Albaniya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
qelebe qazeti haqqinda melumat
Sətir 1:
«Qələbə» qəzeti haqqında məlumat
{{Aydınlaşdırma
Salyan rayon İcra Hakimiyyətinin və qəzetin jurnalist kollektivinin təsisçiləri olduğu «Qələbə» qəzetinin ilk nömrəsi 1924-cü il fevralın 21-də çapdan çıxmışdır. Qəzet A-3 formatında Azərbaycan və rus dillərində – «Qırmızı Muğan» (Krasnıy Muqan) adı ilə Salyan qəza partiya komitəsinin orqanı kimi nəşrə başlamışdır.
|mövzu = Balkan yarımadasında yerləşən ölkə
Ötən 90 ildən artıq müddətdə qəzetin 8.500-ə yaxın nömrəsi çapdan çıxmışdır. İlk nömrəsi Salyan şəhərindəki Ə.Hüseynzadə adına tarix-diyarşünaslıq muzeyində saxlanılan qəzetin ilk redaktoru Salyan qəza partiya komitəsinin katibi Andrey Novoxatski olub.
|digər mövzu = B.e.ə. IV əsr — b.e. 705-ci illərində Cənubi Qafqazda mövcud olmuş tarixi dövlət
Qəzet 1930-cu ildən 1962-ci ilə qədər «Sosializm yolu», 1962-1965-ci illərdə «Məhsul», 1965-1992-ci illərdə «Qələbə», 1992-1993-cü illərdə «[[Günaydın]]», 1994-cü ilin yanvarından isə yenə də «Qələbə» adı ilə çıxmaqla rayonun iqtisadi-sosial, mədəni həyatının salnaməsini yaratmaqdadır.
|digər mövzu səhifəsi = Qafqaz Albaniyası
90 ildən artıq keçən müddətdə qəzetə 11 redaktor rəhbərlik edib. Novoxatskidən sonra qəzetin sükanı arxasında dayanan Tağı Məmmədov, Şirinbala Süleymanov, Əfsərağa Məmmədov, Sahib Səfərov, Səfər Səfərov, Mahmud Ağalarov, Məhəmməd Xəlilbəyli, Akif Quliyev, Fərqanə Cəbrayılova və Rüstəm Məlikov qəzetin öz vəzifələrinin lazımi səviyyədə yerinə yetirilməsində səylərini əsirgəməmişlər. Onların bir çoxu dövlət təltiflərinə layiq görülmüş, fəxri adlar almışlar.
}}
«Qələbə» qəzetinin səhifələrində Xalq şairi X.R.Ulutürk, Əliağa Kürçaylı, Ağacavad Əlizadə, Aşıq Pənah Pənahov, Oqtay Rza, artıq respublikamızda tanınmış jurnalistlərdən Vaqif Əliyev, Əlövsət Bəşirov, Ziyafət Babayev, Səxavət Qarayev, Əliqismət Lalayev, Rəhim Hüseynzadə, Qulam Sadiq, Seyran Cavadov, Fərman Əliyev, Fəxrəddin Fərzəliyev, Fazil Qəhrəmanov, Təyyar Nəsirli, Leyla Axundova, Əzizağa Məmmədli ilk qələm məhsullarını məhz «Qələbə» qəzetində çap etdirmişlər.
{{Dövlət
Qəzetin fəaliyyətinin son 50 ili məhz Heydər Əliyev kimi nəhəng şəxsiyyətin adı ilə, onun qurub-yaratdığı Azərbaycanın müstəqilliyi dövründə dünya dövlətləri arasında fəaliyyətinin işıqlandırılması ilə, doğma respublikamızın bir parçası olan Salyanın mədəni-ictimai və siyasi həyatının salnaməsinin yaradılması ilə bağlıdır.
|yerli_dildəki_adı = ''Republika e Shqipërisë''
