İzotop: Redaktələr arasındakı fərq

 

Atomun əsas kütləsi onun nüvəsində cəmləşir. Nüvə öz növbəsində müsbət yüklü protonlardan və neytral neytronlardan ibarətdir. Protonlar eyni sayda mənfi yüklü elektronlarla tarazlaşdırılır. Proton və neytronların kütlələrinin cəmi atom kütləsi adlanır.

[[Kateqoriya:Nüvə fizikası]]

1911-ci ildə Soddi kimyəvi xassələri eyni olan, lakin başqa xassələrinə, xüsusən özünün radioaktivliyinə görə fərqlənən elementlərin mövcud olması imkanı haqqında fərziyyə söyləmişdi. Bu elementləri dövri sistemdə eyni bir xanaya yerləşdirmək lazımdır. Soddi onları izotoplar - yəni eyni bir xananı tutan adlandırmışdır.Soddinin fərziyyəsi bir ildən sonra C.Tomson tərəfindən neon ionlarının elektrik və maqnit sahəsindəki meylinə görə kütləsi dəqiq ölçüldükdən sonra tam təsdiqini tapdı. Tomson aşkar etdi ki, neon iki növ atomların qarışığından ibarətdir. Onların əksəriyyətinin nisbi atom kütləsi 20-yə, cüzi bir qisminin nisbi atom kütləsi isə 22-yə bərabərdir. Nəticədə qarışığın nisbi atom kütləsi 20,2-yə bərabər olur. Eyni kimyəvi xassələrə malik olan atomlar kütlələrinə görə fərqlənirdi.Eyni bir element atomlarının nüvəsində eyni sayda proton olur, lakin bir-birindən neytronlarının sayı ilə fərqlənir.Nüvəsinin yükü eyni, kütlə ədədləri müxtəlif olan eyni bir kimyəvi element atomlarına izotop deyilir.Hər bir izotop iki kəmiyyətlə - kütlə ədədi və sıra nömrəsi ilə xarakterizə olunur: 8O16, 8O17. Yuxarıdakı ədəd nisbi atom kütləsini, yaxud atomun kütlə ədədini,aşağıdakı ədəd isə sıra nömrəsini yaxud nüvənin yükünü göstərir.İzotoplar davamlı ( 1H1, 1H2, 6C12, 8O16, 15P32, 27Co59) və radioaktiv (davamsız) olur.Radioaktiv izotoplar təbii və süni olur.

{{Fizika-qaralama}}