Çilov adası: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k typos fixed: ehtiyyat → ehtiyat, replaced: <references/> → {{İstinad siyahısı}} using AWB |
kRedaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 70:
== Ümumi məlumat ==
Çilov Xəzər dənizində [[Azərbaycan]]a məxsus adadır, ərazisi 11,5 km² təşkil edir. Bu ada Abşeron yarmadasından 25 km, [[Bakı]]dan isə 100 km şərqdə yerləşir. [[Pirallahı]] adası ilə arasında 60–70 km-lik dəniz yolu (boğaz) var. Uzunluğu 4,5 km, eni 3,3 km təşkil edir. Ada da qumlu-gillicəli torpaqlar üstündür, amma ərazi bütünlüklə dəniz qumu və balıqqulağı ilə örtülmüşdür. Ən hündür yeri 8 m təşkil edir. Sahilləri çox girintili-çıxıntılıdır. Şimal-qərbində [[Urunos yarımadası]], cənub-qərbində isə [[Cənub Dili burnu]] yerləşir.
== İqlimi ==
Vegetasiyası yarımsəhra bitkilərindən ibarətdir. Xəzri adı ilə yayılmış şimal küləklər səciyəvidir. Ərazi quru suptropik iqlimə malikdir. Küləklər əsasən payız-qış mövsümünə təsadüf edir. Nisbətən sakit dövrü may-avqust aylarında baş verir. Sahilləri donmaya məruz qalmır. Ərazi üzrə dəniz suyunun orta illik tempraturu 14-15 dərəcə,qış və yay müvafiq olaraq 6-7; 23-24 təşkil edir. [[Xəzər]]də səth axınları siklonik burulğanlar yaradır. Dənizdə axınların səciyəvi qiyməti 15-20sm/saniyədir, Çilov adası ilə [[Neft Daşları]] arasında 100 sm/san-yə
== Əhalisi ==
Sətir 85:
== Etimalogiyası ==
Çilov tarixən Çilov-Şahilan kimi də adlandırılmışdır. Ronis adını isə farslar vermişlər.<ref>[http://www.window2baku.com/Caspian/ostrova.htm Острова Апшеронского полуострова]</ref> Jiloy ismisə ruslara məxsusdur. Bunu onunla əsaslandırırlarki Don Kazakı Stepan Razin bir müddət bu adaya yerləşmiş və sahil bölgələrinə quldur basqınları təşkil etmişdir. Rus Hidroqrafı F.İ.Soymonov bu ada haqqında məlumat vermişdir. O, 1763 ildə qələmə
''“Körfəzin sonunda Jiloy adası var. Orada yaşayış əlaməti yoxdur. Bununla belə Stepan Razin bir ara bura yerləşmişdir”.'' Digər bir fərziyyəyə əsasən tələffüs zamanı sözun formasını itirməsi nəticəsində Jiloy kimi səsləndirilmişdir.
== İqtisadiyyatı ==
Ərazi əsasən neft və qaz ehtiyatlar ilə zəngindir. Buranın mənimsənilməsinə 1948-ci ildə başlanmışdır. Genişmiqyaslı hasilat işləri 1952-ci ilə təsadüf edir. İndiyənə qədər Çilov adası və onun şelf ərazilərində 115 quyu qazılıb hasilata verilmişdir (2010 tarixin də olan məlumata əsasən hazırda yalnız 31 quyu istismar edilir). 2010 ilə qədər olan ümumi hasilat 4,81 milyon ton təşkil edib. Günlük hasilat ortalama 80 tondur{{mənbəsiz}}. Hasilatı [[SOCAR]] istehsalat birliyinin 28 may neft-qaz
<gallery>
|