İstilik elektrik stansiyası: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Bakı İEM-in şəkili. |
|||
Sətir 155:
==== '''İES-lərin atmosferə təsiri''' ====
İstilik elektrik stansiyasının tüstü borularından atmosferə aşağıdakı maddələr atılır: tam yanma məhsulları (CO<sub>2</sub>, H<sub>2</sub>O, SO<sub>2</sub>, SO<sub>3</sub>), natamam yanma məhsulları (CO, CH<sub>4</sub>, C<sub>2</sub>H<sub>4</sub>, C<sub>20</sub>H<sub>12</sub> ), azot oksidləri (N<sub>2</sub>O, NO, N<sub>2</sub>O<sub>3</sub>, NO<sub>2</sub>, N<sub>2</sub>O<sub>4</sub>, N<sub>2</sub>O<sub>5</sub>), kül hissəcikləri, natrium duzları, vanadium birləşmələri, his və s.<ref>«Enerji ehtiyatları, elektrik enerjisi istehsalı və ətraf mühit» - K.M.Abdullayev, R.K. Məmmədov, Y.İ. Lətifov. II cild. Bakı – 2007, 408 s.</ref><gallery>
Şəkil:Yanma prosesi düzgün getmədikdə İES-dən atılan tüstü qazları 1.png|Yanma prosesi düzgün getmədikdə İES-dən atılan tüstü qazları.png
</gallery>Həm İES-lər həm də digər sənaye müəssisələrinin fəaliyyəti nəticəsində atmosferə xeyli miqdarda '''CO<sub>2</sub>''' atılır. Karbon qazının ekoloji cəhətdən problem yaradan əsas xüsusiyyəti onun atmosferdə "İstixana effekti"-ni əmələ gətirməsidir. Son illər aparılan araşdırmaya görə atmosferdə hər il karbon qazının miqdarı 15 milyard ton artır. Bu artımın təxminən 22%-i İES-lərin payına düşür. Ölkəmizdə də İES-lərdən hər il 9 milyon tona yaxın CO<sub>2</sub> atılır.
Atmosferə atılan yanma məhsullarının təşkiledicilərindən biri də kükürd birləşmələridir. Kükürd birləşmələrini '''SO<sub>2</sub>''' və '''SO<sub>3</sub>''' təşkil edir ki, onlar da tərkibində kükürd və kükürd birləşmələri olan yanacaqlar yandırılarkən əmələ gəlir. Yanma məhsullarının tərkibində olan kükürd birləşmələrinin 95-99%-i SO<sub>2</sub>-nin, 1-5%-i isə SO<sub>3</sub>-ün payına düşür. Qazanın konvektiv qaz yolunda SO<sub>2</sub>-nin bir hissəsi SO<sub>3</sub>-ü çevrilir. Qazan qurğusu və ətraf mühit üçün SO<sub>2</sub> o dərəcədə də təhlükəli deyil. Ancaq SO<sub>3</sub> təhlükəli hesab edilir.
| |||