«Qələbə» qəzetinin həyatında yaddaqalan hadisələr, tarixi günlər çoxdur. Sözsüz ki, onların ən şərəflisi ulu öndər Heydər Əliyevin Salyan rayonuna səfərlərinin gedişini işıqlandırmaq, bu mühüm tarixi hadisələrin salnaməsini yaratmaq olmuşdur. Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev 1969, 1972, 1977, 1981 və 1998-ci illərdə Salyanda olmuş, bu illərdə rayonun sosial-iqtisadi inkişafına dair bir çox mühüm sənədlər, qərarlar, sərəncamlar imzalamışdır. Salyanlıar böyük fərəh və qürur hissi ilə xatırlayırlar ki, 1969-cu ilin iyul plenumunda Azərbaycan KP MK-nın I katibi seçilən Heydər Əliyevin dövlət başçısı kimi ilk dəfə səfər etdiyi rayon Salyan olmuşdur. Həmin tarixi günlər həm salyanlıların, həm qəzetin, həm də əməkdaşların həyatında silinməz izlər buraxmışdır. «Qələbə» qəzetinin əməkdaşları o tarixi günlərdə dahi rəhbərlə birlikdə olmuş, qəzetin fotojurnalisti Ağasəf Həsənov bu səfərlərin çox qiymətli fotoxronikasını yaratmışdır. Bu gün Salyandakı Heydər Əliyev Mərkəzində Ulu Öndərin Salyan rayonuna səfərlərini əks etdirən «Qələbə» qəzetinin nömrəli çox qiymətli tarixi sənəd kimi qorunur və mühafizə olunur.
|rəsmi_adı = Albaniya Respublikası
Ulu Öndərin layiqli davamçısı, möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyevin ölkəmizin, o cümlədən Regionların sosial-iqtisadi inkişafı üçün həyata keçirdiyi cahanşümul layihələr xalq tərəfindən geniş dəstək tapmışdır. Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair qəbul edilmiş 3 Dövlət Proqramının uğurla yerinə yetirilməsi öz bəhrələrini Salyan rayonunda da göstərməkdədir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev 2003-cü ildə dövlət başçısı seçildikdən sonra Salyan şəhəri və onun kəndləri görünməmiş sürətlə inkişaf etmiş, yeni iş yerləri yaradılmış, xalqın sosial rifahı yüksəlmişdir. Bütün bunlar rayon qəzetinin səhifələrində yüksək peşəkarlıqla işıqlandırılmışdır.
|qısa_adı = Albaniya
Möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyev dövlət başçısı kimi dəfələrlə Salyan rayonunda olmuşdur. 10 avqust 2006-cı il, 7 sentyabr 2008-ci il, 29 aprel 2010-cu il, 1 noyabr 2010-cu il, 15 aprel 2011-ci il, 13 mart 2012-ci il, 4 sentyabr 2013-cü il salyanlıların yaddaşında tarixi günlər kimi qalmışdır. Həmin tarixi səfərlər «Qələbə» qəzetinin səhifələrində çağdaş tariximizin salnaməsinə çevrilmişdir. Möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyev Salyanın sosial-iqtisadi inkişafı ilə bağlı sərəncamlar imzalamışdır. Bu tarixi sənədlər «Qələbə» qəzetinin səhifələrində geniş şərh olunmuşdur. Xüsusən dövlət başçımızın X.R.Ulutürkün 80, Əli bəy Hüseynzadənin 150, Salyanın 2800 illik yubileyləri ilə əlaqədar imzaladığı sərəncamlar «Qələbə» qəzetinin səhifələrində öz əksini tapmışdır. Qəzet 2003-cü, 2008-ci, 2013-cü illərdə keçirilən prezident seçkilərində xalqın ölkə başçısı cənab İlham Əliyevə olan dərin məhəbbətini və rəğbətini, seçkilərin şəffaf və demokratikliyini peşəkarlıqla əks etdirmişdir.
|milli şüar = <div style="line-height:125%;"> '' Ti Shqipëri më jep nder, më jep emrin shqipëtar '' <br />(<small>''Mənə şərəf verən Albaniyadır, mənə Alban adını verən Albaniyadır.)
