Məhəmməd Əmin Rəsulzadə: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 126:
[[1920]]-ci ilin noyabr ayının əvvələrində Oktyabr inqilabın ildönümü ilə əlaqədər Bakıda olan İ.V.Stalin Rəsulzadənin həbsdə olduğunu öyrənir. [[Stalin]] XII Ordunun xüsusi şöbəsinin rəisi V.Pankratova [[RSFSR]]-i Millətlər Komissarlığı adından göstəriş verir və özü şəxsən həbsxanaya gedib M.Ə.Rəsulzadəni azad edir. Bununla İ.V.Stalin [[1905]]-ci ildə onu ölümdən qurtaran M.Ə.Rəsulzadə qarşısında öz tarixi vicdan borcunu yerinə yetirdi. O, M.Ə.Rəsulzadəni özü ilə birlikdə [[Moskva]]ya apardı və RSFSR Millətlər Komissarlığında mətbuat müvəkkili vəzifəsinə təyin etdi. M.Ə.Rəsulzadə RSFSR Millətlər Komissarlığına tabe olan Moskva Şərqşünaslıq (keçmiş Lazarev) institutunda da fars dilində dərs demişdir. RSFSR-in Millətlər Komissarlığının orqanı olan ''"Novıy Vostok" jurnalının'' [[1922]]-ci il 1-ci nömrəsində xəbər verilir ki, jurnalın 2-ci nömrədə M.Ə.Rəsulzadənin ''"Qədim İranın kommunistləri"'' adlı məqaləsi çap olunacaq. Ancaq saydakı xəbərə baxmayaraq, bu məqalə çap edilməmişdir. Məzdəkizm hərəkatından bəhs edən bu məqalə çox yəqin ki, M.Ə.Rəsulzadənin mühacirətə getməsi ilə izah etmək olar. M.Ə.Rəsulzadənin xaricə getməsinin düzgün təfsilatı onun vəfatı münasibəti ilə məşhur Azərbaycan ədəbiyyatşünası, Türkiyədə vəfat etmiş [[Əbdülvahab Yurdsevər]]in xatirə yazısında öz əksini tapmışdır. O yazır:
 
{{sitatın əvvəli}}"Müsavat" partiyasının gizli mərkəzi komitəsinin ən mühüm təşəbbüslərindən biri M. Ə. Rəsulzadəni Moskvadan qaçırmaq olmuşdur. Əvvəlcə bir yoldaş vasitəsilə, sonra isə sabiq Parlament üzvü, mərhum [[RəhimbəyRəhim bəy Vəkilov]]u və Bakı əsgəri təşkilatının rəisi, şəhid yoldaşımız doktor [[Dadaş Həsənov|Dadaş Həsənzadəni]] bir qədər pul ilə Moskvaya göndərmək surətilə M. Ə. Rəsulzadə ilə təmasda olmuşlar. Məhəmməd Əmin Rəsulzadəyə təklif olunmuşdur ki, elmi-tədqiqat adı ilə [[Leninqrad]]a getsin. Onun oradan rəhmətlik tatar maarifçilərindən [[Musa Carullah|Musa Cərurullah Bigiyev]]in (1875-1949) müyəssər yardımı ilə və qayıqla Fin körfəzi üzərindən üzərək [[Finlandiya]]ya qaçırılması təmin edilmişdir.<ref>"Azərbaycan" jurnalı, Ankara, №3, 1955-ci il</ref>{{sitatın sonu}}
 
== Ədəbi fəaliyyəti ==