Pirit: Redaktələr arasındakı fərq

| ad = Pirit (kükürd kolçedanı, dəmir kolçedanı) – FeS2 ● ● ● ● ●FeS₂

''' Pirit (kükürd kolçedanı, dəmir kolçedanı) – FeS2 ● ● ● ● ●FeS₂ ''' - ({{lang-el|πυρίτης λίθος}}) ''Kubik sinqoniya.'' Rast gəlmə tezliyi şkalası: hər yerdə rast gələn.

RRəng – açıq bürüncü-sarı, tez-tez oksidləşmə rəngləri alır; CMineralın cizgisinin rəngi – qara; PParıltı – güclü metal; ŞŞəffaflıq – qeyri-şəffaf; SXSıxlıq – 4,9-5,2; S – 6-6,5; ARAyrılma – {100} və {111} üzrə qeyri-mükəmməl; SNSınıqlar – qabıqvari; BXBaşqa xassələr – zəif elektrik keçiricisidir; termoelektrik xassəsi var; bəzən detektor xassələri təzahür edir; MMorfologiya – XXkristallar: heksaedrik, pentaqon-dodekaedrik, hərdənbir oktaedrik, bəzən burulmuş; heksaedr üzləri üzrə kobud, başqa üzlər üzrə isə nazik ştrixlərin olması ilə səciyyələnir; İİkiləşmə: {110} və {111} üzrə təmas və qarşılıqlı nüfuzetmə; AMineral aqreqatları: bütöv dənəvər kütlələr, müxtəlif süxurlarda püruzlar, böyrək- və salxımvari aqreqatlar; konkresiyalar, sekresiyalar, stalaktitlər, bəzən – druzalar, [[Pirrotin (mineral)|pirrotin]], [[Maqnetit (mineral)|maqnetit]], [[Hematit (mineral)|hematit]] və üzvi qalıqlar üzrə psevdomorfozalar, markazit üzrə paramorfozalar, isti bulaqların çöküntülərində qabıq, qaysaq və nazik təbəqələr.

Ən geniş yayılmış sulfid olub, müxtəlif genetik tipli filiz və süxurlarda rast gəlir. Piritin ən iri yığınları hidrotermal-çökmə və hidrotermal-metasomatik kükürd kolçedanı, mis-kolçedan və kolçedan-polimetal obyektlərində yerləşir. Kobaltpirit isə geniş miqyasda Mərkəzi Afrikanın stratiform tipli mis yataqlarında yayılmışdır. Skarnlar və maqnetit filizləri üzrə inkişaf edən sulfidlərlə sıx assosiasiyada kontakt-metasomatik yataqlarda rast gəlir. Daş kömürlər içərisində, həmçinin çökmə mənşəli dəmir, manqan və alüminium filizlərində və çökmə süxurlarda qeyd olunur. Aksessor mineral kimi püskürmə süxurlarda müşahidə edilir. Meteoritlərdə də aşkar olunmuşdur. BRBirlikdə rast gəldiyi minerallar: [[Xalkopirit (mineral)|xalkopirit]], [[sfalerit]], [[Qalenit (mineral)|qalenit]], [[Pirrotin (mineral)|pirrotin]], [[Markazit (mineral)|markazit]], [[Barit (mineral)|barit]], [[siderit]], [[kvars]]. YMineralın tapıldığı yerlər: çoxsaylıdır: Rio-Tinto ([[İspaniya]]); Möqqen, Rammelsberq ([[Almaniya]]); Sulitelma ([[Norveç]]); Falun ([[İsveç]]); Kalatinski, Deqtyarski, Blyava və Uralın digər kolçedan yataqları ([[Rusiya]]); Jayrem ([[Qazaxıstan]]); [[Yaponiya]]; [[Zair]]; [[Zambiya]] və dünyanın bir çox başqa yerləri. Azərbaycanda [[kolçedan]], [[polimetal]], [[qızıl]], [[dəmir]], [[mis]] - və molibden-porfir və b. filiz yataqları və təzahürlərində (Çıraqdərə, Toğanalı, Filizçay, Katex, Katsdağ, Paraqaçay, Gədəbəy, Bittibulaq, Daşkəsən, Dağkəsəmən, Qızılbulaq, Vejnəli və s.) geniş yayılmışdır.

* [[Markazit (mineral)Sfalerit]]