Qəzet 2007-ci ildə Azərbaycan Mətbuat Şurasının üzvlüyünə qəbul edilmiş və Şuranın qurultaylarında təmsil olunmuşdur. Son illərdə «Qələbə» qəzetinin də maddi-texniki bazası genişlənmişdir. Redaksiya kompüter və digər avadanlıqlarla təchiz edilmişdir. 2010-cu ildə qəzet Kütləvi İnformasiya Vasitəsitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondu tərəfindən texniki dəstək almışdır. 2006-cı ildən qəzet Bakı şəhərində ofset üsulu ilə çap olunur. İndi kollektivlə çalışan «Qələbə» qəzeti A-2 formatında 4 sayı biləşdirilərək ayda 2 dəfə, bəzən də 3 dəfə oxucularla görüşür, əlamətdar günlərə, tarixi hadisələrə aid xüsusi buraxılışlar çap edir.
|himn =<center>[[Şəkil:Hymni i Flamurit instrumental.ogg]]</center>[[Albaniya himni|Bayrağın ətrafında birləşənlər]]<small><br />''Bayrağın Marşı''</small>
|bayrağı = Flag of Albania.svg «Ana Kür» müstəqil ictimai, ekoloji maarifləndirici qəzet.
|gerbi = Albania state emblem.svg
|xəritə = Europe_location_ALB.png
|rəsmi_dillər = [[Alban dili]]
|dövlət_dini =
|paytaxt = [[Şəkil:Wappen Tirana.gif|15px]] [[Tirana]]
|latd= |latm= |latNS= |longd= |longm= |longEW=
|ən_böyük_şəhər = [[Tirana]]
|etnik_qruplar = <small>[[albanlar]] - '''82.58%''',<br />[[yunanlar]] - '''0.87%''',<br />[[qaraçılar]] - '''0.3%''',<br />[[arumınlar]] - '''0.3%''',<br />[[makedoniyalılar]] - '''0.2%''',<br />[[misirlilər]] - '''0.12%''',<br />[[monteneqrolular]] - '''0.01%''',<br />digərləri - '''0.09%''',<br />təsniflənməmiş - '''15.53%''' (2011 sa.).<ref name="1.1.13. Popullsia banuese sipas përkatësisë etnike dhe kulturore" /></small>
|idarəetmə_forması = [[Parlament respublikası]]
|vəzifə1 = [[Albaniya Prezidenti|Prezident]]
|vəzifə2 = [[Albaniya Baş nazirləri|Baş nazir]]
|vəzifəni_daşıyan1 = [[Buyar Nişani]] <small>[24.VII.2012 ~]</small>
|vəzifəni_daşıyan2 = [[Edi Rama]] <small>[10.IX.2013 ~]</small>
|müstəqillik_forması =
|müstəqillik =
|əlamətdar_hadisə1 =
|əlamətdar_tarix1 =
|əlamətdar_hadisə2 =
|əlamətdar_tarix2 =
|Aİ-yə qəbul tarixi =
|sahəsi = 28 748
|sahəsi_yer = 145-ci yer
|su_sahəsi (%) = 4.8%
|əhali_təxminən = 3 200 min <ref name="Rezultatet Paraprake">Republika e Shqipërisë - Instituti i Statistikës: Censusi i Popullsisë dhe Banesave në Shqipëri 2011: [http://census.al/Resources/Data/Census2011/Instat_print%20.pdf Rezultatet Paraprake]</ref>
|əhali_təxminən_yer = 137-ci
|əhali_təxminən_il = 2015
|əhali_siyahıya_alma = 2 800 138<ref name="1.1.13. Popullsia banuese sipas përkatësisë etnike dhe kulturore" />
|əhali_siyahıya_alma_il = 1.X.2011
|əhali_sıxlığı = 111
|əhali_sıxlığı_yer = 63-cü yer
|ÜDM_AQP = 26.73 milliard
|ÜDM_AQP_yer = 122-ci
|ÜDM_AQP_il = 2013
|ÜDM_AQP_adam_başına = 8 200
|ÜDM_AQP_adam_başına_yer = 131-ci
|ÜDM_nominal =
|ÜDM_nominal_yer =
|ÜDM_nominal_il =
|ÜDM_nominal_adam_başına =
|ÜDM_nominal_adam_başına_yer =
|İİİ = {{increase}} 0.801
|İİİ_il = 2007
|İİİ_yeri = 68-ci
|İİİ_kateqoriyası = <font color="#009900">high</font>
|pul_vahidi = [[Alban leki|Lek]]
|pul_vahidi_kodu = ALL
|saat_qurşağı = UTC+1
|UKV_offset =
|saat_qurşağı_yay_vaxtı =
|UKV_offset_yay_vaxtı =
|internet_domeni = [[.al]]
|telefon_kodu = 355
|qeyd =
}}
 
