Magellan boğazı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k 94.20.88.123 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Babək Akifoğlu tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Vshshv (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 19:
}}
 
'''Magellan boğazı''' ({{lang-es|Estrecho de Magellenes}}). Boğaz Odlu tarpaqTorpaq arxepelaqıarxipelaqı ilə [[Cənubi Amerika]] materikini bir-birindən ayırır. Boğazın bəzi yerlərdə eni 3,5 km-ə catırçatır. Sahil hissələrində fiortlara rast gəlinirkigəlinir ki, budabu da həmin hissədə gəmiçiliyə maniəmane olur. Boğazın şərqdən qərbə ümumi uzunluğu 575 km təşkil edir. Ən dayaz yeri 20 m-dir. Bu boğazı keçən ilk avropalı [[Fernando Magellan]] olmuşdur. Uzun müddət Cənub torpağı adlı qitəsinin bir parçası olma ehtimalı vardı.
 
==Tarixi==
[[21 oktyabr]] [[1520]]-ci ildə güclü küləklər Magellanın gəmisini boğazın girişində olan buxtaya salır. Sonra boğazın içərilərinə doğru üzərək boğazı keçirlər. Bununla da Magellan tarixdə ilk dəfə [[Sakit okean]]ında üzən avropalı olur. Onlar [[1 noyabr]]<nowiki/>da boğazın içərilərinə doğru irrələyərkənirəliləyərkən həmin gün 'Müqəddəslər günü' olduğundan bu günün şərəfinə {{lang-pt|Estreito de todos os Santos}} adlandırır. Lakin [[İspan]] kralı boğazın adını dəyişərək Fernando Magellanın şərəfinə {{lang-es|Estrecho de Magellanes}} adlandırır. Magellan boğazını [[21 oktyabr]] - [[28 noyabr]] ərzində üzüb keçir. Boğazın daxil olduğu bölgənin ilk qubernatoru Pedro Sarmento de Qamboa olur. [[1584]]-ci ildə Peyu-Don Felipe yaşayış məntəqəsi inşa edilir ki, o da indiki Punta-Arenasadan cənubda yerləşirdi. Çox sərt iqlimi ilə seçildiyindən yaşayış demək olar ki mümkünsüz idi. İlk kolonistlər burada cəmi üç il tab gətirə bilirlər. 2000 kolonistdən yalnız biri sağ qala bilir ki, odao da limana yan alan ingilis gəmisinin sayəsində qurtulur. 200 -il ərzində bu ərazi {{lang-es|Puerto del Hambre}} yəni '"Aclıq limanı" adını alır.
 
==Coğrafiyası==
 
Magellan boğazı və Cənubi Amerika materikini bir-birindən ayırır. Şərq hissədə Virjin burnundan başlayır və qərbə doğru 53 dərəcə ilə qərbə doğru uzanır. Şərq hissədə sahillər sıldırımlı və dik olmasıiləolması ilə fərqlənir.Qərb hissə Frovard burnundan başlayır və demək olar ki, düz istiqamətdə yerləşir. Odlu torpaqlaTorpaqla materik arasında Müqəddəs Klarensa, Müqəddəs İnesa adaları yaxınlıqlarıdayaxınlıqlarında fiordlarla zəngindir. Bu hissədə güclü burulğanlar baş verir. Bitkiləri əsasən manırmamır və alçaq boylu ağaclar geniş yayılmışdır. Sakit okeanına cıxış olan hissədə Narboro adası yerləşir. Boğazda maksimal axın sürəti 25 km/s təşkil edir. Əsas liman isə [[Çili]]nin şəhəri olan Punta-Arenasdır.
 
==Mənbə==