İslam: Redaktələr arasındakı fərq

'''İslam''' ({{lang-ar|'''الإسلام'''}}, ''əl-'islām'') — [[monoteizm|monoteist]] [[din]]lərdən biri.

 

 

# sülh (''salam'' da bu kökdəndir);

# boyun əymək, itaət etmək ([[Allah]]a təslim olmaq).

Müsəlmanların təxminən 13%i ən böyük müsəlman ölkəsi olan [[İndoneziya]]da yaşayır <ref>Miller (2009), pp.8,17</ref>, 25% [[Cənubi Asiya]]da <ref>Miller (2009), pp.8,17</ref>, 20% [[Yaxın Şərq]]də <ref>See:* Esposito (2002b), p.21* Esposito (2004), pp.2,43 * Miller (2009), pp.9,19</ref>, 2% [[Orta Asiya]]da , 4% [[Cənub-şərqi Asiya]] ölkələrində və 15% [[Afrika]]da. İslam – üç dünya dinindən biridir. İslam icmaları 120-dən çox ölkədə var. Onlar 1,2-1,5 milyard insanı birləşdirir. 35 ölkənin əhalisinin çoxu müsəlmandır. İslam 28 ölkənin rəsmi dinidir.

 

İslam VII əsrin əvvəllərində Qərbi Ərəbistanda Allah tərəfindən bir din olaraq insanların hidayəti üçün göndərilib. İslamın peyğəmbəri və təbliğatçısı bütün müsəlmanlar tərəfindən Allahın sonuncu elçisi kimi qəbul olunan [[qureyşilər]] qəbiləsi, [[haşimilər]] tayfasının nümayəndəsi [[Məhəmməd peyğəmbər]]dir. Məhəmməd peyğəmbər dünya tarixinin ən nüfuzlu şəxsiyyətlərindəndir.

 

İslamın başlanğıc nəzəriyyəsi Qurani-Kərimdə izah olunur və Qurani-Kərim Allahın kəlamı, Məhəmməd peyğəmbərə nazil olunan ilahi vəhydir.

 

[[Şəkil:IslamSymbolAllahComp.PNG|left|thumb|Ərəbcə "Allah" kəlməsinin yazılışı]]

VII əsrin əvvəllərində gedən ərəb fəthləri nəticəsində [[xilafət]]in tərkibinə erkən feodal münasibətlərinə keçmiş ölkələr daxil oldu. Fateh ərəblər bu münasibətlərin təsiri altına düşdüklərinə görə İslam ideologiyasında dəyişiklik meydana gəldi. Yeni feodal quruluşu öz əksini sünnədə tapdı, bu da İslamın inkişafında yeni mərhələ açdı. Sünnə IX sərdə kodeks halına salınandan sonra İslamın mühüm kitablarından biri oldu. Feodal xilafətində mürəkkəb sosial və siyasi vəziyyəti əks etdirən sünnə praktiki olaraq böyük əhəmiyyətə malik oldu.

İslamın VII-VIII əslərdə xilafətdə yayılması [[xristianlıq]], [[iudaizm]], [[zərdüştlük]] və əsasən [[Manilik|maniliyin]] müqaviməti ilə rastlaşdı. Xeyli kobud antropomorfizmin və btidai determinizmin (təqdir haqqında nəzəriyyə halında) tərəfdarları olan erkən İslamın vaizləri və ilk çağlarda İslam həqiqətlərinin heç bir əsaslandırmaya ehtiyacı olmadığını hesab edənlər başqa dinlərin tərəfdarları ilə toqquşmalarda aciz qalırdılar. Feodal ideologiyası olan İslamın müdafiəsi üçün yaranan toqquşmalarda, VII əsrin ortalarında mötəzililər çıxış edirdilər. Qədim yunan və [[Ellinis fəlsəfəsi]] və onun dialektikası ilə tanış olan, İslamda ədalətli ortodokslarla mübarizə aparan mötəzililər müsəlman ilahiyyətinin – kəlamın əsasını yaratdılar. Kəlamın banisi görkəmli mötəzili, ortodokslarla güzəştin tərəfdarı, sonralar onları tərəfinə keçmiş və onlara güclü təsir etmiş Əşəri ([[873]]-[[935]]) hesab olunur.

 

İslam öz növbəsində bir neçə təriqətlərə bölünür. Onlardan ən böyukləri [[sünni]] və [[şiə]] təriqətləridir.

 

[[Şəkil:World Muslim Population Pew Forum.png|thumb|440px|Müsəlmanların yaşadıqları ölkələr]]

 

*[[İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı]]

*[[İslam İnkişaf Bankı]]

*[[Cənub-Şərqi Asiya və Sakit Okean Ölkələri Məhəlli İslam Təşkilatı]]

 

{{İstinadlar|2}}

 

* [http://www.allah.gen.tr Allah'ın Varlığı]

* [http://www.namazvakti.com Dünya Namaz Vaxtları]

* [http://rc32.ucoz.ru/publ/diniq_bilikl_r/m_sumlarin_nurlu_k_lamlarindan_500_h_dis/7-1-0-204 Məsumların nurlu kəlamlarından 500 hədis]

 

* [[Qurani-Kərim]]

* [[Məhəmməd peyğəmbər]]