'''Albaniya''' ([[Alban dili|albanca]]: Shqipëria), rəsmi adı Albaniya Respublikası ([[Alban dili|albanca]]: ''Republika e Shqipërisë'') — [[Balkan yarımadası]]nın cənub-qərbində, Adriatik dənizinin sahillərində yerləşən ölkə. Qonşuları şimalda [[Monteneqro]], şimal-şərqində [[Kosova]], şərqində Serbiya və [[Makedoniya Respublikası]] və cənub-şərqdə [[Yunanıstan]]dır. Ölkənin qərbdə [[Adriatik dənizi]]nə, cənub-qərbdə [[İon dənizi]]nə çıxışı vardır. Sahəsi 28,7 min kv.metrdir. Sahəsinə görə dünya ölkələri arasında 139-cü yerdə durur. Albaniya [[NATO]]-nun (2009), [[Qaradəniz İqtisadi Əməkdaşlıq]] və [[İslam Konfransı Təşkilatı]]na üzvdür.
 
== Adın etimologiyası ==
Albanlar öz ölkələrini "Şipri", yəni "Qartallar diyarı", yerli sakinləri isə "Şiptar" adlandırırlar. Albaniya özü isə illiriya sözü olub "olba" - "kənd" deməkdir.
 
== Tarix ==
{{Əsas|Albaniya tarixi}}
Bir neçə dəfə Bizans İmperatorluğu və Bolqarlar arasında əl dəyişdirən ölkə, [[1272]]-ci ildə I Carlo tərəfindən işğal edildi. Osmanlılar [[1514]]-[[1517]]-ci ildə Albaniyası Venedikliler deyil qəti olaraq götürdülər. [[İskəndər Bəy]] deyilən Yorgi Kostriota [[1443]]-[[1468]]-ci illərdə Osmanlı hakimiyyətinə qarşı baş verən üsyanı idarə etmişdir. Albaniyada islamlaşma müddəti XVI əsrin ortalarına qədər sürmüşdür.
 
Albanlar 28 noyabr 1912-ci ildə Avlonya (Vlora)da müstəqilliklərini elan etmişlər. İsmayıl Kamal Vlora ilk hökumətin başçısı olmuşdur. Serblərin şimal Albaniya torpaqlarında irəliləməsi Avstriya-Macarıstan imperatorluğunu, Yunanıstanın Vlora daxil cənub Albaniyası işğal etmək istəməsi də İtaliyanı narahat etmişdir. Qarşıdurmanın Avropanın bütününü içinə götürəcək bir döyüşə çevrilməsini önləmək istəyən İngilislərin çağırışıyla, Londonda Balkan ölkələrinin də qatıldığı bir yığıncaq təşkil edilmişdir. Nəticədə dekabr [[1912]]-ci ildə Albaniyanın müstəqilliyi tanınmışdır. Ancaq, Albanların əksəriyyəti meydana gətirdiyi [[Kosova]], Serbiyaya buraxılmışdır. [[Yunanıstan]] sərhədi isə [[1913]]-cü ildə beynəlxalq bir komissiya tərəfindən təyin olunmuşdur. İyun [[1924]]-cü ildə çıxan qiyam ilə ölkəni tərk etmək məcburiyyətində qalan Baş nazir Zogo 6 ay sonra [[Yuqoslaviya]]nın dəstəyi ilə geri dönərək, bir diktə rejimi qurmuş, əvvəl Respublika başçısı (1925-1928) sonra isə, Kral ([[1928]]-[[1939]]) olmuşdur.
 
