Hidrobiont: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Legobot (müzakirə | töhfələr)
k Bot: Migrating 3 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1047998 (translate me)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
[[Şəkil:Blue crab on market in Piraeus - Callinectes sapidus Rathbun 20020819-317.jpg|right|thumb|150px|Dəniz hidrobiontu]] [[Şəkil:Dish of crawdads.jpg|right|thumb|150px|Şirinsu hidrobiontu]]
 
[['''Su heyvanları''' və ya '''hidrobiontlarHidrobiontlar''']] — həyatı suda keçən heyvanlar. Su mühitinin sıxlığı hava mühitinə nisbətən orta hesabla 800 dəfə çox olur. Suyun sıxlığından asılı olaraq heyvanların suda hərəkəti təkmilləşmişdir. Su heyvanlarında (onurğasızlarda və balıqlarda) mayalanma xaricdə gedir. Bölünmə və tumurçuqlanma yolu ilə çoxalma yalnız su heyvanlarına məxsusdur. Tənəffüs qəlsəmə və bədən səthi ilə gedir. Paleontoloji materiallara əsasən Yer səthində həyatın inkişafı ilk dəfə suda başlamışdır. Lakin su şəraitində heyvanların proqressiv inkişafı balıqlar sinfindən yuxarı gedə bilməmişdir. İlk su heyvanları içərisində onurğalı heyvanların ali qruplarının olmaması, əsasən suda havaya nisbətən həll olmuş oksikenin 30 dəfə az olması ilə izah edilir. Əcdadı suda yaşamış quruda yaşayan ali heyvan siniflərinin bəzi nümayəndələri təkamül prosesi zamanı ikinci dəfə su həyatına keçmişlər. Bu çür ikinci su heyvanlarına [[pərayaqlılar]], [[balinalar]], [[sirenlər]], bəzi [[sürünənlər]], [[böcəklər]], [[taxtabitilər]], ağciyərlə tənəffüs edən bəzi [[molyusklar]] daxildir. Onlarda oksikenlə tənəffüsetmə xüsusiyyəti qalmışdır. Su heyvanları iki əsas qrupa bölünür: dəniz və şirinsu heyvanları. Paleontoloji və fizioloji məlumatlar ehtimal verir ki, müasir şirinsu heyvanları dəniz heyvanlarından, quruda yaşayan [[onurğalılar]] və [[cücülər]] şirinsu heyvanlarından əmələ gəlmişlər.
Təkamül prosesində su mühitində yaşayan orqanizmlər bir-birindən bir sıra əlamətlərilə fərqlənən üç əsas ekoloji mühitdə (plankton, bentos, neyston) yaşamağa uyğunlaşmışlar. Bu qruplaşmaların əsasını müxtəlif sistematik qruplara mənsub olan orqanizmlər təşkil edir.
Plankton qruplaşma su qatlarında, bentik qruplaşma su hövzəsinin dibini örtən torpaqda - bərk substratda, neyston qruplaşma isə su-hava sərhəddində yaşayan orqanizmləri əhatə edir. Hidrobiontların bu həyat formalarının daxilində bir sıra daha da xüsusiləşmiş kiçik qruplaşmalar əmələ gəlir. Pelagial həyat formaları plankton və nekton qruplaşmalara, bərk substratda formalaşan həyat qrupları bentos və perifiton, suyun səthi gərilmə pərdəsindəki həyat formaları isə neyston və pleyston kimi qruplaşmalara ayrılır.
 
== Həmçinin bax ==
[[Kateqoriya:Biologiya]]
 
[[Bentos]]
 
== Xarici keçidlər ==
 
* [http://ekolog.org/books/21/14_1.htm Основные группы гидробионтов]
 
== Ədəbiyyat ==
 
* F.Q.Ağamalıyev, A.R.Əliyev, İ.Ə.Süleymanova, A.Q.Məmmədova. Hidrobiologiya, Bakı-2010
 
 
[[Kateqoriya:Biologiya]] [[Kateqoriya:Heyvanlar]] [[Kateqoriya:Hidrobiontlar]]