Gülüstan müqaviləsi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 28:
}}
 
'''Gülüstan müqaviləsi''' ([[ingiliscə]]: ''Treaty of Gulistan'') — [[1813]]-cü ilin [[12 oktyabr]] tarixində [[Rusiya İmperiyası]] ilə [[Qacarlar dövləti]] arasında imzalanmış və tarixi [[Azərbaycan]]ın ərazisini [[Rusiya]] ilə [[İran]] arasında bölən birinci müqavilə.Bu müqaviləyə əsasən 3 maraqli fakt.1-rusiya osmanlıdan hər ay 3 min çervon əvəzinə 5 min alır. 2-osmanli Rusiyadan hər ay qaçırdı və 3-osmanlı itləri Rusiya üzərinə hücum etdirirdi.[[Çar Rusiyası]] [[Osmanlı İmperiyası]] ilə [[1812]]-ci ilin yayında imzaladığı [[Buxarest müqaviləsi]]ndə Osmanlı İmperiyası rusların [[Qafqaz]]ı işğalını tanıyır, bu torpaqlara iddiasından əl çəkir. [[1812]]-ci ildə [[Napoleon Bonapart|Napoleon]]un Rusiya hücumundan dəyərlənməyə çalışan İran vəliəhdi [[Abbas Mirzə]] Rusiyanın işğal etdiyi [[Azərbaycan xanlıqları]]na hücum etsə də general P.Kotlyarevski bu hücumları dəf edir və bölgədə hərbi-siyasi üstünlük qazanır. Bu hallar [[İngiltərə]]ni bərk narahat edir və onların təkidi ilə [[İran]] [[Rusiya]] ilə müqavilə imzalamaq qərarına gəlir. [[1813]]-cü ilin [[12 oktyabr]]ında [[Gülüstan (Goranboy)|Gülüstan kəndində]] birinci Rusiya-İran müharibəsinin qurtarmasını bildirən müqavilə imzalanır. Bu müqavilə tarixə imzalandığı yerin adıyla Gülüstan müqaviləsi kimi daxil olur. Müqaviləni [[İran]] tərəfdən şahın vəkili Mirzə Əbdülhəsən xan, [[Rusiya]] tərəfdən isə Ratişev imzalayır. Bu sülh müqavilənin şərtlərinə əsasən [[Şimali Azərbaycan]] xanlıqlarından [[İrəvan]] və [[Naxçıvan]]ı çıxmaq şərtilə yerdə qalan bütün xanlıqlar ([[Lənkəran]], [[Şirvan]], [[Quba]], [[Bakı]], [[Gəncə]], [[Qarabağ]], [[Şəki]]) [[Rusiya]]ya verilir.
 
[[2013]]-cü ilin [[12 oktyabr]]ında Gülüstan müqaviləsinin 200 illiyinin [[Dərbənd]]də qeyd olunması planlaşdırılır.<ref>[http://www.derbent.ru/about/info/news/940/ В ДЕРБЕНТЕ ПЛАНИРУЮТ ОТМЕТИТЬ 200-ЛЕТИЕ ПОДПИСАНИЯ ГЮЛИСТАНСКОГО ДОГОВОРА]</ref>