[[1939]]-[[1943]]-ci illərdə [[İtalyanlar]], [[1943]]-[[1944]]-ci illərdə [[Almanlar]] tərəfindən işğal edilən Albaniya, 1941-ci ildə qurulan Albaniya Kommunist Partiyasının səyləriylə xilas oldu. Ənvər Hoca və Məmməd Şehunun rəhbərliyindəki ölkə [[1946]]da Xalq Respublikası oldu və sosialist inqilaba yönəlmişdir.
 
Əkinçiliyin kollektivizasyonu 1959-ci ildə az qala tamamlanmışdır. [[1965]]-[[1970]]-ci illəri isə "İdeoloji İnqilab" ilə keçmişdir. Sırasıyla Yuqoslaviya ([[1948]]), Sovetlər Birliyi ([[1961]]) və Çinlə (1978) bağlarını qoparan Albaniya xarici dünyadan hamısıyla təcrid bir ölkə halına gəlmiş, Ənvər Hoca ölümündən sonra yerinə Ramız Əliyə keçmişdir. ([[1985]])
 
Çox partiyalı nizama keçmə hazırlıqları 1990-cı ildə sürətlənmiş və 7 Aprel [[1991]]-ci ildə edilən ilk seçkiləri qazanan Əmək Partiyası Hökuməti, İyunda partlayan ümumi tətil sonunda istefa vermək məcburiyyətində qalmışdır. Əmək Partiyası daha sonra adını Sosialist Partiyaya çevirmişdir. Bir koalisiya hökuməti quruldusa da uzun ömürlü olmamış, mart 1992-ci ildə edilən ümumi seçkiləri Sali Berişa rəhbərliyindəki Demokratik Partiya qazanmışdır.
 
Aprel [[1992]]-ci ildə Ramız Əliyə istefa vermiş və yerinə 9 Aprel 1[[992]]də Dövlət Başçısı seçilən Berişa gəlmişdir.
24 İyul 1997 ‘deyil etibarən Dövlət Başçılığı vəzifəsini Rəcəb Meydanı icra etmişdir.
Bu vəzifəsi 24 İyul 2002-ci ildə seçkisində Alfred Moisiu götürmüşdür.
 
=== Osmanlı dövrü ===
Osmanlı dövləti [[1417]]-ci ildə bu ölkəyə daxil olub,1913-cü ildə son Osmanlı Həsən Rza Paşanın şəhid edilməsi ilə də buranı tərk edib. Burada həm türklərə böyük sevgi və hörmət var, həm də türk adət-ənənələrinin, mədəniyyətinin izlərini burada hələ də görmək mümkündür. Bu səbəbdəndir ki, bir türk bu ölkədə çox sərbəst gəzə və yaşaya bilər.
 
Əvvəllər haqqında çox az məlumata sahib olduğumuz Albaniya ilə indi daha sıx əlaqələrimiz var. Balkan ölkələri içərisindən Osmanlıdan ən son ayrılan ölkədir Albaniya. 500 il Osmanlı hakimiyyəti altında olmasının nəticəsi olaraq bu ölkədə osmanlı izlərinə tez-tez rast gəlmək mümkündür. Osmanlılar Albaniya torpaqlarına 1417-ci ildə daxil olub və 1913-cü ildə ölkədəki sonuncu Osmanlı sultanı Həsən Rza Paşanın şəhid edilməsindən sonra tərk etmək məcburiyyətində qalıblar bu torpaqları.
 
