Təkləməkan: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k tənzimləmə using AWB
Sətir 34:
|title=Takla Makan Desert at TravelChinaGuide.com
|accessdate=2008-11-24}}But see Christian Tyler, ''Wild West China'', John Murray 2003, p.17</ref>
) — [[Çin]]in qərbində [[Sintszyan-Uyğur Muxtar Rayonu]] ərazisində yerləşir. Dünyanın ən böyük qumlu səhralarından biridir. Şərqdən qərbə uzunluğu 1000 &nbsp;km-dən çox, eni isə 400 &nbsp;km təşkil edir. Səhranın sahəsi 300,000 &nbsp;km²<ref>"The Age of the Taklimakan Desert." Jimin Sun and Tungsten Lou. ''Science'', Vol. 312, 16 June 2006, p. 1621.</ref> təşkil edir.
 
== Coğrafiyası ==
Səhranın əmələ gəlməsin əsas səbəblərindən biri okean və dənizlərdən uzaqlığıdır. Üstəlik dağların arasında yerləşməsi yağıntı gətirən buludların əraziyə daxil olmasının qarşısını alır. Çökmə suxurlardan təşkil onun səhra Tarim dağ düzənliyində yerləşir. Tarim çayının gətirdiyi çöküntülər demək olar ki, müxtəlif vastələrlə bütün səhraya yayılır. Səhranın ərazisi şimal-şərqə doğru sanki enir. Cənub hissədə hündürlük 1200-1300 metr təşkil etsədə şimal-şərqdə hündürlük 800-900 metr olur. Səhranın ən hündür nöütəsi qərbdə yerləşir. Hündürlüyü 1664 metr-dir (Çonqtaq dağı). Barxanlar səhranın cənub-qərbində üstünlük təşkil edir. Barxanların bəzən hündürlüyü 150-300 metr ola bilir. Onlar 10-13 10–13&nbsp;km məsafədə uzanır. Səhranın lənarlaında şoranlıqları müşahidə etmək olar.
 
== İqlimi ==
İqlimi kəskin kontinentaldır. Səmanın il boyu təmiz olması kəskin ampelitut fərqi yaradır. İl ərzində cəmi 50 &nbsp;mm yağıntı düşür. Güçlü buxarlanmaya məruz qalır.
 
Kun-Lundən gələn çaylar səhranın 100-200 100–200&nbsp;km içərilərinə qədər irəliləyir. Sonradan çayın suları qumluqlarda süzülərək çay olaraq mövcudluğunu dayandırır. Bircə Xotan çayı sularını bəzən Tarimə çatdıra bilir. Səhranın altında qrunt sularının olmasına baxmayaraq çox dərində yerləşməsi bitkilərin köklərini həmin məsafəyə çatdıra bilmir.
 
== Canlılar aləmi ==
Canlılar aləmi kasıbdır. Bununla belə səhrada nadir hallarda [[Antilop]], [[Dovşan|dovşan]], Qum sıçanları və [[Ərəbdovşanlar|ərəb dövşanı]]larına rast gəlinir. Çay kənarlarında isə [[Qaban|qaban]]ı görmək olar.
Səhrada qrunt sularının çox dərində olması səbəbindən demək olan ki, bitkilərə az rast gəlinir. Bunla belə çay kənarlarında [[Qovaq]] (''turanqa''), [[İydə]], [[Dəvətikanı]], [[Saksaul]]. Qrun sularınım dayazlıqda yerləşən ərazilərində isə [[Tamariks]], [[Qamış]] kimilərə rast gəlinir.
 
Sətir 56:
 
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
<references/>
 
== Mənbə ==
Sətir 65:
* [http://www.travelchinaguide.com/attraction/xinjiang/korla/taklamakan.htm TravelChinaGuide]
{{Səhralar}}
 
[[Kateqoriya:Asiya səhraları]]
[[Kateqoriya:Çin səhraları]]