Qəzvin: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Chokh mamnun.
Shaghul
Sətir 41:
 
== Əhali ==
{{main|Qəzvin şəhristanlarının əhalisi}}{{bar box|title=2010-cu ildə Qəzvin ostanında əhalinin<br/>ana dilinə əsasən etnik tərkibi<ref>طرح بررسی و سنجش شاخص‌های فرهنگ عمومی کشور (شاخص‌های غیرثبتی){گزارش}:استان قزوین/به سفارش شورای فرهنگ عمومی کشور؛ مدیر طرح و مسئول سیاست گذاری:منصور واعظی؛ اجرا:شرکت پژوهشگران خبره پارس -شابک:۳-۵۳-۶۶۲۷-۶۰۰-۹۷۸ *وضعیت نشر:تهران-موسسه انتشارات کتاب نشر ۱۳۹۱ *وضعیت ظاهری:۲۶۸ ص:جدول (بخش رنگی)، نمودار (بخش رنگی)</ref>|titlebar=#ddd|left1=etnik qrup|right1=nisbəti|float=left|bars={{bar percent|[[Farslar]]|gold|53.00}} {{bar percent|[[Tatlar]]|blue|19.60}} {{bar percent|[[Azərbaycanlılar]]|red|15.00}} {{bar percent|[[Giləklər]]|green|7.20}} {{bar percent|[[Lurlar]]|brown|4.00}} {{bar percent|[[Kürdlər]]|gray|1.00}} {{bar percent|Digər|olive|0.40}}}}2006 – cı ildə aparılmış siyahıya almanının nəticələrinə əsasən ostanın əhalisi 1.143.200 nəfər , urbanizasiya isə 68,05%- dir .<ref>[http://www.sci.org.ir/portal/faces/public/sci_en İran Statistika Mərkəzi]</ref> Ostan əhalisini əsasən [[Tatlar]], qismən [[farslar]], az sayda [[tatlar]], [[Giləklər]], [[Azərbaycanlılar]], [[Mazandaranlılar]], [[lurlar]] və [[kürdlər]] təşkil edir.<ref name="QAZVIN">Farhangsara.com :[http://www.farhangsara.com/qazvin.htm QAZVIN]:...Today people in most parts of Qazvin speak Turkish"Qazvini Persian", although Persian is spoken in some other parts.</ref>
* Etnologue<ref name="tks">Etnologue report for language code :[http://www.ethnologue.org/show_language.asp?code=tks tks]</ref>-yə əsasən : Qəzvin ostanı Buyin Zəhra şəhristanının (2006 s.a.-na əsasən əhalisi 153,873 nəfər) Abqarm bəxşinin Şərqi Xərəqan dehestanının (2006 s.a.-na əsasən əhalisi 5,478 nəfər) əhalisini, Avac bəxşininin Qərbi Xərəqan dehestanının (2006 s.a.-na əsasən əhalisi 2,081 nəfər) əhalisini və Ramand bəxşinin (2006 s.a.-na əsasən əhalisi 18,054 nəfər) əhalisini [[Tatlar|Tati]] dilində-daha doğrusu bu dilin [[Takistan|Takistani]] dalektində danışan əhali təşkil edir .<ref name="tks" />
* '''Kəkəvənd'''<ref name="KĀKĀVAND">Encyclopædia Iranica :[http://www.iranicaonline.org/articles/kakavand KĀKĀVAND]</ref> : lur əsilli köçəri tayfadır . Onlar lur xalqının dörd (Bala Gəridə, Silsilə, Delfan və Tarxan) əsas qrupundan ''Delfan qrupuna'' aiddirlər.<ref name="KĀKĀVAND" /> Bu tayfaya mənsub insanlar lur dilinin dialekti olan lək dialektində danışırlar .<ref name="KĀKĀVAND" /> Dindarları müsəlmandır, Əhli-Həqq təriqətindədirlər. Kəkəvənd tayfasının mənsub qəbilələr hazırda İranın Luristan və Qəzvin ostanlarında yaşayırlar. Luristan ostanında yaşayan hissəsi: Luristan ostanının Delfan şəhristanının Kəkəvənd bəxşinin (əhalisi 23,598 nəfər, 2006 s.a.) Şərqi Kəkəvənd dehestanında (əhalisi 8,241 nəfər, 2006 s.a.) və Qərbi Kəkəvənd dehestanında (əhalisi 5,831 nəfər, 2006 s.a.) əhali elliklə bu tayfaya mənsubdur. (Qeyd: Luristan ostanının Delfan şəhristanında əhalinin əksəriyyəti lur dilinin lək dialektində danışan Mirbağ, Nurəli, Şahivənd, Kəkəvənd, İtivənd, Uladğubad və Quluvənd tayfalarından ibarətdir.)1963-cü ilə olan məlumata əsasən Luristan vilayətində yaşayan kəkəvənd tayfasının qəbilələrinə mənsub insanlar 2,000<ref>Komisyun-e melli-e Yunesko (UNESCO) dar Irān, Irān-šahr, Tehran, 1963.[http://www.iranicaonline.org/articles/kakavand I, p. 139]</ref> ailədən ibarət olmuşdur. XIX əsrdə daha dəqiq 1860<ref name="p. 208">Iraj Afšār-Sistāni, Ilhā, čādornešinān wa ṭawāyef-e ʿašāyeri-e Irān, 2 vols., Tehran, 1987.[http://www.iranicaonline.org/articles/kakavand p. 208]</ref>-1861<ref name="p. 208" />-ci illərdə Kəkəvənd tayfasının bir qolu Qəzvin vilayətində məskunlaşmışdır. Kəkəvənd tayfasının Qəzvin vilayətində məskunlaşan qismi iki qəbiləyə ayrılır : Məsihxani və Nəmdərxani. Bu qəbilələrə mənsub insanlar Qəzvin şəhərinin qərbində əhalisi elliklə bu qəbilələrə məxsus 10 kənddə və Qəzvin şəhristanın Aşağı Tarım bəxşində bir neçə qarışıq əhalili kənddə yaşayırlar . Qəzvin vilayətində yaşayan bu iki qəbilənin insanları 1932-cü ilə olan məlumata əsasən 300<ref>Masʿud Kayhān, Joḡrāfiā-ye mofaṣṣal-e Irān, 2 vols., Tehran, 1932-33.[http://www.iranicaonline.org/articles/kakavand II, p. 111]</ref> ailədən, 1970-ci ilə olan məlumata əsasən isə 450<ref name="KĀKĀVAND" /> ailədən ibarət olmuşdur .