== Fiziki-coğrafi xarakteristika ==
 
Albaniya 28,750 kvadrat kilometr sahəyə sahib bir ölkədir. Qonşuları şimalda 287 kilometr ilə [[Serbiya]] və [[Monteneqro]], şimal və şərqdə 151 kilometr ilə [[Makedoniya Respublikası]], cənub və cənub-şərqdə 282 kilometr ilə [[Yunanıstan]] dır. [[Adriatik dənizi]] və [[İon dənizi]] nə sahili olan ölkənin 362 kilometr sahili vardır. [[İtaliya]] dan 100 kilometrlik Otranto Boğazı ilə ayrılar.
 
Ən hündür nöqtəsi [[Korab dağıdır]] (2753 m). Ölkənin sahilətrafı ərazisi [[Aralıq dənizi]] iqlimi şərqə tərəf getdikcə [[kontinental]] iqlimlə əvəz olunur. Orta temperatur Yanvar ayında -8-9 [[°C]], iyul ayında isə +24-25 [[°C]] təşkil edir.
 
Albaniyanın ən böyük çayı olan [[Drin]] ölkənin şimal əraziləri ilə axır. Bundan başqa Albaniyanın [[Mati]], [[Şkumbini]], [[Vyosa]] və [[Semani]] kimi çayları da var. [[Balkan yarımadası]]nın üç ən böyük gölü hissəvi olaraq Albaniyada yerləşir. Üçdə bir hissəsi Albaniyanın ərazisinə düşən və ölkənin ərazisinə düşən hissəsinin sahil xətti boyu uzunluğu 57&nbsp;km. olan [[Skadar]] gölü şimalda – [[Monteneqro]] ilə sərhəddə yerləşir. Albaniya ilə Makedoniyanın arasında bölünmüş [[Oxrid]] gölü 289 m. dərinliyə malikdir. Zəngin flora və faunası olduğu üçün göl [[YUNESKO]] tərəfindən qorunur. [[Prespa]] gölü ölkənin cənubunda yerləşir və üç ölkəyə: Albaniya, [[Makedoniya Respublikası]] və [[Yunanıstan]]a məxsusdur.
 
Ölkənin florasında 3000-dən çox bitki növü var. Sahil ətrafı ərazilər cəngəllik və kolluqlarla örtülmüşdür. Albaniyanın üçdə bir hissəsi (əsasən dağlıq əraziləri) meşəliklərlə zəngindir. Meşələrində [[Qonur ayı]]lar, [[canavar]]lar, [[çaqqal]]lar, [[vaşaq]] və [[meşə pişiyi|meşə pişikləri]], [[qaban|çöl donuzları]], [[cüyür]] və [[maral]]lar var. Sahilətrafı rayonlarda çoxlu miqdarda [[su quşları]] var.
 
Albaniyanın ərazisində neft yataqları, təbii qaz, kömür, xrom, mis, nikel vardır.
 
== İnzibati ərazi bölgüsü ==
36 reti (rayon), 12 dairə (qark): Berat,Blyora,Girokastra,Dibra,Durres,Korça,Kukes,Leja,Tirana,Fiyeri,Şkoder,Elbasan.
 
== Şəhərləri ==
{{Əsas|Albaniya şəhərlərinin siyahısı }}
 
== İqtisadiyyat ==
[[ÜDM]] həcmi 2005-ci ildə 6,9 milyard avro təşkil edib. Bu isə əhalinin hər nəfərinə 1,9 min avro deməkdir. Albaniya, sənayecə inkişaf etməmiş, aqrar ölkədir.
 
İqtisadiyyatdakı üstünlüklər: neft yataqlarının və təbii qazın olması, xarici dövlətlərə pul köçürmələri, iqtisadiyyatın özəlləşmədən sonra inkişaf etməsi.
 
İqtisadiyyatda zəif tərəflər: infastrukturun daxili inkişafına görə, xarici investorların ölkəyə cəlb edilə bilməməsi.
 
Albaniya, Avropanın ən kasıb ölkələrindən biridir. Ölkənin yolları çox acınacaqlı vəziyyətdədir. Əksər yaşayış evlərinin əsaslı təmirə ehtiyacı var. Əsas xarici iqtisadi partnyorları, [[İtaliya]], [[Yunanıstan]], [[Almaniya]], [[Türkiyə]], [[Makedoniya Respublikası]]dır. Xarici ticarətin 90%-i [[Avropa Birliyi]] ölkələrinin payına düşür.
 
