Azərbaycan mədəniyyəti: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Baskervill tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Mammad Amin Rasulzadeh tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Sətir 411:
 
=== Müasir dövr ədəbiyyatı ===
Şimali Azərbaycan Rusiyanın tərkibinə daxil olduqdan sonra Azərbaycanın yerli əhalisi fars ənənəsindən rus-Avropa ənənəsinə doğru irəlilədi. Bu dövrdə [[Qasım bəy Zakir]], [[Seyid Əzim Şirvani]], [[Xurşidbanu Natəvan]], [[Abbasqulu ağa Bakıxanov]], [[Mirzə Şəfi Vazeh]], [[İsmayıl bəy Qutqaşınlı]], [[Cəlil MəmməddquluzadəMəmmədquluzadə]] kimi şair və yazıçılar yetişdi. XIX əsr İran Azərbaycanı ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrinə isə [[Əbülqasım Nəbati]] və [[Heyran xanım]]ı misal çəkmək olar. XIX əsrdə türk dili [[Qacarlar]]ın sarayında geniş istifadə edilirdi. Bu dövrün elegiya (mərsiyə) ədəbiyyatının ən vacib nümayəndələri Axund Molla Həsən Dəkil Marağayi, Mirzə Əbülhəsən Raci Təbrizi və Məhəmməd Əmin Dəlsuz Təbrizidir.<ref name="autogenerated1"/>
 
Şimali Azərbaycan və Cənubi Dağıstan arasındakı tarixi-mədəni əlaqələrin artması XIX əsrdə Dağıstan müəlliflərinin Azərbaycan dilində yazılmış əsərlərinin artmasına səbəb oldu. Ləzgi yazılı ədəbiyyatının banisi [[Yetim Emin]] doğma ləzgi və ərəb dili ilə birlikdə azərbaycanca da yazırdı.<ref name="istocnik">Alekseĭ Leontʹevich Narochnit︠s︡kiĭ. [https://books.google.az/books?id=C1hpAAAAMAAJ&q=%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%BC+%D1%8D%D0%BC%D0%B8%D0%BD+%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%BB+%D0%BD%D0%B0+%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC&dq=%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%BC+%D1%8D%D0%BC%D0%B8%D0%BD+%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%BB+%D0%BD%D0%B0+%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC&ei=Qj3QStmGHo6CzASTudyVDg&hl=ru&output=html&redir_esc=y История народов Северного Кавказа, конец XVIII в.-1917 г.] — Наука, 1988. — С. 376. — ISBN 5020094080, 9785020094086.</ref> Azərbaycan və ləzgi dillərində yazan Həsən Əlkədərinin 1892-ci ildə azərbaycanca yazdığı “Əsəri-Dağıstan” kitabı onun öz şərhləri, müşahidələri və şeir əlavələri ilə Dağıstan tarixi ilə bağlı Şərq yazılı məlumatlarını ehtiva edirdi.<ref>[https://books.google.az/books?ei=697DTpL8CoegOvTWofoN&ct=result&hl=ru&id=dqoYAAAAIAAJ&dq=%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B8+%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9&q=.&redir_esc=y#search_anchor Большая советская энциклопедия.] — 1952. — С. 287. {{oq|ru|Связи с Азербайджаном способствовали возникновению в конце 19 в. у лезгин и светской письменной литературы. Виднейшим её представителем был Гасан-Алкадари (1834—1910) — автор широко распространённой книги „Асари-Дагестан“, написанной в 1892 на азербайджанском языке и представляющей собой свод восточных письменных сведений по истории Д. с многочисленными комментариями, замечаниями и стихотворными вставками самого Алкадарп.}}</ref> Azərbaycan dilinə üstünlük verən digər dağıstanlı müəlliflər isə Dağıstanın xalq şairi [[Süleyman Stalski]] və Dərbənd aşığı Şaul Simendu idi.<ref>Илья Карпенко. [http://www.lechaim.ru/ARHIV/184/region.htm Ворота Востока], Журнал ЛЕХАИМ.</ref><ref>Люциан Ипполитович Климович. [http://books.google.ru/books?id=dMEzAAAAMAAJ&q=%22%D0%B2+%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%B2%D0%B5+%D0%BF%D0%BE%D1%8D%D1%82%D0%B0+%D1%81%D0%BE%D1%85%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%81%D1%8C+%D0%BD%D0%B0+%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B5+%D0%B4%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D1%86%D0%B0%D1%82%D1%8C+%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%85%D0%BE%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B9%22&dq=%22%D0%B2+%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%B2%D0%B5+%D0%BF%D0%BE%D1%8D%D1%82%D0%B0+%D1%81%D0%BE%D1%85%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%81%D1%8C+%D0%BD%D0%B0+%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B5+%D0%B4%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D1%86%D0%B0%D1%82%D1%8C+%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%85%D0%BE%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B9%22&hl=ru&sa=X&ei=8DveU-_WF4WhyAOy-YKgBQ&ved=0CBwQ6AEwAA Наследство и современность: очерки о нац. литературах]. — Сов. писатель, 1975. — С. 120.{{oq|ru|Сулейман Стальский, работая в Дербенте, Гяндже, Баку, Самарканде и других местах Средней Азии, освоил некоторые тюркские языки и позднее создавал произведения не только на родном, лезгинском, но и на азербайджанском языке. Так, на азербайджанском языке им сложено, в частности, стихотворение, прочитанное на Первом всесоюзном съезде советских писателей. В архиве поэта сохранилось на азербайджанском языке двенадцать стихотворений, всего насчитывающих около пятисот строк.}}</ref><ref>[https://books.google.ru/books?id=-HUrAAAAMAAJ&q=%22%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%B5+%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE,+%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%B3%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%8E+%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D1%83+%D0%B2+%D0%94%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B5%22&dq=%22%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%B5+%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE,+%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%B3%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%8E+%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D1%83+%D0%B2+%D0%94%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B5%22&hl=ru&sa=X&ei=MjjeU_zNNuP5yQP1_YLoCw&ved=0CBwQ6AEwAA Гамзатов Г. Г. Литература народов Дагестана дооктябрьского периода: типология и своеобразие художественного опыта]. — Наука, 1982. — С. 164. {{oq|ru|Более того, лезгинскую литературу в Дагестане отличает ещё такой специфический тип двуязычия, как отпочкование от национальной поэзии целого пласта произведений, созданных на азербайджанском языке. Такова значительная часть поэтического наследия Етима Эмина, X. Алкадари; С. Стальский как поэт начал со стихов на азербайджанском языке.}}</ref>