Azərbaycan mədəniyyəti: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 581:
{{əsas|Azərbaycanda idman}}
{{Şəkillər sırası|Çövkən.jpg|Sur-papaq.jpg|e1=261|e2=230|mətn=Azərbaycan milli oyunları — [[çövkən]] və [[sür-papaq]]|üfüqi=left}}
[[Şəkil:Stamp of Azerbaijan 389.jpg|200px|thumb|right|[[Azərbaycan Olimpiya Oyunlarında|Azərbaycanın ilk Olimpiya çempionu]] [[Nazim Hüseynov (cüdoçu)|Nazim Hüseynov]]]]
Azərbaycan idman ənənəsi zəngindir. Burada güləş, şahmat, nərd və digər idman oyunları yayılmışdır. Atla oynanılan oyunlar isə xüsusilə populyardır. Bunlara papaq oyunu, [[qız-qov]], [[sür-papaq]] və [[çovqan]]ı misal çəkmək olar.<ref>Георгий Заплетин, Гюльнара Ширинзаде. Русские в истории Азербайджана. — Ганун, 2008. — 366 с.</ref> Qız-qov oyununda 400 metr məsafə boyunca atlı oğlan öz rəqibi ilə yarışır. Əgər oğlan qıza çata bilsə onu qucaqlamaq və öpmək şansı əldə edir. Geri qayıdanda isə qız oğlana çata bilsə, onu qamçının ağır zərbələrilə cəzalandırır. Papaq oyununun isə məzəli xarakteri var: biri qadın olan beş iştirakçı digər iştirakçıların başından papağı götürməyə çalışır. Ancaq qızın papağını götürməyə icazə verilmir. Sür-papaq oyunu isə basketbola oxşayır: iki komanda xəz papaqla oynayırlar və meydançanın uclarında halqası olan iki uzun ağac var. Oyunun məqsədi papağı rəqibin halqasından daha çox keçirməkdir. Yerə düşən papaq isə yalnız atdan düşmədən götürülməlidir.<ref name="idman123">В. Парфенов. [http://www.horse.ru/oloshadi/structure.php?&cur=3801 Кавказские национальные конные игры]. — HORSE.RU, 2004.</ref> Azərbaycanda geniş yayılmış oyunlardan biri olan [[çovqan]]da iki komanda atüstündə ağac vasitəsilə topu qarşı komandanın qapısından keçirməyə çalışır. Azərbaycanlı atlıların ağacı çobanların yarlığını xatırladır. Azərbaycan at oyunlarında [[Qarabağ atı]] və [[Dilbaz atı]] kimi yerli atlar xüsusilə istifadə olunub.<ref name="idman123"/> Azərbaycanda çovqan idmanın milli növü hesab edilir.<ref>David C. King. Cultures of the World. Azerbaijan. — Marshall Cavendish, 2006. — P. 108. — ISBN 0761420118.</ref> [[Nərd]] də Azərbaycan mədəniyyətində önəmli rol oynayır. Oyun Azərbaycanda çox populyardır və yerli camaat tərəfindən oynanılır. Azərbaycan ekspertləri tərəfindən nərdin müxtəlif növləri yaradılmışdır.<ref>[http://news.milli.az/society/58143.html Azərbaycanda nərdin yeni növləri yaradıldı]</ref>
[[Şəkil:Stamp of Azerbaijan 389.jpg|200px|thumb|right|[[Azərbaycan Olimpiya Oyunlarında|Azərbaycanın ilk Olimpiya çempionu]] [[Nazim Hüseynov (cüdoçu)|Nazim Hüseynov]]]]
 
[[Güləş]] Azərbaycanda qədim dövrlərdən yayılmış ənənəvi idman növü olmuşdur. Azərbaycan [[Milli Olimpiya Komitəsi]]nin üzvü olduğundan sonra, [[Olimpiya oyunları]]nda güləş üzrə 14 medal qazanmışdır. Azərbaycanın ən uğurlu güləşçiləri [[Namiq Abdullayev]], [[Toğrul Əsgərov]], [[Rövşən Bayramov]], [[Şərif Şərifov (güləşçi)|Şərif Şərifov]], [[Mariya Stadnik]], [[Cəbrayıl Həsənov]], [[Rəsul Çunayev]] və [[Fərid Mansurov]]dur.