== Əhali ==
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" border="1" cellpadding="2" cellspacing="1" align="centerr"
|+'''Albaniya əhalisinin milli tərkibi'''
|-
! Etnik qrup
! Sayı, 2011 sa.<ref name="1.1.13. Popullsia banuese sipas përkatësisë etnike dhe kulturore">Republika e Shqipërisë - Instituti i Statistikës: Censusii popullsisë dhe banesave 2011, Pjesa 1—Përmbajtja e tabelave—Rezultatet kryesore në nivel kombëtar—[http://www.instat.gov.al/media/177354/main_results__population_and_housing_census_2011.pdf 1.1.13. Popullsia banuese sipas përkatësisë etnike dhe kulturore]</ref>
! Nisbəti, 2011 sa.<ref name="1.1.13. Popullsia banuese sipas përkatësisë etnike dhe kulturore" />
|-
| cəmi||2 800 138||100 %
|-
| [[Albanlar|alban]]||2 312 356||82.58 %
|-
| [[Yunanlar|yunan]]||24 243||0.87 %
|-
| [[Qaraçılar|qaraçı]]||8 301||0.3 %
|-
| [[Arumınlar|arumın]]||8 266||0.3 %
|-
| [[Makedoniyalılar|makedoniyalı]]||5 512||0.2 %
|-
| [[Misirlilər|misirli]]||3 368||0.12 %
|-
| [[Monteneqrolular|monteneqrolu]]||366||0.01 %
|-
| digər||2 644||0.09 %
|-
| c.v.i.<ref name="Cavab vermək istəməyənlər">Cavab vermək istəməyənlər</ref>||390 938||13.96 %
|-
| m.m.g.<ref>Milli mənsubiyyətini göstərməyənlər</ref>||44 144||1.58 %
|-
|sik
|oldu
|dunya
|}
 
== Dil ==
Dövlət dili olan alban dili, Hind-Avropa dil ailəsində xüsusi bir qrup təşkil edir. Alban dilində latın, yeni və qədim yunan, roman, cənubi slavyan və türk dillərindən çoxlu sayda keçmə sözlər vardır. Alban dilinin 2 dialekti mövcuddur. Bunlar qeq və tosk dialektləridirlər. Müasir ədəbi alban dili XIX əsrin sonunda hər iki dialektin əsasında formalaşmışdır. Amma tosk dialekti daha geniş formada yayılmış və 1945-ci ildən etibarən rəsmi dil elan edilmişdir.
 
{| border=1 cellpadding=2 cellspacing=1 align=centerr
|+'''Albaniya əhalisinin ana dilləri'''
|-
! Dil
! Danışanların sayı, 2011 sa.<ref name="1.1.15. Popullsia banuese sipas gjuhës amtare">Republika e Shqipërisë - Instituti i Statistikës: Censusii popullsisë dhe banesave 2011, Pjesa 1—Përmbajtja e tabelave—Rezultatet kryesore në nivel kombëtar—[http://www.instat.gov.al/media/177354/main_results__population_and_housing_census_2011.pdf 1.1.15. Popullsia banuese sipas gjuhës amtare]</ref>
! Nisbəti, 2011 sa.<ref name="1.1.15. Popullsia banuese sipas gjuhës amtare" />
|-
| cəmi||2 800 138||100 %
|-
| [[Alban dili|albanca]]||2 765 610||98.767 %
|-
| [[Yunan dili|yunanca]]||15 196||0.543 %
|-
| [[Makedon dili|makedonca]]||4 443||0.159 %
|-
| [[Qaraçı dili|qaraçıca]]||4 025||0.144 %
|-
| [[Arumın dili|arumınca]]||3 848||0.137 %
|-
| [[Türk dili|türkcə]]||714||0.025 %
|-
| [[İtalyan dili|italyanca]]||523||0.019 %
|-
| [[Serb-xorvat dili|serb-xorvatca]]||66||0.002 %
|-
| digər||1 870||0.067 %
|-
| a.d.g.<ref>Ana dilini göstərməyənlər</ref>||3 843||0.137 %
|-
|}
 
