdı.
 
1990-cı ildə edilən sərbəst seçkilərdə Milli müxalifət Birliyi (UNO) Milli Məclisdəki 92 kürsüdən 51'ini qazandı və UNO'nun namizədi Violeto Barrios də Chamorro prezident oldu.1996 və 2001-ci il seçkilərdə də AnayasacıKonstitusiyacı Liberal Partiya (PLC), FSLN ' ye qarşı üstünlük təmin etdi. Noyabr 2006-cı ildə keçirilən prezident seçkisində Daniel Ortega yüzdə 37.99 səslə, 17 il aradan sonra prezident vəzifəsinə gətirildi.
 
=Dövlət quruluşu=