== Din ==
{| border=1 cellpadding=2 cellspacing=1 align=centerr
|+'''Albaniya əhalisinin etiqad etdiyi dinlər'''
|-
! Din və ya məzhəb
! Etiqad edənlərin sayı, 2011 sa.<ref name="1.1.14. Popullsia banuese sipas përkatësisë fetare">Republika e Shqipërisë - Instituti i Statistikës: Censusii popullsisë dhe banesave 2011, Pjesa 1—Përmbajtja e tabelave—Rezultatet kryesore në nivel kombëtar—[http://www.instat.gov.al/media/177354/main_results__population_and_housing_census_2011.pdf 1.1.14. Popullsia banuese sipas përkatësisë fetare]</ref>
! Nisbəti, 2011 sa.<ref name="1.1.14. Popullsia banuese sipas përkatësisë fetare" />
|-
| cəmi||2 800 138||100 %
|-
| [[müsəlman]]||1 587 608||56.70 %
|-
| [[Bəktaşilik|bəktaşi]]||58 628||2.09 %
|-
| [[Katolisizm|katolik]]||280 921||10.03 %
|-
| [[Şərq Pravoslav Kilsəsi|ortodoks]]||188 992||6.75 %
|-
| [[Evangelizm|evangelist]]||3 797||0.14 %
|-
| digər [[xristian]]||1 919||0.07 %
|-
| m.o.i.<ref>Məzhəbi olmayan inanclılar</ref>||153 630||5.49 %
|-
| [[Ateizm|ateist]]||69 995||2.50 %
|-
| digər||602||0.02 %
|-
| c.v.i.<ref name="Cavab vermək istəməyənlər"/>||386 024||13.79 %
|-
| d.e.g.<ref>Dini etiqadını göstərməyənlər</ref>||68 022||2.43 %
|-
|}
 
== Təhsil ==
Tiranadakı Tirana Dövlət Universiteti 1957-ci ildən fəaliyyətə başlamışdır. Burada həmçinin kənd təsərrüfatı, ikiillik pedaqoji institutları, politexnik, kənd təsərrüfatı texnikumları,tibbi və pedaqoji məktəblər, ali dram və tətbiqi incəsənət məktəbi yerləşir.
 
== Siyasi sistem ==
:Cəmi 50 partiya var.
:1.Albaniya Sosialist Partiyası – ASP (1991), lider: F.Nano, P.Milo
:2.Albaniya Demokrat Partiyası – ADP (1990), sədri: S.Berişa
:3.Albaniya Sosial-Demokrat Partiyası – ASDP (1991), sədri: S.Ginuşi
:4.İnsan haqları üçün birləşmiş partiya – (1991), sədri: V.Dule
:5.Demokratik alyans – (1992), sədri: N.Çeka
 
:Ali qanunverici orqan – Küvend (Birpalatalı Xalq məclisi);
:Ali icraçı orqan – Nazirlər Soveti;
:Nazirlər Sovetinin sədri – Fatos Nano.
 
== Silahlı qüvvələr ==
İllik hərbi xərcləri – 56,2 mln. dol. ([[2002]])
 
== Mənbə ==
* Cabir Məmmədov. "Avrasiyanın islam dövlətləri". Bakı,2000.
 
== Şəkillər ==
 
== İstinadlar ==
<references/>
 
== Xarici keçidlər ==
 
== Həmçinin bax ==
{{Vikilər
| commons =
| wikispecies =
| wikt =
| b =
| s =
| q =
| n =
| m =
}}
 
== Həmçinin bax ==
{{Albaniya mövzularda}}
{{Albaniyanın inzibati bölgüsü}}
{{Avropa ölkələri}}
{{İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı}}
{{NATO}}
 
{{Albaniya-qaralama}}
 
[[Kateqoriya:Albaniya| ]]